“Làm sao để bé không sợ đi học?” là câu hỏi nhiều phụ huynh quan tâm khi con bước vào giai đoạn làm quen với trường lớp. Nỗi sợ đi học là tình trạng phổ biến ở trẻ nhỏ, nhưng hoàn toàn có thể khắc phục bằng những phương pháp phù hợp. Bài viết này của The Dewey Schools sẽ chia sẻ 7+ giải pháp thực tế giúp phụ huynh hỗ trợ con yêu thích việc đi học.
1. Nguyên nhân khiến bé sợ đi học
Nắm bắt đúng nguyên nhân gốc rễ là chìa khóa để cha mẹ áp dụng những biện pháp giúp con vượt qua nỗi sợ và tự tin hòa nhập vào môi trường học tập hiệu quả nhất. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ sợ đi học mà phụ huynh cần nắm rõ:
Nguyên nhân từ môi trường và tâm lý
- Chưa thích nghi với môi trường mới: Trẻ nhỏ thường chưa có đủ khả năng thích ứng với những thay đổi đột ngột từ môi trường xung quanh. Việc rời xa vòng tay cha mẹ và đối mặt với không gian lớp học cùng nhiều quy tắc lạ khiến trẻ dễ cảm thấy bất an.
- Sự phụ thuộc quá mức vào cha mẹ: Nhiều cha mẹ chưa dạy con chủ động, khiến trẻ chưa phát triển đủ tính độc lập, dẫn đến cảm giác lo lắng, sợ hãi khi phải xa cách. Tình trạng này thường xuất hiện ở những trẻ được bảo vệ quá kỹ trong gia đình, ít có cơ hội tiếp xúc với môi trường bên ngoài.
- Lo lắng khi tiếp xúc với người lạ là phản ứng tự nhiên của trẻ. Khi đến trường, các em phải làm quen với bạn bè mới, thầy cô giáo và môi trường xa lạ, tạo ra cảm giác bất an và lo lắng.

Nguyên nhân từ môi trường và tâm lý khiến bé sợ đi học
Nguyên nhân từ thói quen và kỹ năng
- Chưa quen với nề nếp sinh hoạt của trường lớp khiến nhiều trẻ cảm thấy khó khăn. Bé học không tập trung được khi phải tuân theo lịch trình cố định, giờ giấc nghiêm túc và các quy tắc tập thể hoàn toàn khác biệt so với môi trường tự do ở nhà. Đây cũng là lý do nhiều phụ huynh quan tâm đến việc tìm cách dạy con tự giác học ngay từ nhỏ để con dễ thích nghi.
- Thiếu kỹ năng giao tiếp và kết bạn làm cho trẻ cảm thấy cô đơn, lạc lõng trong môi trường tập thể. Khi không biết cách bắt chuyện hoặc tích cực tham gia các hoạt động chung, trẻ dễ rơi vào trạng thái thu mình, sợ hãi.
Nguyên nhân từ trải nghiệm tiêu cực
- Bị bắt nạt hoặc trêu chọc ở trường có thể tạo ra tâm lý sợ hãi kéo dài. Những trải nghiệm không tích cực với bạn bè hoặc thậm chí với giáo viên sẽ khiến trẻ không muốn quay lại trường.
- Áp lực học tập và kỳ vọng quá cao của cha mẹ khi ép con phải học chữ, học toán sớm cũng có thể tạo áp lực. Vì vậy, việc lựa chọn cách dạy bé học chữ một cách nhẹ nhàng, đúng độ tuổi là yếu tố quan trọng để trẻ cảm thấy thoải mái với việc học.
- Biến động trong gia đình như chuyển nhà, cha mẹ ly hôn, hoặc các sự kiện tiêu cực khác cũng ảnh hưởng đến tâm lý trẻ khi đi học.

Nguyên nhân từ sự kiện tiêu cực trong quá khứ có thể khiến bé sợ đến trường
>>XEM THÊM:
- Trẻ lớp 1 lười học thì phải làm sao? Cách dạy trẻ lười học
- 7+ bí quyết dạy con học giỏi hiệu quả, tiếp thu nhanh
- Có nên cho con học thêm lớp 1? Lời khuyên từ Chuyên gia
2. Dấu hiệu nhận biết trẻ sợ đi học
Các dấu hiệu không chỉ thể hiện qua hành vi mà còn xuất hiện trong cảm xúc, thể chất và các mối quan hệ xã hội của trẻ.
Biểu hiện về hành vi và cảm xúc
- Thay đổi hành vi rõ rệt khi đi học là dấu hiệu đầu tiên cần chú ý. Trẻ xuất hiện các thái độ tiêu cực, khó chịu vào những ngày phải đến trường nhưng hoàn toàn bình thường khi ở nhà.
- Khóc lóc, chống đối khi đến trường thể hiện qua việc trẻ khóc lóc, la hét hoặc tìm mọi cách để né tránh việc phải đến lớp. Một số trẻ có thể trở nên giận dữ, bướng bỉnh khi cha mẹ nhắc đến trường học.
- Bám dính, lo lắng khi xa cha mẹ được thể hiện qua việc trẻ không chịu rời xa phụ huynh hoặc thể hiện sự lo lắng, bất an mạnh mẽ khi phải tách khỏi gia đình.

Khóc lóc, bám dính lấy cha mẹ là dấu hiệu cho thấy trẻ đang gặp vấn đề tâm lý khi đi học
Biểu hiện về thể chất
- Triệu chứng về sức khỏe không rõ nguyên nhân thường xuất hiện ngay trước giờ đi học. Trẻ có thể kêu đau dạ dày, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc cảm thấy mệt mỏi quá mức mà không có nguyên nhân y tế rõ ràng.
- Rối loạn giấc ngủ được thể hiện qua việc trẻ khó ngủ, gặp ác mộng thường xuyên, đặc biệt vào đêm trước khi phải đến trường. Giấc ngủ không sâu, hay giật mình làm ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
- Thay đổi về thói quen ăn uống cũng là dấu hiệu cần lưu ý. Trẻ có thể ăn uống kém ngon miệng, mất cảm giác thèm ăn hoặc ngược lại, ăn uống quá nhiều do căng thẳng.
Biểu hiện về mối quan hệ xã hội
- Tỏ ra thờ ơ, không hứng thú với trường lớp thể hiện qua việc trẻ không muốn nói chuyện về trường, không hào hứng kể về bạn bè, thầy cô hoặc các hoạt động trong lớp.
- Sợ hãi quá mức khi ở một mình hoặc khi phải đối mặt với các tình huống mới, ngay cả những việc đơn giản như chào hỏi thầy cô, bạn bè.
>>XEM THÊM:
- Cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 khoa học, hiệu quả
3. Làm sao để bé không sợ đi học?
Để giúp trẻ bớt lo lắng và sẵn sàng hơn cho ngày đầu tiên, cha mẹ có thể áp dụng một số cách đơn giản dưới đây.
3.1. Đưa trẻ đi thăm trường lớp mới trước ngày nhập học
Cho trẻ làm quen với trường lớp trước khi nhập học là bước chuẩn bị tâm lý quan trọng giúp giảm lo lắng và tăng hứng thú. Cha mẹ nên cùng con tham quan lớp học, sân chơi, nhà vệ sinh, phòng ăn… để trẻ quen với không gian mới.
Nếu có thể, hãy cho con gặp giáo viên và một vài bạn cùng lớp, đồng thời giới thiệu những khu vực thú vị như thư viện hay góc sáng tạo để trẻ cảm thấy háo hức và yên tâm hơn trong ngày đầu đến trường.

Đưa trẻ đi thăm trường lớp mới trước ngày nhập học
3.2. Mang theo vật dụng yêu thích của trẻ tới lớp
Mang theo vật dụng quen thuộc đến lớp là cách đơn giản giúp trẻ cảm thấy an toàn và tự tin hơn trong những ngày đầu đi học. Cha mẹ có thể cho con mang theo gấu bông, khăn nhỏ hay món đồ yêu thích để tạo cảm giác thân thuộc, giúp bé dễ thích nghi với môi trường mới.
Nên chọn vật dụng nhỏ gọn, an toàn và trao đổi trước với giáo viên để được hỗ trợ phù hợp, đảm bảo không ảnh hưởng đến hoạt động học tập của trẻ.

Những vật dụng quen thuộc có thể giúp trẻ giảm bớt lo lắng khi bắt đầu đi học
>>XEM THÊM:
- 7+ cách dạy con nghe lời phù hợp mọi độ tuổi
- 8+ cách dạy trẻ 1 tuổi phát triển tư duy toàn diện, hiệu quả
3.3. Tạo sự hào hứng trên đường đến trường
Tạo không khí vui vẻ trên đường đến trường giúp trẻ khởi đầu ngày mới đầy hứng khởi. Cha mẹ có thể trò chuyện với con về bạn bè, thầy cô, những trò chơi hay hoạt động thú vị trong ngày để trẻ bớt lo lắng và háo hức hơn khi đến lớp.
Hãy kể cho con nghe những kỷ niệm vui thời đi học hoặc cùng con tưởng tượng về một ngày học tràn ngập niềm vui. Cha mẹ cũng có thể hát, chơi đoán từ hay kể chuyện ngắn trên đường đi để biến quãng thời gian này thành những phút giây thoải mái, giúp trẻ yêu trường lớp hơn mỗi ngày.

Tạo sự hào hứng trên đường đến trường cho trẻ
3.4. Trấn an và động viên trẻ mỗi ngày
Một trong những cách tốt nhất để trả lời cho câu hỏi làm sao để con chịu khó học bài đó chính là sự khích lệ. Sự động viên thường xuyên từ cha mẹ là nguồn sức mạnh tinh thần quan trọng giúp trẻ vượt qua nỗi sợ đi học. Đây cũng là bước quan trọng khi dạy con chăm học, giúp trẻ cảm nhận rằng học tập gắn liền với sự khích lệ và yêu thương.

Trấn an và động viên trẻ mỗi ngày
Mỗi sáng trước khi đến trường, cha mẹ nên nhẹ nhàng động viên con bằng những lời tích cực như: “Con sẽ được chơi với nhiều bạn và học được nhiều điều hay” hay “Ba mẹ luôn ở bên con, con yên tâm nhé.” Những lời nói giản dị này giúp trẻ cảm thấy được yêu thương và hình thành tâm lý tích cực về trường học.
Bên cạnh đó, đừng quên thể hiện tình cảm qua những cái ôm, nụ hôn và sự lắng nghe chân thành. Khi cha mẹ kiên nhẫn lắng nghe, thấu hiểu cảm xúc của con, trẻ sẽ cảm thấy an toàn, được đồng hành và tự tin hơn khi bước vào môi trường mới.
3.5. Kể chuyện vui về trường lớp
Chia sẻ những câu chuyện tích cực về trường học giúp trẻ hình dung môi trường học tập một cách vui vẻ và gần gũi. Cha mẹ có thể kể cho con nghe kỷ niệm đẹp thời đi học, về thầy cô, bạn bè hay các hoạt động thú vị để con cảm nhận rằng trường học là nơi an toàn và tràn ngập niềm vui.
Hãy khuyến khích con tưởng tượng về những điều thú vị sắp tới như bạn mới, môn học yêu thích hay trò chơi ở trường. Cách này giúp trẻ háo hức, tự tin và mong chờ hành trình đến lớp mỗi ngày.

Kể chuyện vui về trường lớp cho trẻ
>>XEM THÊM:
- Có nên cho con học lại lớp 1? Lời khuyên từ Chuyên gia
- Có nên cho con học thêm không? Lợi ích & Tác hại tiềm ẩn
3.6. Không lấy cô giáo ra để đe dọa trẻ
Nhiều phụ huynh vì muốn con nghe lời đã vô tình dọa nạt bằng những câu như “Không ngoan là cô giáo phạt đấy” hay “Cô sẽ không thích con đâu”. Tuy nhiên, cách này khiến trẻ sợ hãi, xem cô giáo là người trừng phạt thay vì yêu thương, dẫn đến tâm lý lo lắng và ngại đến trường.
Thay vì đe dọa, cha mẹ nên nhẹ nhàng khuyên bảo và giải thích hậu quả của hành vi sai. Bố mẹ hãy thay đổi cách dạy bé học như: “Con ơi, những hành vi này không tốt. Khi đến trường, con hãy tập làm những việc tốt để cô giáo và bạn bè thích chơi với con nhé. Cô giáo sẽ dạy con học cách cư xử đúng đắn.” Kết quả là các bé sẽ không sợ cô giáo mà ngược lại rất yêu quý và tin tưởng cô.
3.7. Khen ngợi và ghi nhận nỗ lực của trẻ
Kịp thời ghi nhận những tiến bộ của trẻ sẽ tạo động lực giúp con phát triển tích cực và vượt qua nỗi sợ đi học. Dù là hành động nhỏ như chào hỏi lễ phép hay chia sẻ đồ chơi với bạn bè, cha mẹ nên dành lời khen và động viên chân thành. Sự khích lệ đúng lúc giúp trẻ thêm tự tin, hứng thú và muốn cố gắng hơn.
Khi được cha mẹ ghi nhận và động viên, trẻ sẽ có thêm năng lượng để vượt qua khó khăn ban đầu, chủ động giao tiếp, tự tin tham gia hoạt động tập thể và ngày càng yêu thích trường lớp.

Khen ngợi mọi nỗ lực của trẻ
Việc giúp trẻ vượt qua nỗi sợ đi học cần sự kiên nhẫn và phương pháp phù hợp từ phụ huynh. Bằng cách áp dụng 7 phương pháp đã chia sẻ, “làm sao để bé không sợ đi học” sẽ không còn là vấn đề khó khăn với các bậc phụ huynh. Quan trọng nhất là tạo môi trường yêu thương, động viên để trẻ tự tin học tập.
Ngoài ra, nếu cha mẹ còn băn khoăn làm thế nào để con hứng thú với việc học, hãy bắt đầu bằng việc xây dựng những trải nghiệm tích cực với trường lớp, tạo cảm giác an toàn và khơi dậy sự tò mò, yêu thích học hỏi từ chính những điều đơn giản hàng ngày. Khi được hỗ trợ từ gia đình, trẻ sẽ dần yêu thích trường học và phát triển toàn diện. Hy vọng bài viết của The Dewey Schools đã cung cấp giải pháp thực tế giúp phụ huynh đồng hành cùng con.
>>XEM THÊM:
- 8+ cách dạy chữ cho bé 5 tuổi hiệu quả và dễ áp dụng
- 10+ Cách dạy con tập trung khoa học, đơn giản và hiệu quả
- Có nên cho bé học chữ sớm? Giải đáp A-Z từ Chuyên gia




