Học tập kết hợp là xu hướng học tập nổi bật trong thế kỷ XXI, kết hợp linh hoạt phương pháp truyền thống và trực tuyến mang lại hiệu quả tốt. Tuy nhiên mặc dù đã có một số cơ sở giáo dục áp dụng vào đào tạo nhưng mô hình học tập này vẫn còn khá mới mẻ tại Việt Nam hiện nay.
Vậy học tập kết hợp là gì và những lợi ích mà phương pháp mang lại như thế nào? Cùng Dewey Schools tìm hiểu ngay nội dung trong bài viết này nhé.
Học tập kết hợp là gì?
Học tập kết hợp có tên gọi tiếng Anh là Blended Learning hay Hybrid Learning, là mô hình giáo dục có hướng tiếp cận hiện đại. Phương pháp có sự kết hợp linh hoạt giữa hình thức giảng dạy truyền thống và trực tuyến với đặc trưng mô hình mang lại cho người học một số quyền kiểm soát về địa điểm, thời gian, lộ trình hay tốc độ học tập.
Trên thực tế, tùy thuộc vào điều kiện và nhu cầu của trường học, học tập kết hợp sẽ được tổ chức theo những cách thức khác nhau. Tuy nhiên mô hình giáo dục này cho phép người học tương tác với người dạy, việc dạy và học diễn ra dễ dàng, nhanh chóng với các thiết bị điện tử. Phương pháp khai thác tối đa, hiệu quả giảng dạy và khả năng tiếp thu kiến thức của người học.
Giáo viên có thể linh hoạt giữa việc dạy lý thuyết trực tiếp, bổ sung kiến thức qua video, tài liệu cho học sinh tự tìm hiểu ngoài giờ. Ngược lại người dạy cũng có thể dạy lý thuyết trực tuyến và hướng dẫn thực hành trực tiếp trên nền tảng kiến thức đã hướng dẫn cho người học. Từ đó tạo điều kiện cho quá trình giáo dục được tiếp cận linh hoạt, dễ dàng, nhanh chóng hơn nhiều so với mô hình truyền thống.
Học tập kết hợp là gì?
Lợi ích của việc học tập kết hợp thực tế
Blended Learning là mô hình học tập mang đến nhiều lợi ích cho người dạy và người học. Dưới đây là một số lý do mà nhiều trường học đã chọn ứng dụng học tập kết hợp:
- Mô hình sáng tạo: Blended Learning là mô hình sáng tạo, tận dụng công nghệ mới tạo ra trải nghiệm học tập độc đáo và thú vị cho người học, tăng cường sự tương tác. Sự kết hợp linh hoạt giữa học truyền thống và trực tuyến đã tạo nên môi trường học đầy cảm hứng và mang lại hiệu quả cao.
- Đáp ứng nhiều phong cách học tập: Phương pháp học tập kết hợp có thể đáp ứng nhiều phong cách học tập, áp dụng cho nhiều đối tượng học sinh, sinh viên, phù hợp cho cả hình thức học truyền thống hay trực tuyến. Blended Learning không giới hạn về đối tượng học viên, độ tuổi vì tất cả những ai có nhu cầu đều có thể tham gia. Người học có thể tối ưu hóa việc học tập do hình thức học linh hoạt trực tiếp hoặc online.
- Kiểm soát tốc độ học: Với cách tổ chức học tập kết hợp cho phép người học có thể kiểm soát tốc độ học của mình. Blended Learning cho phép tạo ra tính cá nhân hóa cao hơn, để học sinh, sinh viên có thể chọn cách tiếp cận, tương tác với chương trình đào tạo. Từ đó tránh tình trạng khó khăn khi người học khác trình độ hiểu biết và chuyên môn tham gia cùng 1 chương trình đào tạo.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian: Blended Learning hỗ trợ người học, người dạy rất nhiều trong việc tiết kiệm chi phí và thời gian di chuyển đến lớp học trực tiếp tại trường học. Đồng thời tiết kiệm chi phí cho cơ sở vật chất, phí giảng dạy của nhà trường.
- Dễ dàng điều chỉnh và mở rộng: Mô hình học tập kết hợp có khả năng điều chỉnh và mở rộng theo nhu cầu dạy và học. Giáo viên có cơ hội tương tác và phản hồi nhiều hơn đến từng học sinh, đảm bảo các em nắm vững kiến thức và áp dụng hiệu quả vào thực tế. Phương pháp còn mang lại trải nghiệm học tập không giới hạn với nhiều người tham gia học tập cùng lúc.
Mô hình học tập kết hợp mang đến nhiều lợi ích
Xem thêm: Trường học thông minh là gì? Tiêu chí xây dựng trường học thông minh
Ưu và nhược điểm của phương pháp học tập kết hợp
Blended Learning mang lại nhiều lợi ích hơn so với phương pháp dạy trực tuyến hoặc truyền thống. Từ đó mở ra nhiều cơ hội ứng dụng trên thực tế nhưng cũng vấp phải một số thách thức nhất định. Bạn có thể tham khảo các ưu và nhược điểm của phương pháp học tập kết hợp để có cái nhìn tổng quan.
Ưu điểm
- Nâng cao động lực, hiệu suất học tập, giúp người học tham gia vào quá trình học tập một cách linh hoạt và phù hợp với tố chất của bản thân
- Khuyến khích sự tham gia tích cực, tự học, làm việc theo nhóm để tạo điều kiện cho học sinh phát triển kỹ năng làm việc tập thể và quản lý thời gian
- Mở ra hình thức tương tác mới giữa người dạy và người học, tạo ra nền tảng cho sự kết nối sâu sắc và giao tiếp chặt chẽ hơn
- Mang lại sự linh hoạt cho giáo viên và học sinh với khả năng kết hợp giữa dạy học truyền thống và trực tuyến về địa điểm học và thời gian học
- Thúc đẩy người học làm chủ kỹ năng số, sớm trở thành người thông thạo sử dụng công nghệ
Nhược điểm
- Mô hình học tập kết hợp yêu cầu giáo viên và học sinh có sự hiểu biết nhất định về công nghệ và sử dụng công nghệ. Do đó khi áp dụng học tập kết hợp có thể dẫn đến nguy cơ bất bình đẳng cho những người thiếu kỹ năng sử dụng hay không có thiết bị công nghệ trong quá trình tiếp cận giáo dục.
- Khi học tập trên môi trường trực tuyến, một số học sinh có thể cảm thấy cô đơn mặc dù có sự tương tác nhưng sẽ không có sự kết nối mạnh mẽ như trong lớp học truyền thống.
- Trường hợp học sinh thiếu ý thức kỷ luật cá nhân có thể gặp khó khăn khi phải quản lý thời gian trong học tập kết hợp, dẫn đến không nắm vững kiến thức, không hoàn thành nhiệm vụ đúng thời hạn.
- Đối với một số người không quen với mô hình Blended Learning, khi chuyển đổi từ truyền thống sang học tập kết hợp có thể dẫn đến việc họ phản đối. Do đó yêu cầu cần có quá trình đào tạo, hỗ trợ kỹ năng mới cho đối tượng người dạy và người học.
Ưu nhược điểm của phương pháp học tập kết hợp
Các mô hình học tập kết hợp phổ biến hiện nay
Phương pháp học tập kết hợp có nhiều mô hình trên thực tế. Tìm hiểu một số mô hình phổ biến dưới đây sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về cách thức kết hợp.
Mô hình Face-to-face
Học tập kết hợp dạng Face-to-face (lớp học cận truyền thống) thường được áp dụng cho các lớp học lớn, có sự khác biệt về trình độ của người học. Trong mô hình này người dạy đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt lớp học, theo dõi tốc độ của người học. Các học sinh tham gia trong lớp học cần tự kiểm tra tốc độ học của mình.
Mô hình giữ lại đại đa số yếu tố truyền thống với hoạt động giảng dạy trực tiếp, với hoạt động trực tuyến được tích hợp nhưng với phần nhỏ. Điều này góp phần mang lại sự linh hoạt nhưng không làm thay đổi quá nhiều trải nghiệm học truyền thống cho học sinh. Nhược điểm của mô hình học kết hợp Face-to-face là tiến độ chung của lớp học thường kéo dài.
Phương pháp học tập kết hợp dạng Rotation
Rotation (lớp học luân phiên) là mô hình kết hợp cho phép xen kẽ học trực tiếp và trực tuyến, phù hợp áp dụng cho các lớp tiểu học và trung học. Trong đó học sinh trong các nhóm học khác nhau có lịch trình học tập khác nhau, tạo điều kiện cho các em học tập một cách linh hoạt hơn. Ưu điểm của dạng Rotation là giúp học sinh có thể tự phát triển khả năng tự học tốt hơn dưới sự theo dõi, hỗ trợ của giáo viên.
Phương pháp học tập kết hợp này phù hợp với lớp học có lịch trình cố định, học sinh đa dạng về phong cách học tập và được hỗ trợ bởi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số. mô hình được áp dụng phổ biến cho khối THPT, trung tâm đào tạo, những nơi có chương trình học có tính chất cố định, đòi hỏi sự linh hoạt trong kết hợp học truyền thống và trực tuyến.
Mô hình học tập kết hợp trực tuyến và trực tiếp
Mô hình Flex
Flex (học tập linh hoạt) là mô hình học tập kết hợp sử dụng hình thức học chủ yếu là trực tuyến, trong đó giảng viên đóng vai trò là người định hướng, hỗ trợ, tư vấn cho quá trình học tập của người học. Mô hình phù hợp với chương trình bậc đại học, hỗ trợ sinh viên tự làm chủ quá trình học tập của chính mình. Sinh viên nhận hướng dẫn, tư vấn từ giảng viên khi cần thiết.
Đây là mô hình học tập yêu cầu cao về tính tự giác, sinh viên tự tìm kiếm tài nguyên học liệu và tự quản lý thời gian. Mô hình mang lại cho người học sự tự chủ, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kỹ năng quản lý bản thân.
Tham khảo: Lớp học thông minh là gì? Xây dựng lớp học thông minh tại Dewey Schools
Self-Blend
Học tập kết hợp dạng Self-Blend (tự học kết hợp) thường là những khóa học nâng cao trình độ hay khóa học kỹ năng mềm dành cho sinh viên bậc đại học. Người học tham gia các khóa học theo hình thức trực tuyến bất kỳ và có thể không thuộc chương trình học ban đầu.
Học sinh được tự chọn lựa và quyết định lộ trình học tập qua các nền tảng trực tuyến. Thầy cô giáo là người hỗ trợ, tư vấn giúp học sinh tận dụng tối đa nguồn tài nguyên trực tuyến để mở rộng kiến thức, kỹ năng theo hướng mong đợi. Self-Blend phát huy hiệu quả tốt nhất tại các khóa học nâng cao, chuyên sâu hay lĩnh vực đặc biệt.
Gamification
Mô hình Gamification (học tập có yếu tố trò chơi) hỗ trợ tối ưu khả năng tương tác, giúp người học nâng cao kiến thức bằng hình thức tham gia các trò chơi. Bên cạnh đó dựa trẻ các hoạt động nâng cao cấp độ, tích điểm sẽ thúc đẩy tính cạnh tranh giữa các học sinh, sinh viên để cố gắng, nỗ lực đạt đến cấp độ cao hơn.
Mô hình Gamification (học tập có yếu tố trò chơi)
Mô hình Online Lab
Blended Learning dạng Online Lab (phòng thực hành trực tuyến) là mô hình học tập kết hợp cho phép người học tham gia hoạt động học tập trực tuyến tại phòng học chuyên dụng. Phòng học chuyên dụng tại các trường học đã được trang bị đầy đủ trang thiết bị, có người giám sát trong quá trình học tập của học sinh, sinh viên.
Mô hình Online Lab kết hợp tiện ích học truyền thống và trực tuyến, thường được áp dụng trong các lĩnh vực yêu cầu nhiều buổi thí nghiệm, thực hành với trang thiết bị và phương tiện đặc biệt. Người học có cơ hội tiếp xúc tài liệu, nội dung trực tuyến, áp dụng kiến thức đã học vào thực tế, phát triển kỹ năng thực hành đồng thời nhận hỗ trợ từ người hướng dẫn hoặc giáo viên.
Mô hình học tập kết hợp Online Driver
Online Driver (học tập trực tuyến) là mô hình học tập tạo điều kiện thuận lợi cho người học ở xa trường có thể được hướng dẫn và quản lý thông qua các hệ thống, nền tảng công nghệ trực tuyến. Từ đó giúp người học tham gia các lớp học phù hợp với mong muốn, nhu cầu trong thời gian phù hợp một cách tiện lợi. Tuy nhiên bạn cần xác định rõ khả năng của mình để chọn lựa khóa học đúng nhu cầu mới có thể theo học toàn bộ quá trình đạt được hiệu quả tốt nhất.
Tuy nhiên, để triển khai mô hình Online Driver cần đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật để hỗ trợ nền tảng học tập trực tuyến. Bên cạnh đó cần có nguồn lực lớn để thiết lập các khóa học điện tử.
Flipped Classroom
Mô hình học tập kết hợp dạng Flipped Classroom (lớp học đảo ngược) các yếu tố truyền thống, có thể tóm tắt là “học lý thuyết online, học thực hành trực tiếp”. Người học thay vì học lý thuyết tại lớp sẽ học tại nhà và làm bài tập và thực hành tại lớp học. Các hoạt động của mô hình bao gồm thảo luận nhóm, làm dự án, case study. Người dạy thực hiện việc hướng dẫn bằng cách trả lời thắc mắc, hỗ trợ người học ứng dụng lý thuyết đã học.
Lớp học đảo ngược (Flipped Classroom)
Xem thêm: Lớp học đảo ngược là gì? Mô hình học tập thu hút và hấp dẫn
Cách ứng dụng phương pháp học tập kết hợp trong trường học
Phương pháp học tập kết hợp mang đến nhiều lợi ích và ưu điểm nhận được đánh giá cao. Để ứng Blended Learning vào trường học có thể thực hiện theo 5 bước như sau:
Bước 1: Đặt mục tiêu
Bước đầu tiên khi ứng dụng mô hình Blended Learning trong trường học là cần xác định mục đích, mục tiêu muốn đạt được với phương pháp giảng dạy này. Giáo viên có thể bắt đầu bằng việc đặt câu hỏi “cái gì”, tức là mong muốn đạt được điều gì. Từ đó xác định rõ thông tin muốn truyền đạt cho người học, kỹ năng muốn học sinh phát triển. Lưu ý, khi đặt mục tiêu cần xem xét khả năng, hoàn cảnh của học sinh để đảm bảo tính phù hợp.
Ví dụ: Mục tiêu muốn học sinh tham gia vào bài giảng nhiều hơn, chủ động, độc lập học tập. Hoặc bạn muốn tăng tính tương tác giữa người học với người học, người học với người dạy…
Bước 2: Chọn mô hình học tập kết hợp
Căn cứ vào mục tiêu đã đặt ra, hãy chọn mô hình học tập kết hợp phù hợp nhất. Chúng ta có thể chọn 1 hoặc nhiều phương pháp nhưng cần đảm bảo có thể duy trì và quản lý một cách tốt nhất. Từ kinh nghiệm giảng dạy, giáo viên dễ dàng quyết định phần nào sử dụng phương pháp truyền thống, phần nào sử dụng công nghệ, đâu là tài nguyên tốt nhất và những phần người học có thể gặp khó khăn để điều chỉnh phù hợp.
Trước khi chọn lựa mô hình cần chú trọng đến yêu cầu về công cụ, dụng cụ, trang thiết bị và thiết kế phòng học tương ứng. Ngoài ra cần xem xét nội dung có trong bài giảng, giáo viên có thể tạo bài thuyết trình, video, hình ảnh tương tác, trò chơi, tài liệu giáo dục kỹ thuật số…
Cách ứng dụng phương pháp học tập kết hợp trong trường học
Bước 3: Lựa chọn công cụ
Bước tiếp theo khi ứng dụng phương pháp học tập kết hợp, chúng ta cần chọn công cụ truyền tải là ứng dụng dạy học trực tuyến chuyên dụng để bắt đầu cho phần dạy trực tuyến trong Blended Learning. Mỗi trường học có nhu cầu khác nhau nhưng đều cần công cụ chung bao gồm”
- Công cụ tạo ra nội dung bài giảng số
- Công cụ quản lý học tập để theo dõi tiến độ và giao bài cho học sinh
Bước 4: Thiết lập môi trường dạy và học
Ở bước 4 chúng ta cần thiết kế, xây dựng môi trường học tập là lớp học đáp ứng yêu cầu mô hình học tập kết hợp. Hãy đảm bảo rằng thiết kế phòng học tổng thể sẽ thúc đẩy tăng cường động lực, sự tương tác cho học sinh.
Bước 5: Tiến hành Blended Learning
Trong quá trình lớp học Blended Learning cần tổ chức, quản lý quá trình học. Lớp học tiến hành theo phương pháp này cần phải dành thời gian ít nhất vài tuần mới mang lại kết quả.
Trên đây là toàn bộ thông tin giúp chúng ta giải đáp vấn đề học tập kết hợp là gì? Bên cạnh đó là lợi ích, ưu nhược điểm và một số mô hình Blended Learning phổ biến hiện nay. Học tập kết hợp không chỉ là xu hướng giảng dạy mang đến nhiều hiệu quả cho quá trình dạy và học, mà còn là bước tiến quan trọng trong việc tối ưu hóa hành trình học tập và truyền đạt kiến thức trong thời kỳ đổi mới.
Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc nào hãy để lại bình luận dưới bài viết hoặc liên hệ Dewey Schools để nhận được hỗ trợ nhé.
Có thể cha mẹ quan tâm: Môi trường học tập có vai trò như thế nào với học sinh?
