Hiện nay, mất định hướng nghề nghiệp đang trở thành nỗi lo lắng của rất nhiều học sinh sinh viên. Nếu bạn cũng nằm trong những số những người đang gặp tình trạng trên này thì chớ vội bỏ qua bài viết dưới đây của Dewey Schools nhé.
Thế nào là mất định hướng nghề nghiệp?
Có lẽ ai trong chúng ta cũng đã từng nghe qua cụm từ ” mất định hướng nghề nghiệp”. Vậy định nghĩa chính xác cho cụm từ này là gì? Mất định hướng nghề nghiệp là khái niệm dùng để chỉ những cá nhân bị mất phương hướng, không tìm thấy các dự định về nghề nghiệp cho bản thân ở tương lai.
Nếu ngay từ đầu không thể xác định được phương hướng nghề nghiệp thì có khả năng bạn sẽ rất dễ bị mông lưng,đi sai hướng và có điểm xuất phát trễ hơn so với những bạn bè cùng lứa. Thời gian được ví như vàng như bạc, thật quá lãng phí khi chúng ta dành ra quá nhiều thời gian cho việc đi sai hướng.
Ngoài học sinh và sinh viên thì những người đã trưởng thành và đang đi làm cũng dễ gặp phải tình trạng này. Có rất nhiều người đã bắt đầu đi làm nhưng vẫn không chắc chắn sự nghiệp của họ sẽ đi về đâu và họ nên thay đổi hướng đi như thế nào.
Thế nào là mất định hướng nghề nghiệp?
>>> Xem thêm: Top 8 sách định hướng nghề nghiệp nhất định bạn phải biết
Mất định hướng nghề nghiệp ở học sinh sinh viên
Học sinh và sinh viên là nhóm đối tượng rất cần được hướng nghiệp. Song đây cũng là độ tuổi dễ rơi vào tình trạng mất định hướng nghề nghiệp nhất.
Nguyên nhân khiến học sinh & sinh viên bị mất định hướng nghề nghiệp
Có rất nhiều nguyên nhân khiến lứa tuổi học sinh & sinh viên bị mất định hướng nghề nghiệp. Sau đây sẽ là một số nguyên nhân phổ biến nhất mà các bạn cần biết:
Chưa xác định được năng lực của bản thân
Xác định năng lực bản thân là điều thiết yếu để các bạn nắm được những điểm mạnh và điểm yếu của bản thân. khi hiểu được bản thân cần gì và muốn gì bạn sẽ dễ dàng tìm ra được hướng đi đúng đắn cho bản thân.
Vì không hiểu được tầm quan trọng của việc xác định năng lực bản thân nên nhiều học sinh & sinh viên đã vô tình bỏ qua nó. Nhiều bạn chỉ chăm chăm vào việc học tập để vượt qua những bài thì với điểm số cao ngất để rồi cảm thấy trống rỗng không biết mình đang cố gắng cho điều gì? Đâu mới thực sự là ước mơ mà bản thân hướng đến?Ngược lại, có những bạn lại đánh giá quá thấp bản thân, tự ti, thu mình, không tin vào khả năng, hành động của mình để rồi đánh mất những cơ hội quý giá, …
Lựa chọn nghề nghiệp theo xu hướng
Thay vì lựa chọn ngành nghề phù hợp với bản thân thì nhiều bản trẻ lại lựa chọn nghề nghiệp theo xu hướng. Hầu hết, các bạn lựa chọn ngành nghề theo xu hướng đều ôm mộng tưởng ra trường sẽ dễ xin việc, làm việc lương cao dễ tìm kiếm các cơ hội thăng tiến.
Lựa chọn ngành nghề theo xu hướng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên hiện trạng mất định hướng nghề nghiệp. Chọn ngành nghề theo xu hướng nhưng không phù hợp với năng lực thực sự của bản thân rất dễ dẫn khiến bạn chán nản, thiếu động lực trong quá trình tiếp thu và học tập, mất niềm vui và đam mê với nghề nghiệp tương lai. .
Lựa chọn nghề nghiệp theo mong muốn của gia đình
Trên thực tế, có rất nhiều bạn học sinh & sinh viên lựa chọn ngành nghề theo mong muốn và nguyện vọng của các bậc phụ huynh. Dẫu biết người làm cha làm mẹ nào cũng muốn con cái của mình có tương lai tiền đồ rộng mở làm ” ông nọ bà kia”. Nhưng những mong muốn tưởng chừng như vô hại của bậc làm cha làm mẹ lại tạo nên những sức ép vô hình cái của họ.
Thậm chí có nhiều phụ huynh còn áp đặt ước mơ của mình lên cơn trẻ và xem những thành tựu của con cái họ như một tấm gương phản chiếu sự thành công của bản thân. Sự kỳ vọng quá đà của bậc phụ huynh không những khiến nhiều bạn học sinh & sinh viên phải đối mặt với sự chênh vênh, chới với trong con đường nghề nghiệp tương lai, bị mất định hướng nghề nghiệp mà còn gây mất hoà khí lục đục nội bộ gia đình, ảnh hưởng đến tình cảm của bố mẹ và con cái.
Không tham gia các buổi hướng nghiệp
Những năm gần đây các hoạt động tổ chức hướng nghiệp cho học sinh & sinh viên được rất nhiều trường học và cơ sở giáo dục quan tâm. Nhiều buổi hướng nghiệp đã được tổ chức bởi nhiều trưởng học để giúp học sinh có cơ hội trao đổi và biết thêm nhiều thông tin từ những người có kiến thức chuyên môn.
Tuy nhiên, vì không ý thức được tầm quan trọng của các buổi hướng nghiệp mà nhiều học sinh đã phớt lờ bỏ qua nó. Điều này khiến các bạn không thể nắm bắt được các thông tin chính xác về nhu thị trường lao động, như cầu tuyển dụng của các công ty và bỏ lỡ đi cơ hội quý báu được giao lưu trao đổi với những bậc tiền bối đi trước có kinh nghiệm dày dặn.
>> Xem thêm: Tầm quan trọng của định hướng phát triển nghề nghiệp
Hậu quả của việc mất định hướng nghề nghiệp ở học sinh & sinh viên
Học sinh & sinh viên sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn ở chặng đường tương lai nếu không tìm được định hướng nghề nghiệp sớm. Vậy đâu là những hậu quả của việc mất định hướng nghề nghiệp gây nên?
Tốn thời gian & tiền bạc
Lãng phí thời gian & tiền bạc là một trong những hậu quả tai hại mà hiện trạng mất định hướng nghề nghiệp gây nên. Để có một tấm bằng đại học thì các bạn sinh viên sẽ phải bỏ ra thời gian từ 4 đến 5 n để học tập miệt mài và trải qua những kỳ thi căng thẳng. Đây là một quãng thời gian không hề nhỏ nên sẽ cực kỳ lãng phí nếu như bạn không tìm được mục tiêu và định hướng cho bản thân ở tương lai.
Ngoài ra, trong quá trình các bạn lãng phí thời gian ngồi học ở giảng đường đại học giả đình các bạn sẽ phải chi một khoản tiền không hề nhỏ. Những kiến thức mà các bạn đã được học cũng sẽ trở nên vô giá trị nếu như không được áp dụng vào mục đích thích hợp.
Hậu quả của việc mất định hướng nghề nghiệp ở học sinh sinh viên
Tạo tâm lý hoang mang cho bản thân
Chán nản khi học sai chuyên ngành là điều rất dễ hiểu. Vì nếu chẳng yêu thích và đam mê thì sinh viên sẽ không đủ động lực để tiếp thu kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp.
Điều này sẽ khiến các bạn hoang mang, chán nản, mất định hướng nghề nghiệp. Hơn nữa, bản thân các bạn cũng không thể phát huy được năng lực cá nhân dẫn đến tự ti, tiêu cực, cho rằng bản thân không có năng lực trong công việc.
Một vài bạn ở trong hoàn cảnh này sẽ có xu hướng bỏ học và tìm kiếm sự nghiệp mới. Song một vài bạn vẫn đang cố bước đi trên con đường mông lung mà mình đã chọn với tâm lý chấp nhận.
Gián tiếp gây nên tình trạng ” thừa thầy thiếu thợ”
“Thừa thầy, thiếu thợ” là một trong những hậu quả nặng nề mà mất định hướng nghề nghiệp gây nên cho xã hội. Đa phần học sinh sau khi tốt nghiệp THPT sẽ chỉ chọn vào cao đẳng thay vì học nghề, đồng thời doanh nghiệp cũng không thể tuyển dụng những ứng viên có năng lực, phẩm chất.Ngày càng có nhiều sinh viên mới ra trường nhận thấy công việc không phù hợp, không đáp ứng được nhu cầu của những doanh nghiệp tuyển dụng, cần có thêm thời gian để học tập và làm việc.
>>> Xem thêm:
- Định hướng nghề nghiệp và những lời khuyên đúng đắn nhất
- Những điều bạn nên biết về định hướng nghề nghiệp tiếng Anh
- Bộ câu hỏi phỏng vấn về định hướng nghề nghiệp 2023 và cách trả lời hay
- 6 việc giúp định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT hiệu quả
Học sinh và sinh viên nên làm gì khi không có định hướng nghề nghiệp?
Bạn đã từng đặt ra câu hỏi ” cần làm gì khi không có định hướng nghề nghiệp”? Nếu bạn chưa biết làm thế nào để khắc phục tình trạng này hãy tham khảo những lời khuyên dưới đây.
Lắng nghe bản thân muốn gì
Lời khuyên tốt nhất dành cho bạn khi bị mất định hướng nghiệp đó là dừng lại một chút để lắng nghe trái tim mình thực sự muốn gì. Khi hiểu được bản thân muốn gì? Có ước mơ như thế nào thì các bạn có thể tìm ra hướng đi đúng đắn cho bản thân một cách dễ dàng đấy.
Học sinh và sinh viên nên làm gì khi không có định hướng nghề nghiệp?
Tự tin vào bản thân
Tự tin vào bản thân là một điều quan trọng giúp các bạn có thêm nhiều cơ hội nghề nghiệp hơn ở tương lai. Ngược lại nếu thiếu tự tin ở bản thân thì bạn sẽ bị mất rất nhiều cơ hội trong công việc kết bạn hãy học hỏi thêm nhiều điều mới.
Trao đổi với giáo viên & những người có kinh nghiệm
Trao đổi với giáo viên, hay những người có kinh nghiệm ở mảng hướng nghiệp là một giải pháp tuyệt vời để tìm ra phương hướng đúng đắn trong chặng đường phát triển của bản thân ở tương lai. Khi trao đổi và xin lời khuyên từ những người đã thành công trong lĩnh vực mà bản thân đã chọn sẽ giúp bạn có cơ hội hiểu rõ hơn những khó khăn, thách thức trong nghề nghiệp hay những điều kiện để phát triển trong lĩnh vực đó. Những cuộc trò chuyện như thế này cũng sẽ giúp những người trẻ sắp xếp và gỡ rối các bước của họ, thay vì chỉ ghi nhớ và hình dung chúng trong đầu.
Tham gia các buổi hướng nghiệp tại trường
Tham dự buổi hướng nghiệp đó nhà trường tổ chức sinh viên sẽ có cơ hội trao đổi và nói chuyện với những đàn anh đàn chị đi trước. Sinh viên có thể sử dụng nó như một tài liệu tham khảo cho công việc sau này, hạn chế sự không chắc chắn mà bạn gặp phải trong định hướng nghề nghiệp.
Tại các buổi hướng nghiệp này, bạn sẽ hiểu rõ hơn về nghề nghiệp mình đã chọn với những chia sẻ và lời khuyên từ các chuyên gia. Bên cạnh đó, đăng ký tham gia các webinar, workshop về công việc bản thân yêu thích cũng là một trong những lựa chọn sáng suốt để các bạn trẻ học hỏi, trau dồi kiến thức và kỹ năng chuẩn bị cho bước đường tiếp theo.
Lời kết
Hầu hết học sinh & sinh viên nào cũng đều đã từng cảm thấy lạc lõng và choáng ngợp khi rơi vào trạng thái mất định nghề nghiệp. Tuy nhiên, thay vì để bản thân chìm đắm trong những điều tiêu cực này quá lâu, hãy coi đây là cơ hội tuyệt vời để xem xét, sắp xếp và cải thiện bản thân. Hy vọng qua bài viết trên các bạn đã có thêm được nhiều thông tin bổ ích để làm vơi đi sự sợ sệt và lo lắng khi chưa tìm được định hướng nghề nghiệp.
