Kỹ năng học tập giúp chúng ta phát huy được năng lực học tập, nghiên cứu, tiếp thu kiến thức và làm việc hiệu quả. Đây là yếu tố quan trọng mà ai cũng cần có để đạt được thành công trong cuộc sống. Vậy tầm quan trọng và cách rèn luyện kỹ năng học tập hiệu quả là gì, cùng Dewey Schools tìm hiểu nhé.
Kỹ năng học tập là gì?
Kỹ năng học tập (Learning Skills) không phải là môn học cụ thể mà có tính chất chung chung, đây là kỹ năng có thể được sử dụng trong bất cứ môn học nào hay ứng dụng khi nghiên cứu bất kỳ lĩnh vực nào. Tuy nhiên muốn thực hiện được điều này chúng ta cần hiểu lý thuyết, các khái niệm và ý tưởng xung quanh lĩnh vực cụ thể đó.
Phát triển kỹ năng học giúp bạn tận dụng đa việc học, mỗi người sẽ tiếp cận kỹ năng theo cách của riêng mình để nghiên cứu và học tập đáp ứng nhu cầu cá nhân. Khi chúng ta phát triển kỹ năng học sẽ giúp khám phá những gì phù hợp và không phù hợp với bản thân.
Tìm hiểu kỹ năng học tập (Learning Skills) là gì?
Xem thêm: 16 kỹ năng thế kỷ 21 giúp học sinh trở thành công dân toàn cầu
Tầm quan trọng của việc rèn luyện kỹ năng học tập
Rèn luyện kỹ năng học tập hiệu quả đóng góp rất nhiều cho hành trình phát triển và hoàn thiện bản thân của mỗi người. Kỹ năng này giúp chúng ta tăng cường nhận thức về cách học để trở nên tự tin hơn. Thành thạo kỹ năng học sẽ giúp ích trong suốt cuộc đời của mỗi người.
Kỹ năng học không chỉ phải là kỹ năng dành riêng cho những người đang đi học hay ngồi trên ghế nhà trường. Kỹ năng này cần thiết cho mọi người, giúp bạn tiếp thu và học hỏi kiến thức, kỹ năng mới trong sinh hoạt, làm việc và cuộc sống giúp mọi quá trình trở nên nhanh và hiệu quả hơn.
Ví dụ: Để phát triển kỹ năng tổ chức, quản lý thời gian bạn ưu tiên học cách phân tích để giải quyết vấn đề, duy trì động lực và kỷ luật tự giác. Để sở hữu tất cả những kỹ năng này chúng ta đều cần áp dụng kỹ năng học.
Các kỹ năng học tập bắt buộc phải rèn luyện
Kỹ năng học tập là yếu tố quan trọng nhất quyết định việc một người học hiệu quả hay không. Do đó mỗi người cần rèn luyện cho mình những đầy đủ những kỹ năng cần thiết cho quá trình học tập. Dưới đây là tổng hợp các kỹ năng học quan trọng giúp cho quá trình học thuận lợi và đạt kết quả cao.
Khả năng tự học
Khả năng tự học đóng vai trò quan trọng trong suốt quá trình học tập ở trường hay học tập sau khi ra tường. Chúng ta nên tự nghiên cứu thêm tài liệu, làm bài tập, bài thực hành, tìm hiểu kiến thức nâng cao trước khi đến lớp, hay đứng trước vấn đề chuẩn bị thảo luận, cần giải quyết… Sau đó hãy tổng hợp kiến thức để có thể trình bày một cách lưu loát, hiểu rõ vấn đề mà bạn đã chuẩn bị.
Những người đồng hành cùng bạn như giáo viên, giảng viên, đồng đội, cấp trên… sẽ giúp bạn sửa chữa, bổ sung thông tin cần thiết. Từ đó chúng ta có sự hiểu biết sâu hoan và rộng hơn về môn học hay vấn đề cần giải quyết. Ngoài ra, bạn cũng nên chuẩn bị các câu hỏi khi không hiểu, hay câu trả lời về chủ đề đang được bàn tới.
Các kỹ năng học tập bắt buộc phải rèn luyện
Kỹ năng tư duy giải quyết vấn đề
Kỹ năng tư duy giải quyết vấn đề được đánh giá cao trong việc tăng hiệu quả tự học, tự nghiên cứu. Đây cũng là kỹ năng mềm của ứng viên mà bất cứ nhà tuyển dụng nào cũng mong muốn. Sở hữu kỹ năng tư duy giải quyết vấn đề giúp bạn học tập và làm việc trong môi trường toàn cầu.
Tư duy giải quyết vấn đề đi kèm với kỹ năng lập luận, phân tích, tư duy đa chiều. Đây là những kỹ năng học tập quan trọng đòi hỏi chúng ta phải rèn luyện từng ngày, trau dồi kiến thức, kỹ năng, biết cách nghiên cứu trong lĩnh vực, chuyên ngành của mình. Bên cạnh đó cần tích cực tham khảo kinh nghiệm từ người khác để cải thiện và tìm ra giải pháp tốt nhất.
Cha mẹ quan tâm: Cách rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề
Kỹ năng ngoại ngữ
Trong thời đại công nghệ 4.0, hội nhập thế giới, ngoại ngữ là kỹ năng học tập không thể thiếu trong bất cứ môi trường học tập hay làm việc nào. Mỗi ngành học, trường học, công việc sẽ yêu cầu về ngoại ngữ khác nhau, chúng ta nên chọn lựa ngôn ngữ phù hợp.
Ngoài ra có kỹ năng ngoại ngữ sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp thu thông tin, tra cứu kiến thức từ tài liệu nước ngoài và những nguồn tài liệu tiên tiến. Từ đó áp dụng cho bản thân để không ngừng tiến bộ.
Kỹ năng quản lý thời gian
Quản lý thời gian là kỹ năng học tập mà nhiều người khó rèn luyện để đạt được. Bởi mỗi khi rời khỏi vùng an toàn, bước vào môi trường mới mẻ, tự do chúng ta thường khó thoát khỏi cám dỗ, sự nhàn rỗi và niềm vui gây tác động lớn đến việc học tập, sinh hoạt và cuộc sống.
Tuy nhiên, không phải kỹ năng quản lý thời gian khó đến mức không thể thực hiện được. Một số người còn sai lầm vì cho rằng muốn quản lý thời gian tốt tức là phải dành toàn bộ thời gian để hoàn thành một việc nào đó.
Quản lý thời gian hiệu quả là cách mà bạn cân bằng giữa sinh hoạt, học tập, làm việc, vui chơi giải trí. Là cách mà bạn phân chia thời gian giữa học tập, làm việc và cuộc sống cá nhân để đạt được hiệu quả trên nhiều mặt. Rèn luyện tốt kỹ năng quản lý thời gian giúp chúng ta có thể đạt được thành công trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Cần rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian
Tham khảo: Làm thế nào để biết quản lý thời gian hiệu quả hay không?
Kỹ năng đọc sách
Kỹ năng đọc cần thiết đối với mọi người, đây là kỹ năng học tập đặc biệt cần được rèn luyện. Thành thạo kỹ năng đọc giúp bạn biết cách chọn lựa kiến thức phù hợp, hữu ích và tìm ra cho mình một cách đọc riêng mang lại hiệu quả. Bạn cũng nên sử dụng các phương phương ghi nhớ kiến thức trọng tâm như ghi chú ý chính, đánh dấu…
Nếu bạn chọn cách học chỉ trong giáo trình, kiến thức sẽ bị rập khuôn và giới hạn khả năng tư duy sáng tạo. Điều cần làm là chúng ta nên tìm kiếm nhiều loại sách khác nhau, tìm hiểu và mở rộng vấn đề đang giải quyết bằng nhiều nguồn cung cấp với đa dạng bài tập, chủ đề. từ đó giúp bạn hiểu sâu sắc và toàn diện hơn.
Tuy nhiên bạn đừng nên chỉ quan tâm đến số lượng sách đã đọc mà nên tập trung vào chất lượng. Kỹ năng đọc sách hiệu quả là đọc thất nhiều nhưng cần có sự hiểu biết, lưu lại trong tâm trí, xây dwungj nền tảng tốt trước khi đào sâu và mở rộng kiến thức hơn.
Kỹ năng ghi nhớ
Kỹ năng ghi nhớ không có nghĩa là chúng ta cần phải ghi nhớ mọi điều trong cuộc sống. Để rèn luyện kỹ năng học tập này bận cần thực hành ghi nhớ thông tin trong não thường xuyên. Từ đó phát triển thói quen ghi nhớ để mạng những điều tích cực cho việc học, công việc. Ghi nhớ hiệu quả là ghi nhớ nhưng ý chính, những điều cần thiết, cung cấp nguồn kiến thức mọi lúc, mọi nơi một cách dễ dàng hơn.
Ví dụ: Việc ghi nhớ sẽ trở nên đơn giản hơn nếu áp dụng sơ đồ Mind-map (sơ đồ tư duy). Đây là cách giúp bạn ghi nhớ kiến thức theo cách riêng mình, ghi nhớ nhanh và nhớ lâu hơn.
Kỹ năng ghi chép
Ghi chép là một trong những kỹ năng học tập quan trọng nhất đối với học sinh, sinh viên. Tuy nhiên ghi chéo ở đây không phải là ghi chép thụ động, giáo viên đọc và người học ghi lại. Để việc học thông qua ghi chép hiệu quả nên ghi chép có chọn lọc thay vì ghi hết mọi điều giáo viên nói.
Bên cạnh đó, khi thảo luận về một vấn đề hay chia sẻ kiến thức, bạn có thể viết ra những ý tưởng hay suy nghĩ của bản thân, những câu hỏi thắc mắc về vấn đề đang được nói đến. Sau đó hãy thử mã hóa từng khái niệm bằng màu sắc hay sơ đồ khác nhau để tạo thành ngân hàng dữ liệu ghi chú để dễ dàng tìm kiếm hay tham khảo trong suốt quá trình học của mình.
Kỹ năng ghi chép là một trong những kỹ năng học tập vô cùng quan trọng
Kỹ năng kiểm tra và đánh giá
Tự kiểm tra và đánh giá là cách nhìn nhận lại mọi thông tin và xác định thông tin, kiến thức chính xác, cần thiết phục vụ cho việc học tập. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các bài kiểm tra và đánh giá giúp bạn lặp lại thông tin nhiều lần, ghi nhớ tốt hơn và nâng cao, mở rộng kiến thức.
Để đạt được hiệu quả như vậy, chúng ta cần phải học và kiểm tra một cách khoa học. Tự kiểm tra, đánh giá là cách hữu hiệu để nhìn nhận trình độ của bản thân, rèn luyện phản xạ với những tình huống phát sinh. Từ đó chúng ta có thể đạt được những kết quả cao trong các kỳ kiểm tra, các đợt đánh giá, xếp loại.
Ví dụ: Sau khi kết thúc 1 dự án, hãy nhìn nhận lại vấn đề cần giải quyết. Với mỗi vấn đề hãy lập thành 1 câu hỏi, đưa các câu hỏi vào 1 hộp kín và lựa chọn ngẫu nhiên. Thực hành trả lời các câu hỏi này như một bài kiểm tra, tự đánh giá và so sánh với các yêu cầu, mức độ hiệu quả của phần kiểm tra đó.
Cách rèn luyện kỹ năng học tập hiệu quả
Kỹ năng học tập tốt giúp chúng ta dễ dàng tìm hiểu và nghiên cứu kết quả, khám phá những gì cần làm để học tập, làm việc hiệu quả và cả những điều không cần thiết. Rèn luyện kỹ năng học tập hiệu quả giúp bạn nâng cao nhận thức, trở nên tự tin, đạt được kết quả như mong đợi. Vậy cách rèn luyện kỹ năng học tập hiệu quả như thế nào?
Quản lý thời gian học tập
Quản lý thời gian học tập là bước đầu tiên để việc học tập đạt năng suất tốt nhất. Quản lý thời gian kém có thể dẫn đến việc thường xuyên phải lo lắng, dẫn đến căng thẳng làm ảnh hưởng đến chất lượng công việc, cũng như cuộc sống.
Quản lý thời gian học tập hiệu quả bao gồm cả việc phân chia thời gian hợp lý để giữ sự tập chung. Bên cạnh đó nó giúp bạn có quãng thời gian thư giãn, nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng. Để quản lý tốt thời gian bạn có thể áp dụng kỹ thuật phân chia thời gian như Pomodoro (5 phút nghỉ, 25 phút làm việc)…
Cách rèn luyện kỹ năng học tập thông qua quản lý thời gian học tập
Xem ngay: Mô hình 5A trong quản lý thời gian hiệu quả và khoa học
Tổ chức việc học tập
Một trong những bước quan trọng để rèn luyện kỹ năng học tập hiệu quả là tổ chức học tập. Kỹ năng tổ chức việc học tập bao gồm nhiều kỹ năng cơ bản mà chúng ta cần cân nhắc về địa điểm và thời gian học. Bên cạnh đó cần chú ý đến tầm quan trọng của mạng lưới quan hệ sẽ giúp bạn khi cần.
Tìm hiểu về nguồn thông tin học tập
Trong thời đại công nghệ 4.0 hiện nay nguồn thông tin học tập đa dạng và phong phú. Biết được ý nghĩa, tầm quan trọng của nguồn tài liệu sẽ giúp chúng ta giải quyết các vấn đề khó khăn cần phải giải quyết trong lĩnh vực cụ thể nào đó. Bạn có thể tìm hiểu nguồn thông tin học tập chính thống thông qua thư viện, tài liệu, sách báo, trang mạng xã hội, những chuyên gia trong lĩnh vực đó…
Phát triển kỹ năng đọc
Kỹ năng đọc là một trong những kỹ năng học tập quan trọng có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của quá trình học tập của mỗi người. Khi học tập bạn cần rất nhiều thông tin, phát triển kỹ năng đọc giúp bạn sớm cập nhật đầy đủ những thông tin cần thiết, hiểu rõ nội dung của tài liệu, các luận cứ, luận điểm, các ý chính, ý phụ, vấn đề quan trọng… Từ đó, bạn sẽ tổng hợp, hệ thống hóa kiến thức một cách logic.
Khi bạn phát triển kỹ năng đọc là cách để sử dụng thời gian đọc một cách hiệu quả. Hãy sử dụng các kỹ năng tìm tham gia, tương tác, đưa ra ý tưởng, hiểu các ý kiến và nghiên cứu vào quan điểm.
Phát triển kỹ năng đọc
Học cách ghi chép
Việc học tập sẽ trở nên hiệu quả nếu bạn học được cách ghi chép hiệu quả. Ghi chép giúp người học rèn luyện kỹ năng học tập, gia tăng khả năng hệ thống hóa kiến thức và khả năng tư duy. Biết cách ghi chép không chỉ mang đến lợi ích lớn cho việc học tập mà còn tốt cho công việc và của sống của chúng ta.
Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý
Nếu cơ thể bạn mệt mỏi có thể dẫn đến não bộ mệt mỏi và khả năng tư duy, suy nghĩ suy giảm và trở nên chậm chạp. Hậu quả của việc mệt mỏi khiến mọi công việc của bạn trở nên trì trệ, chán nản. Vì vậy trong suốt hành trình cuộc sống của bản thân, bạn nên chắc chắn rằng chúng ta luôn có chế độ nghỉ ngơi hợp lý.
Thời gian nghỉ ngơi có thể chỉ là ngủ 1 giấc thật sâu, nghe một bài hát yêu thích, ăn món ăn ngon, uống 1 ly nước… Chọn lựa chế độ nghỉ ngơi như thế nào hay làm gì để thư giãn là do sở thích của mỗi người. Tuy nhiên việc làm này là cần thiết đối với việc bạn đang bị mất cân bằng, để phục hồi tinh thần và tăng cường trí não.
Mặc dù có nhiều cách rèn luyện kỹ năng học tập hiệu quả, tuy nhiên có một số sai lầm trong hành tình này bởi một số lý do như sau:
- Không có kế hoạch: Không có kế hoạch rèn luyện kỹ năng học là sai lầm phổ biến của nhiều người. Bạn nên có kế hoạch và lịch trình, thời gian, mục tiêu… cho cả quá trình để theo dõi tiến trình và tăng cường hiệu quả.
- Phương pháp học không phù hợp: Mỗi người là trường hợp đặc biệt của tạo hóa, vì vậy việc áp dụng không đúng phương pháp học, làm giống người khác sẽ là sai lầm. Hãy tìm hiểu, thử nghiệm để chọn phương pháp học phù hợp với cá nhân mình.
- Không kiên nhẫn: Hành trình rèn luyện kỹ năng học tập cần thực hiện thường xuyên, trong thời gian dài một cách kiên nhẫn. Nếu bạn gặp khó khăn hay tiến trình học tập chậm chạp hãy kiên trì, sẵn sàng nhìn nhận thất bại để học hỏi và cải thiện.
- Thiếu chủ động: Chủ động, tích cực là động lực thúc đẩy mỗi cá nhân trở nên chủ động, xây dựng môi trường học tập tích cực. Nếu bạn luôn chờ đợi người khác để tạo động lực cho bản thân sẽ làm chúng ta không tự đánh giá được năng lực của chính mình, không nhận ra điểm yếu, dẫn đến không tiến bộ.
- Thiếu tương tác và giao tiếp: Nếu bạn ngại tương tác, giao tiếp sẽ làm bạn ngày càng rụt rè, e ngại. Tích cực trao đổi với mọi người giúp bạn học hiểu sâu hơn về mình vực mà mình quan tâm, tạo môi trường học tập phong phú.
- Thiếu đánh giá, phản hồi: Thiếu đánh giá phản hồi khiến bạn không nhận ra điểm yếu của bản thân, mất đi khả năng thành công trong công việc. Hãy làm bài kiểm tra để tự đánh giá bản thân, tìm kiếm sự phản hồi từ giáo viên, bạn bè… để nhận ra điểm thiếu sót và điều chỉnh, phát huy điểm mạnh.
- Không sử dụng các nguồn tài liệu và kiến thức khác: Sai lầm phổ biến trong rèn luyện kỹ năng học tập là chỉ quan tâm đến nguồn tài liệu và phương pháp học duy nhất. Đây chính là nguyên nhân khiến việc học ít hiệu quả, bỏ lỡ nhiều kiến thức quan trọng. Bạn nên đa dạng nguồn tài liệu để có khả năng tổng hợp, cái nhìn toàn diện và phong phú về vấn đề cần giải quyết
Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý
Rèn luyện kỹ năng học tập hiệu quả không phải chỉ diễn ra trong thời gian ngắn mà nó đòi hỏi chúng ta phải liên tục học hỏi, trau dồi các kiến thức và kỹ năng có liên quan. The Dewey Schools hy vọng nội dung bài viết này sẽ hữu ích, mang lại hiệu quả học tốt cả trong học tập, công việc và cuộc sống của bạn.
Xem thêm: Học tập suốt đời – Kỹ năng quan trọng trong thời đại mới
