Lớp 1 là giai đoạn quan trọng, là tiền đề cho quá trình học tập cũng như sự phát triển của trẻ sau này. Chính vì vậy, bất cứ phụ huynh nào cũng lo lắng và chú ý đến công cuộc chuẩn bị trước khi vào tiểu học cho con. Đặc biệt việc học chữ càng cần uốn nắn ngay từ đầu để con có thể nhanh chóng bắt kịp nhịp học tập với các bạn.
Cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 mà Dewey Schools chia sẻ dưới đây là bí kíp hay cha mẹ nên tham khảo để giúp trẻ học tập tốt hơn.
Cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 nhanh chóng
Hiện nay, trước khi vào lớp 1 trẻ cần thuộc bảng chữ cái, nên các phụ huynh đặc biệt quan tâm đến việc dạy con học chữ. The Dewey Schools giới thiệu đến cha mẹ 7 bí quyết hiệu quả hỗ trợ con học chữ ngay tại nhà, chúng ta cùng tham khảo nhé.
Dạy trẻ nhận biết chữ trong bảng chữ cái
Làm quen và nhận biết chữ cái trong bảng chữ cái là bước cơ bản, quan trọng đầu tiên cha mẹ cần thực hiện trong các cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1. Dạy trẻ nhận biết chữ cái là nền tảng cho việc đọc và viết của trẻ sau này.
Để tránh sự đơn điệu, khô khan của việc học chữ, phụ huynh có thể kết hợp bảng chữ cái có hình ảnh vui nhộn, các bài hát, thẻ màu… giúp trẻ tăng khả năng tiếp thu. Bên cạnh đó khi dạy con nhận biết chữ cái cha mẹ nên lưu ý:
- Dạy trẻ nguyên âm trước: a, i, o, e, u, ô, ơ, ă, â, ê, ư, y và dạy phụ âm sau (các âm còn lại).
- Nên cho trẻ học theo chiều xuôi thứ tự các chữ cái, sau khi con học thuộc cho con đọc theo chiều ngược, đọc mặt chữ ngẫu nhiên để tránh tình trạng học vẹt.
- Thường xuyên cho trẻ ôn tập và kiểm tra lại những chữ cái đã học để giúp bé nhớ kiến thức lâu hơn.
- Kết hợp dạy con bằng những trò chơi, câu đố về chữ cái để trẻ học tập vui vẻ và không bị áp lực.
Nhận biết bảng chữ cái là bước đầu khi dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1
>>> Tham khảo: 11+ cách dạy con học tiếp thu nhanh có thể cha mẹ chưa biết
Dạy con cách kết hợp các dấu thanh
Khi trẻ đã nhận biết mặt chữ nguyên âm trong bảng chữ cái, phụ huynh dạy con cách kết hợp các dấu thanh. Ví dụ: a, à, á, ư, u, ạ…Các dấu thanh cơ bản trong tiếng Việt là dấu huyền, dấu sắc, dấu hỏi, dấu ngã và dấu nặng.
Hãy dạy bé đọc các nguyên âm có dấu thanh từ trái qua phải, từ trên xuống dưới. Mỗi ngày cha mẹ nên cho con đọc và ôn luyện, như vậy sẽ tăng cường khả năng độc thuộc chữ cái và nhớ các dấu thanh rất lâu.
Dạy trẻ cách ghép nguyên âm đơn
Tiếp theo, cha mẹ dạy con cách ghép nguyên âm đơn tạo ra từ đơn (ví dụ: c ghép với a => ca). Lưu ý, chúng ta chỉ dạy trẻ cách ghép thành các từ có nghĩa trong hệ thống tiếng Việt, không dạy ghép các từ vô nghĩa (ví dụ: by, ce…).
Bên cạnh đó, khi dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1, phụ huynh nên dạy con các từ sau khi ghép nằm trong từ gì (ví dụ: ca trong cái ca, lê trong quả lê…). Sau 1 thời gian học ghép nguyên âm, trẻ sẽ tự phát hiện ra những từ quen thuộc trong cuộc sống từ trong sách, bảng hiệu… Cha mẹ nên thường đặt ra các câu hỏi để đố trẻ phát hiện ra từ trong những từ khác, chắc chắn con sẽ thích thú và tích cực học hỏi hơn.
Dạy trẻ đánh vần từ đơn có thanh
Sau khi trẻ biết cách ghép nguyên âm đơn, đánh vần và đọc từ không có dấu như ca, ba, bô, bo, bi… chúng ta tiếp tục dạy con ghép các dấu vào từ để tạo nên từ mới. Ví dụ: Dạy trẻ ba huyền bà, ca huyền cà, bo sắc bó… tạo thành từ mới bà, cà, bó…
Trong quá trình trẻ đánh vần, cha mẹ cần giải thích cho con hiểu từ có nghĩa và từ không có nghĩa. Hiểu được nghĩa của từ có ý nghĩa lớn trong quá trình luyện viết chính tả của trẻ sau này. Ngoài ra, phụ huynh nên khuyến khích con đánh vần các từ đơn có thanh gặp thường ngày, cách ghép 1 từ với nhiều dấu thanh để trẻ hiểu cấu tạo của các từ đơn giản.
Dạy trẻ cách ghép nguyên âm đơn
>>> Tham khảo: Hướng dẫn cách dạy trẻ lớp 1 đánh vần nhanh chóng
Dạy trẻ cách ghép nguyên âm đôi
Khi trẻ thành thạo nguyên âm đơn, bước tiếp theo khi dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 thì phụ huynh cần hướng dẫn và yêu cầu con ghép thêm các phụ âm đầu và dấu thanh để được các từ và các tiếng. Đồng thời chúng ta cần dạy trẻ ngữ cảnh phù hợp với các tiếng đó, chỉ con gì, cái gì, sự việc hay sự vật gì để con có thể ghi nhớ lâu dài. Ví dụ: ương, oai, uân…
Dạy trẻ cách luyện viết chữ
Để dạy trẻ cách luyện viết chữ, đầu tiên cha mẹ hãy bắt đầu bằng việc dạy con các nét cơ bản thông qua việc nhận biết, đọc tên và viết từng nét. Các nét cơ bản mà học sinh chuẩn bị vào lớp 1 cần biết là:
- Nét thẳng: nét thẳng đứng, nét ngang, nét dọc
- Nét cong: nét cong kín, nét cong hở, nét cong trái, nét cong phải, nét cong đều
- Nét móc: nét móc ngược, nét móc xuôi
- Nét khuyết: nét khuyết ngược, nét khuyết xuôi
- Nét ghi dấu phụ
- Nét hất
Tiếp theo, cha mẹ dạy con cách viết các chữ cái từ các nét bao gồm các loại chữ cái thường, chữ cái in hoa. Khi dạy trẻ viết chữ nên chia thành các nhóm chữ cụ thể:
- Nhóm 1 gồm 8 chữ cái thường được cấu tạo bởi các nét móc là u, ư, i, t, m, n, v, r. Khi viết cần chú ý đến điểm đặt bút, độ cao, độ rộng và điểm dừng bút của mỗi nét để chữ viết cân đối.
- Nhóm 2 gồm 6 chữ cái thường có nét khuyết là b, h, l, y, k, p. Khi viết các chữ cái này cần chú ý nét khuyết xuôi và ngược khi viết, chú ý luyện viết chữ l, h, b, k cho đẹp.
- Nhóm 3 gồm 15 chữ cái thường được cấu tạo bằng các nét cong là ô, o, â, ă, a, d, đ, q, g, x, c, e, ê, s. Trong nhóm này chữ o xuất hiện nhiều lần, nên chú ý luyện trẻ viết tốt chữ o để làm tiền đề luyện viết các chữ khác như ô, ơ, d, đ, ă… đồng thời trẻ tạo được nét cong khác để viết các chữ còn lại.
Khi trẻ thành thạo viết các chữ cái, chúng ta dạy trẻ viết từ hoàn chỉnh và viết câu đơn giản.
Dạy trẻ cách luyện viết chữ
>>> Xem thêm: 7 phương pháp dạy trẻ lớp 1 tập viết đơn giản và hiệu quả
Dạy trẻ cách đọc hiểu chữ cái
Trẻ học tốt từ đơn, viết tốt các chữ cái là thời điểm phụ huynh cho trẻ luyện đọc hiểu các từ và câu. Trong khi dạy trẻ đọc hiểu chữ cái, nên chỉ các cách ngắt hơi và nghỉ khi gặp dấu chấm, dấu phẩy.
Khi dạy trẻ đọc hiểu chữ cái, cha mẹ đồng thời giảng nghĩa của từ, của câu để trẻ có thể hiểu được. Phụ huynh nên đầu tư sách có nội dung đơn giản, dễ hiểu để trẻ tập đọc cho chuẩn.
Khi con biết đọc viết, trẻ tự đọc sách và chủ động tiếp cận được kiến thức. Lúc này chúng ta sẽ đỡ mất nhiều thời gian và công sức dạy trẻ. Các cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 trên đây là hành trình hỗ trợ trẻ chú đáo để con bước vào môi trường học tập mới với tâm thế tự tin, tiếp thu bài học tốt, theo kịp bạn bè và chương trình học.
Một số cách giúp con hứng thú học chữ chuẩn bị vào lớp 1
Dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 không đơn giản, bởi ở lứa tuổi này các bé thường dễ mất tập trung, nhanh chán. Phụ huynh muốn con hào hứng, học tập hiệu quả cần phải tạo động lực cho trẻ. Một số cách dưới đây là mẹo hay giúp trẻ học tốt hơn, mời cha mẹ cùng theo dõi.
Viết chữ trên cát
Học mà chơi, chơi mà học là phương pháp dạy học được khuyến cáo nên áp dụng giúp trẻ hứng thú học tập hơn. Để dạy con học chữ, phụ huynh có thể chọn cách viết chữ trên cát như sau:
- Dùng loại cát khô và sạch, đổ lên khay, chậu, khung gỗ… thành 1 chiếc bảng nhỏ
- Cho con dùng que, bút học viết chữ lên mặt cát này, khi viết xong tiếp tục dàn đều cát trên mặt để viết chữ mới
Viết chữ trên cát là một trong các cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 tạo hứng thú nhất
Nặn chữ bằng đất sét
Nặn chữ bằng đất sét cũng là cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 được nhiều phụ huynh áp dụng. Đất sét là món đồ chơi nhiều màu sắc được trẻ nhỏ yêu thích, từ đất sét các bé có thể phát huy tính sáng tạo ra nhiều điều mới mẻ.
Cha mẹ có thể hướng dẫn trẻ nặn đất sét thành sợi mỏng, sau đó tạo hình thành chữ cái và dán lên bảng hoặc bìa carton. Với trò chơi này, trẻ không chỉ thích thú mà còn ghi nhớ chữ cái nhanh hơn.
>>> Có thể mẹ quan tâm: Cách dạy con học lớp 1 tại nhà đơn giản giúp cha mẹ nhàn tênh
Ghép chữ bằng các vật dụng trong nhà
Học với các vật dụng quen thuộc, đặc biệt là các món đồ mà trẻ yêu thích giúp bé ghi nhớ mặt chữ nhanh. Cha mẹ có thể cùng con tận dụng các đồ vật như cúc áo nhiều màu, viên sỏi… để xếp thành các chữ cái. Đây cũng được đánh giá là cách dạy con học chữ mang lại hiệu quả cao.
Chơi trò chơi đố chữ
Trò chơi đố chữ với câu hỏi ngắn, trong không khí thoải mái, vui nhộn là cách giúp con học chữ mà không bị áp lực. Phương pháp này còn giúp bé ghi nhớ lâu những chữ cái đã được học. Phụ huynh nên chọn những câu hỏi phù hợp với khả năng, kích thích trẻ suy nghĩ, phát triển trí thông minh. Ví dụ: Kể tên những đồ vật có chứa âm t…? Từ bắt đầu với âm … là gì?
Cùng con chơi trò chơi đố chữ
Đọc sách cùng con hàng ngày
Một cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 hiệu quả được các chuyên gia, giáo viên và phụ huynh đánh giá cao là đọc sách cùng con mỗi ngày. Ngay từ khi trẻ làm quen với mặt chữ cha mẹ đã có thể trở thành người đồng hành đọc sách cùng bé.
Các câu chuyện trong sách không chỉ giúp trẻ sớm nhận biết mặt chữ, còn phát triển khả năng ghép vần, đọc chữ. Đồng thời tạo niềm yêu thích và hứng thú của trẻ với các chữ cái và sách. Từ đó rèn luyện cho con thói quen tốt là đọc sách, phát triển nhận thức, mở rộng kiến thức và tăng cường vốn từ. Việc tích cực đọc sách cùng con tạo ra cầu nối giữa cha mẹ và con cái, để kết nối tình, thêm sự yêu thương và gắn kết giữa các thành viên trong gia đình.
>>> Tham khảo: 10 cách rèn kỹ năng tự học cho trẻ tiểu học đạt hiệu quả cao
Lưu ý khi dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1
Khi thực hiện các cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1 tại nhà, cha mẹ cần lưu ý 1 số vấn đề quan trọng. Đây là những yếu tố nhằm đảm bảo hành trình học tập giúp phát triển các kỹ năng học chữ tốt.
- Dạy trẻ tư thế ngồi đúng: Ngay từ đầu, cha mẹ nên hướng dẫn, quan sát và điều chỉnh để trẻ có tư thế ngồi đúng, tạo nên sự thoải mái, hạn chế các bệnh liên quan đến mắt và cột sống. Tư thế ngồi đúng là ngồi thẳng lưng, chân đặt chắc chắn xuống mặt đất, giữ khoảng cách từ mắt đến bàn từ 25 – 35cm, điều chỉnh góc độ của bàn ghế phù hợp với chiều cao để có thể ngồi học và viết tự nhiên.
- Rèn luyện tỉ lệ nét chữ: Mỗi chữ cái đã có quy định tỉ lệ nét chữ, con chữ riêng, để trẻ viết đẹp cần đúng kích thước, khoảng cách, chiều rộng và thống nhất phong cách viết.
- Kiên nhẫn, không nổi nóng: Việc học của trẻ chuẩn bị vào lớp 1 không dễ dàng, trẻ đang ở tuổi khó để tập trung để ghi nhớ chữ, tay chưa linh hoạt trong việc cầm bút. Nhiều trường hợp phụ huynh cảm thấy căng thẳng vì mất nhiều thời gian dạy con nhưng không đạt được kết quả như mong muốn. Tuy nhiên cha mẹ không nên nổi nóng, cần kiên nhẫn hướng dẫn còn từ từ. Sau 1 thời gian trẻ sẽ dần tiếp thu và học tập theo nề nếp.
- Không tạo áp lực: Cha mẹ không nên tạo áp lực, hay đặt nhiều kỳ vọng vào con để tránh làm trẻ cảm thấy lo lắng, căng thẳng. Hãy coi việc học chữ với bé là một trải nghiệm, đừng bận tâm quá nhiều vào chỉ tiêu phải đạt được. Chúng ta nên nhìn vào cả hành trình với sự tiến bộ của con, để giúp trẻ phát triển toàn diện.
- Tạo môi trường học thoải mái: Hãy áp dụng đa dạng các phương pháp dạy trẻ học chữ để con luôn hào hứng, thích thú. Cha mẹ nên cỗ vũ, động viên trẻ thường xuyên khi con cố gắng học và tiếp thu bài tốt, có thể dành cho trẻ những phần quà nhỏ làm tăng thêm động lực.
Một số lưu ý trong cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1
Nếu phụ huynh đang băn khoăn tìm kiếm cách dạy con học chữ chuẩn bị vào lớp 1, thì nội dung bài viết trên đây đã bật mí nhiều phương pháp hay và hiệu quả. Chúc cha mẹ có hành trình đồng hành cùng con bước vào bậc tiểu học vui vẻ, hứng thú để trẻ tiến bộ từng ngày. Mọi thắc mắc có liên quan vui lòng liên hệ Dewey School, chúng tôi luôn sẵn lòng giải đáp, hỗ trợ nhanh chóng.
>>> Nội dung nhiều phụ huynh đọc: Bộ sách giáo khoa lớp 1 gồm những gì? Tổng hợp bộ sách lớp 1
