Dạy học theo dự án là gì? Cách áp dụng vào giáo dục hiện nay tại Việt Nam như thế nào? Phụ huynh hãy cùng Dewey Schools tìm hiểu về vấn đề này tại bài viết sau đây nhé.
Dạy học theo dự án là gì?
Khái niệm dạy học theo dự án đó là mô hình dạy học mà ở đó, học sinh sẽ phải phối hợp cùng nhau để dựa trên kiến thức được học và sự hỗ trợ của giáo viên để giải quyết một vấn đề học tập. Từ những vấn đề được giải quyết, học sinh có thể tạo thành các sản phẩm có thể giới thiệu, công bố.
Một mô hình dạy học dự án sẽ có những kỹ thuật giảng dạy được xây khác nhau. Thường thì những dự án học sinh tham gia đều có sự hỗ trợ của của các giáo viên hoặc những người có chuyên môn để giúp học sinh có thể nắm bắt vấn đề, hiểu rõ được nội dung hơn. Ngoài ra còn có sự hỗ trợ từ các thiết bị công nghệ để hỗ trợ cho quá trình của học sinh được suôn sẻ hơn.
Phương pháp dạy học theo dự án
Ưu điểm
Dạy học dựa trên dự án có nhiều những ưu điểm mà một chương trình giáo dục hiện đại cần phải có như:
- Học đi đôi với hành, không học lý thuyết suông mà phải vận dụng tư duy và hành động để sáng tạo.
- Khơi nguồn cảm hứng cho học sinh
- Rèn luyện tính trách nhiệm và tự lực của bản thân
- Luyện khả năng ứng xử và giải quyết vấn đề từ đơn giản đến phức tạp
- Hình thành kỹ năng tìm kiếm, xử lí hiệu quả thông tin
- Phát triển khả năng teamwork
- Nâng cao khả năng đánh giá bao quát một vấn đề, từ đó đưa ra sáng kiến và thực hiện.
>>> Chi tiết hơn tại: Ưu điểm của phương pháp dạy học theo dự án
Hạn chế
Ưu điểm là vậy nhưng dạy học dự án vẫn có những điều hạn chế như là:
- Không phải là mô hình phù hợp cho việc truyền đạt tri thức một cách hệ thống cũng như những kỹ năng cơ bản.
- Cần nhiều thời gian
- Cần có cơ sở vật chất và tài chính phù hợp
Phân loại phương pháp dạy học theo dự án
Hiện nay có nhiều kiểu dạy học theo dự án khác nhau. Ở mỗi phương pháp sẽ có những kiểu dự án khác nhau và cách thức thực hiện khác nhau. Có 3 loại phổ biến đó là: phân loại theo quỹ thời gian, phân loại theo nhiệm vụ, phân loại theo mức độ phức hợp của nội dung học tập.
Phân loại theo quỹ thời gian
Mỗi dự án sẽ có một quỹ thời gian cho phép riêng để thực hiện. Lượng thời gian cho mỗi dự án sẽ tùy thuộc vào quy mô của dự án mà học sinh phải thực hiện như:
- Dự án nhỏ: 2 đến 6 giờ trong vài tiết
- Dự án trung bình: Thời gian quy định của dự án trung bình thường rơi vào một tuần hoặc 40 giờ học.
- Dự án lớn: Dự án lớn sẽ cần quỹ thời gian lớn hơn, thường sẽ kéo dài trong nhiều tuần lễ.
Phân loại phương pháp dạy học theo dự án
Phân loại theo nhiệm vụ
Có nhiều loại nhiệm vụ khác nhau để các học sinh trải nghiệm.Các nhiệm vụ mà học sinh thường gặp là:
- Dự án tìm hiểu: Khảo sát và báo cáo về một vấn đề
- Dự án nghiên cứu: Tìm hiểu, giải thích các vấn đề hiện tượng
- Dự án kiến tạo: Tập trung vào sáng tạo sản phẩm
Phân loại theo mức độ phức hợp của nội dung học tập
Có hai kiểu phức hợp đó là:
- Dự án mang tính thực hành: Là kiểu dự án tập trung vào thực hiện một nhiệm vụ cụ thể. Từ những kiến thức, kỹ năng cơ bản học sinh sẽ tạo ra một sản phẩm.
- Dự án mang tính tích hợp: Dự án mang tính tích hợp là dự án có tính chất tích hợp nhiều những nội dung hoạt động như tìm hiểu, nghiên cứu lý thuyết, giải quyết vấn đề trong thực tiễn.
Vai trò của giáo viên và học sinh trong dạy học dự án
Giáo viên và học sinh trong mô hình giáo dục dạy học dự án đóng vai trò quan trọng và liên quan mật thiết với nhau. Cả hai cần phải làm tròn vai trò của mình để có thể tổ chức dự án thuận lợi hơn.
Vai trò của học sinh
Mục tiêu chung của giáo dục đều là hướng đến học sinh. Học sinh chính là người tiếp thu các phương pháp và quyết định cách tiếp cận và giải quyết các vấn đề đặt ra. Ở mô hình dạy học dự án thì học sinh đóng vai trò là người giải quyết các vấn đề bằng kỹ năng và kiến thức của mình thông qua phối hợp làm việc nhóm.
Học sinh cũng là người trình bày sản phẩm và những kiến thức từ sản phẩm thu được, từ đó đánh giá và đúc kết lại những ưu nhược điểm của mình và những bạn khác.
Vai trò của giáo viên
Nếu ở phương pháp giáo dục truyền thống giáo viên là người nắm vai trò chính trong giảng dạy và truyền đạt kiến thức thì ở mô hình dạy học dự án, giáo viên sẽ đóng vai trò là một người hướng dẫn, đứng ở ngoài quan sát và hỗ trợ khi học sinh cần chứ không trực tiếp điều hành như ở mô hình truyền thống.
Giáo viên cần phải tìm cách để học sinh của mình từ nội dung bài học có thể nhìn ra sự tương quan với thế giới bên ngoài, từ đó tập cách tư duy phân tích về cuộc sống, sáng tạo trong học tập.
Chung quy lại thì giáo viên sẽ là người đứng sau hỗ trợ và hướng dẫn để học sinh có thể tìm hiểu và hoàn thành các nhiệm vụ một cách suôn sẻ. Môi trường làm việc hiệu quả hay không sẽ là do khả năng quản lý của người giáo viên quyết định.
Hướng dẫn quy trình dạy học theo dự án
Để tổ chức dạy học dự án hiệu quả thì quy trình dạy học theo dự án cần phải được chuẩn bị cụ thể từng công đoạn. Mỗi công đoạn sẽ phân chia cụ thể vai trò của giáo viên và học sinh.
Công đoạn chuẩn bị
Ở công đoạn chuẩn bị, giáo viên sẽ là người đảm nhận những công việc: xây dựng bộ câu hỏi, thiết kế dự án, xác định nhiệm vụ cho học sinh, chuẩn bị tài liệu hỗ trợ cho giáo viên và học sinh.
Ở học sinh, công việc cần làm đó là cùng giáo viên thống nhất tiêu chí đánh giá chung, trao đổi làm việc nhóm để chuẩn bị dự án, xây dựng kế hoạch cho dự án, chuẩn bị nguồn thông tin, tính toán thời gian vật liệu.
Công đoạn thực hiện
Ở giai đoạn thực hiện dự án, giáo viên sẽ có trách nhiệm hướng dẫn, đánh giá quá trình thực hiện của những học sinh. Đồng thời càn phải đảm bảo các khâu như chuẩn bị cơ sở vật chất, liên hệ với các khách mời để hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cần thiết cho học sinh.
Học sinh khi thực hiện dự án sẽ triển khai bằng các công
- Phân công công việc mỗi người trong nhóm
- Tổng hợp, xử lí thông tin thu thập được
- Xây dựng sản phẩm
Công đoạn tổng hợp và đánh giá
Công đoạn cuối cùng và là công đoạn quyết định cho cả dự án. Học sinh sẽ cần phải hoàn tất sản phẩm và tự giới thiệu sản phẩm, tự đánh giá sản phẩm của mình và các nhóm khác. Giáo viên sẽ là người chuẩn bị cơ sở vật chất cho buổi trình bày, theo dõi và đưa ra đánh giá từng sản phẩm.
Cần lưu ý gì để dạy học dự án được hiệu quả
Để quá trình dạy học dự án được đảm bảo chất lượng, định hướng phù hợp cho học sinh thì chương trình giáo dục phải đảm bảo các lưu ý như:
- Cần đảm bảo gắn kết giữa kiến thức trường học và thực tế ở đời sống
- Kết hợp được nguyên cứu lý thuyết và áp dụng vào những hoạt động thực hành
- Nhiệm vụ vừa sức với trình độ và khả năng của học sinh
- Đủ chủ đề để học sinh dễ dàng lựa chọn nội dung phù hợp với khả năng và hứng thú
- Các đề tài nghiên cứu nên kết hợp các kiến thức của nhiều môn khác nhau để tạo sự liên kết và tạo cảm hứng cho học
- Đề cao tinh thần làm việc nhóm, sự cộng tác làm việc giữa từng thành viên
- Sản phẩm không gò bó trong khuôn khổ là những bài thu hoạch lý thuyết mà có thể ứng dụng, công bố rộng rãi
Dạy học dự án không hợp với các chương trình lý thuyết cần sự chính xác chặt chẽ như định luật, đại lượng. Phù hợp với những kiến thức vật lý, hóa học, sinh học
>> Xem thêm:
- Dạy học theo dự án ở tiểu học – Phương pháp giáo dục hàng đầu hiện nay
- Vận dụng phương pháp dạy học theo dự án như thế nào?
The Dewey Schools – Môi trường giáo dục chuẩn quốc tế
Với triết lý lấy người học làm trung tâm, The Dewey Schools xây dựng chương trình giáo dục thực nghiệm, dạy học dự án theo tiêu chuẩn quốc tế. Học sinh sẽ được học tập thông qua những hoạt động, dự án thực tế để phát triển kỹ năng và có cái nhìn tổng quan hơn về những vấn đề trong cuộc sống.
Học sinh học tập tại The Dewey Schools sẽ được trang bị đầy đủ tất cả những kiến thức, kỹ năng cần phải có để trở thành một công dân toàn cầu trong thời buổi hội nhập. Chương trình giáo dục của The Dewey Schools có sự tích hợp với Mount Vernon School – Ngôi trường nằm trong Top 10 về đổi mới sáng tạo tại Hoa Kỳ.
Học sinh The Dewey Schools được học tập thông qua các dự án thực tế
Chương trình dạy học dự án là một trong những phương pháp giảng dạy tại trường quốc tế The Dewey Schools. Lấy học sinh là trung tâm, chương trình giảng dạy hướng đến một môi trường học tập mở, trải nghiệm nhiều với thực tế.
Tất cả học sinh đều sẽ được giáo viên hướng dẫn tìm tòi và nghiên cứu các chủ đề trong thực tế để ứng dụng tạo ra sản phẩm, bài thuyết trình vào mỗi cuối kỳ hoặc cuối năm. The Dewey Schools mong muốn tạo nên một thế hệ học sinh có đủ kỹ năng teamwork, khả năng tư duy sáng tạo vận dụng thực tế.
Dewey Schools áp dụng phương pháp dạy học theo dự án cho học sinh
Một vài chương trình của The Dewey Schools
Những chương trình dạy học dự án của The Dewey Schools hướng đến sự trải nghiệm thực tế cho học sinh của mình. Các chương trình có thể kể đến như là:
- Chương trình trải nghiệm ước mơ tương lai: Học sinh sẽ được hóa trang và trải nghiệm một công việc mà mình yêu thích để có cái nhìn tổng quan hơn về định hướng tương lai của mình.
- Trải nghiệm làm vườn: Đây là một chương trình thiết thực để học sinh yêu thiên nhiên và biết cách vận dụng những kiến thức khoa học của mình để áp dụng vào thực tiễn.
- Các cuộc thi tài năng: Các cuộc thi tài năng nhằm mục đích giúp học sinh được phát triển một cách toàn diện.
Dạy học dự án là một mô hình giáo dục mang lại những lợi ích rất tốt cho trẻ. Việc phụ huynh để con trẻ tiếp xúc sớm với mô hình giáo dục này sẽ giúp con em phát triển những kỹ năng cần thiết để bước vào thời đại hội nhập và phát triển như hiện nay.