Dạy trẻ kỹ năng sống trước khi bước vào giai đoạn đi học là thời điểm vô cùng cần thiết giúp các con có thể tập dần khả năng chăm sóc bản thân từ đó phát triển toàn diện. Chính vì vậy, The Dewey Schools xin phép chia sẻ đến quý phú huynh 20+ kỹ năng sống cho trẻ giúp rèn luyện thói quen sống tốt thông qua nội dung bài viết dưới đây.
Kỹ năng sống cho trẻ: Giao tiếp
Đây có thể xem là kỹ năng sống cho trẻ quan trọng nhất có thể diễn đạt được mong muốn và suy nghĩ của trẻ với mọi người. Trẻ phát triển khả năng giao tiếp tốt sẽ biết cách phản ứng trong các tình huống khác nhau. Từ 3 tuổi, trẻ bắt đầu giao tiếp nhiều hơn, con bắt đầu nói được những câu dài và có thể biểu đạt mong muốn và ý nghĩ của con đối với người lớn.
Do vậy đây là giai đoạn vàng để bố mẹ dạy bảo con những quy tắc trong giao tiếp như con cần biết nói lời cảm ơn – xin lỗi đúng lúc, chào hỏi lễ phép đối với người lớn tuổi hay tôn trọng người khác bằng cách lắng nghe chứ không cắt ngang lời người khác… Những quy tắc căn bản trong giao tiếp sẽ giúp trẻ hình thành đạo đức và lối sống chuẩn mực trong tương lai.
Giao tiếp là một trong các kỹ năng sống cho trẻ cực kỳ quan trọng
Xem thêm: Top 10+ kỹ năng giao tiếp cho trẻ tiểu học cha mẹ nên dạy con từ sớm
Kỹ năng nấu ăn
Mặc dù bố mẹ sẽ luôn chăm sóc cho từng bữa ăn của trẻ nhưng để trẻ biết những điều căn bản trong việc làm bếp sẽ giúp con có được kỹ năng sinh tồn căn bản nhất. Thông qua việc cùng mẹ vào bếp, trẻ sẽ học được cách đảm bảo an toàn khi sử dụng các vận dụng sắc, nhọn trong bếp.
Cả gia đình có thể cùng nhau vào bếp và hướng dẫn trẻ những công việc đơn giản như sơ chế rau củ, vo gạo và nấu cơm… những việc này có thể tăng sự gắn kết trong gia đình và con ngoài biết cách nấu ăn cũng sẽ biết cách quý trọng đồ ăn và công sức của người nấu.
Dạy kỹ năng sống cho trẻ sinh tồn nơi hoang dã
Nếu có một ngày trẻ bị lạc vào một nơi hoang dã thì làm cách nào để trẻ có thể sống sót khi mà xung quanh đầy rẫy nguy hiểm như vậy?
Chính vì điều này mà cha mẹ cần phải rèn luyện cho trẻ kỹ năng sinh tồn nơi hoang dã bằng cách cho trẻ tham gia vào các lớp hướng đạo sinh hay đi đã ngoại. Các lớp học này sẽ giúp trẻ được học hỏi kỹ năng sinh tồn như tìm cách trú ẩn, di chuyển khi ở trong rừng, cách đốt lửa hay phát tín hiệu cầu cứu…
Với kỹ năng sống cho trẻ sinh tồn nơi hoang dã, các con có thể rèn luyện thêm tính độc lập và tự tin hơn khi tham gia vào các cuộc phiêu lưu, khám phá thế giới sau này.
Kỹ năng chia sẻ và giúp đỡ mọi người
Học cách tôn trọng và biết giúp đỡ mọi người khi cần là một kỹ năng sống cho trẻ vô cùng quan trọng mà cha mẹ cần dạy dỗ để trẻ được nuôi dưỡng sự thấu cảm và sẻ chia với mọi người. Bố mẹ có thể dạy trẻ lắng nghe, thông cảm và nhân ái với mọi người thông qua việc trò chuyện mỗi ngày cũng như cùng trẻ đọc các câu chuyện về lòng nhân ái và thấu cảm để con hình dung được những giá trị tốt đẹp này.
Để dạy trẻ biết giúp đỡ khi người khác gặp khó khăn, bố mẹ có thể hướng dẫn và giao cho con làm những công việc nhà đơn giản như dọn dẹp đồ chơi của con, phụ mẹ nấu ăn hay phụ bố quét nhà. Những công việc nhà đơn giản sẽ giúp trẻ hiểu được giá trị của sự giúp đỡ, từ đó trẻ học được việc chia sẻ và giúp đỡ một cách tự nhiên.
Dạy trẻ kỹ năng sống biết chia sẻ và giúp đỡ mọi người
Tự sơ cứu vết thương – Kỹ năng sống sinh tồn cho trẻ
Trẻ nhỏ với tính hiếu động sẽ dễ gặp các chấn thương, tuy nhiên bố mẹ không nên quá lo lắng mà hãy dạy trẻ biết những bước sơ cứu căn bản để nếu trẻ gặp phải những tình huống tương tự sẽ có thể bình tĩnh và sơ cứu cho bản thân. Nếu trẻ được hướng dẫn và động viên đúng cách, con sẽ không bị hoảng loạn hay mất bình tĩnh khi nhìn thấy máu thay vào đó con biết cách trấn an bản thân và bình tĩnh tìm cách sơ cứu vết thương.
Đây là kỹ năng sống cho trẻ cực kỳ quan trọng mà các bậc cha mẹ không nên bỏ qua khi dạy con về kỹ năng sống.
Xem ngay: Dạy kỹ năng sơ cứu cho học sinh – Kỹ năng sống quan trọng
Kỹ năng tự vệ
Trong giai đoạn này, trẻ rất tò mò về thế giới và con người xung quanh nhưng lại chưa có đủ nhận thức để nhìn nhận và đánh giá các mối nguy hiểm tiềm ẩn. Do vậy dạy kỹ năng sống cho trẻ về khả năng tự về là điều cần thiết để con có thể bảo vệ bản thân khi không có người thân bên cạnh. Bố mẹ có thể trao đổi với con và đăng kí cho con trải nghiệm tại các lớp học võ tự vệ để con được làm quen và biết cách bảo vệ bản thân.
Ngoài ra, bố mẹ cũng cần dạy trẻ nhận biết các loại biển báo, âm thanh và các số điện thoại khẩn cấp để trong những tình huống nguy hiểm, trẻ có thể bình tĩnh bảo vệ bản thân.
Dạy trẻ kỹ năng sống bỏ rác vào đúng nơi quy định
Để bảo vệ môi trường sống luôn xanh-sạch-đẹp, trẻ cần có thói quen bỏ rác vào đúng nơi quy định để tránh ảnh hưởng đến môi trường. Ngày nay với sự phát triển, tại các nơi công cộng đã bố trí các thùng rác phân loại khác nhau, bố mẹ nên rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ biết cách phân loại rác để bỏ vào đúng thùng chứa.
Đối với ở nhà, bố mẹ có thể hướng dẫn con cách bỏ rác đúng nơi, đối với một số nơi có thể cần bỏ rác ra ngoài đúng thời gian quy định. Hãy tập cho con thói quen giữ gìn vệ sinh chung và bỏ rác đúng nơi quy định để bảo vệ trái đất xanh bố mẹ nhé!
Bỏ rác đúng nơi quy định là kỹ năng sống cho trẻ cực kỳ cần thiết
Kỹ năng sống cho trẻ: Sắp xếp đồ dùng cá nhân
Tạo dựng thói quen dọn dẹp và sắp xếp đồ dùng cá nhân là một kỹ năng quan trọng mà bố mẹ có thể dạy cho trẻ từ sớm. Bố mẹ có thể hướng dẫn trẻ từng bước trong quá trình dọn dẹp, sắp xếp đồ dùng trong nhà, có thể hỏi trẻ phụ sắp xếp những đồ dùng phù hợp với khả năng của trẻ như dọn giường, gấp chăn sau khi trẻ thức dậy, sắp xếp lại kệ sách của con hay xếp gọn lại quần áo trong tủ.
Bố mẹ hãy dạy cho trẻ giá trị của việc cất giữ đồ dùng gọn gàng như con sẽ dễ dàng tìm lấy đồ khi cần hay đồ dùng của con sẽ được bảo quản tốt hơn… Thông qua những hoạt động rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ này, trẻ sẽ không chỉ biết cách sắp xếp đồ dùng cá nhân mà còn biết quý trọng công sức của người khác khi dọn dẹp và sắp xếp giúp trẻ.
Kỹ năng mua đồ ở siêu thị, tạp hóa
Trẻ con thường bị thu hút ở các khu vực bánh kẹo hay đồ chơi ở trong cửa hàng, siêu thị. Do vậy, để trẻ hiểu được giá trị của đồng tiền cũng như biết mua sắm phù hợp, bố mẹ nên có những trao đổi với con về cách bố mẹ làm việc để có tiền chăm sóc con hay công dụng của tiền.
Thông qua việc rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ mua đồ ở siêu thị, bố mẹ sẽ giúp con hiểu rằng con cần biết quý trọng giá trị của tiền và các đồ dùng mà bố mẹ đã mua cho con. Từ đó để con hiểu rằng con không nên đòi người lớn mua bánh kẹo, đồ chơi cho con thường xuyên.
Kỹ năng chăm sóc bản thân
Kỹ năng sống cho trẻ tiếp theo đó là kỹ năng chăm sóc bản thân. Ở độ tuổi này, trẻ vẫn chưa hoàn toàn tự chăm sóc bản thân được nhưng bố mẹ vẫn cần dạy trẻ những bước chăm sóc bản thân cơ bản để trẻ không quen việc có người chăm sóc và trở nên dựa dẫm vào người lớn hơn.
Một số việc chăm sóc bản thân cần thiết để trẻ tập làm quen như: đánh răng, rửa mặt, chọn và mặc quần áo, đi giày, dép, đi ngủ đúng giờ… Đây là bước tiền đề để trẻ có sự chủ động trong việc vệ sinh cá nhân và chăm sóc bản thân cũng như trở nên độc lập hơn.
Chăm sóc bản thân là kỹ năng sống cho trẻ cần được dạy từ sớm
Tham khảo: Kỹ năng tự phục vụ quan trọng như thế nào?
Sử dụng phương tiện công cộng là kỹ năng sống cho trẻ vô cùng hữu ích
Thay vì bao bọc con bằng cách thường xuyện đưa đi đón về, mọi nơi mà cha mẹ muốn để trẻ bị phụ thuộc hoàn toàn vào người thân thì mọi người nên hướng dẫn trẻ biết cách sử dụng các phương tiện công cộng để đi đến bất kỳ đâu. Đây là một trong những kỹ năng sống cực kỳ quan trọng giúp trẻ có thể tự tin bước ra ngoài xã hội mà không hề bị sợ hãi hay mất phương hướng.
Tại Việt Nam, phương tiện công cộng và cách phục vụ còn nhiều hạn chế cho nên việc sử dụng phương tiện công cộng trở nên không phổ biến so với nước ngoài. Tuy nhiên, không có nghĩa là con của bạn không nên sử dụng chúng. Hãy tập cho con thói quen đi học bằng cách dùng xe bus thay vì đưa con đến trường bằng xe máy đẻ con không bị phụ thuộc và trông chờ bạn phải đến đón hàng ngày nữa.
Ngoài ra, mỗi khi có dịp cả nhà đi du lịch, cha mẹ hãy cho con được trải nghiệm nhiều các phương tiện cộng cốc khác nhau như tàu hỏa, xe khách hay máy bay…Điều này sẽ giúp trẻ nhận biết được tiện ích và hạn chế của từng phương tiện từ đó sử dụng chúng một cách hiệu quả hơn.
Dạy kỹ năng sống cho trẻ đơn giản: Gọi món khi đi ăn ngoài
Gọi món khi đi ăn ngoài tưởng chừng như là một trong những vấn đề vô cùng đơn giản tuy nhiên đây là lại một trong những kỹ năng sống cho trẻ mà cần phải rèn luyện với rất nhiều nỗ lực của cha mẹ và các con. Đặc biệt đối với những trẻ nhút nhát hay không tự tin khi tiếp xúc với người khác.
Để rèn luyện kỹ năng này, cha mẹ hãy thường xuyên cho con đi ăn ở ngoài và để con tự gọi những món ăn mà con muốn khi order đồ ăn. Cha mẹ cũng nhắc con hãy nhìn vào mặt người phục vụ, tỏ ra lịch sự và gọi món ăn mà con thích và đừng quên nói lời cảm ơn khi được phục vụ. Bằng vào cách rèn luyện như vậy, con sẽ trở nên tự tin và lịch thiệp hơn mỗi khi ra ngoài ăn uống với bạn bè hay đồng nghiệp sau này.
Kỹ năng sống mà trẻ em nào cũng cần biết: bơi lội
Bên cạnh việc sử dụng võ thuật để tự vệ thì việc bơi lội cũng sẽ là một trong những kỹ năng sống cho trẻ cực kỳ cần thiết trong các trường hợp trẻ xuống nước. Việt Nam có hệ thống sông ngòi dày đặc nên việc dạy trẻ bơi hay an toàn dưới nước là vô cùng quan trọng. Bơi lội không chỉ giúp trẻ phát triển về thể chất mà còn giúp trẻ trước những tình huống bất ngờ như trượt chân xuống nước, trẻ biết cách bảo vệ bản thân và giúp đỡ được mọi người xung quanh.
The Dewey Schools – là hệ thống trường học quốc tế tiên phong đem tới nền giáo dục chuẩn Mỹ cho Học sinh. Với bể bơi 4 mùa Aqua Tots dành cho trẻ từ 4 tháng tuổi đến 12 tuổi, để trẻ được học bơi sinh tồn và an toàn dưới nước chuẩn Mỹ với 8 cấp độ khác nhau. Với cơ sở vật chất hiện đại, trẻ được học bơi trong một môi trường an toàn nhưng vẫn có những thách thức để con phát triển khả năng bơi lội và biết duy trì sự sống cho bản thân dưới nước.
The Dewey Schools luôn chú trọng vào việc rèn luyện kỹ năng sống bơi lội cho trẻ
Kỹ năng sửa chữa vật dụng đơn giản
Khi còn bé, trẻ rất hay tò mò mọi thứ xung quanh như là ti vi, lồng gặt quần áo, tủ lạnh hay các thiết bị điện khác như điện thoại di động, quạt…Cha mẹ sẽ thường thấy các con như là muốn trở thành thợ sửa điện tương lai vậy. Lúc này, hãy khuyến khích con tìm hiểu về cách vận hành của từng thiết bị và tìm cách sửa chữa chúng khi bị hỏng.
Ví dụ, cha mẹ có thể dạy con cách thay pin điều khiển tivi khi bị hết pin, sửa chữa lại xích xe đạp khi bị tuột, sửa vòi nước, thay lại bóng đèn, tắt đèn hay bếp gas khi không sử dụng…Cha mẹ cũng cần lưu ý dạy bé biết cách đảm bảo quy tắc an toàn khi sử dụng các thiết bị điện nhé.
Một vài vật dụng đơn giản khác mà cha mẹ có thể sử dụng để rèn luyện kỹ năng sống này cho trẻ như là cặp sách, nút áo hay ổ bút…
Trẻ cần biết kỹ năng phân loại và giặt quần áo
Cuộc sống hiện đại, bố mẹ có thể dạy con sử dụng một số đồ dùng điện tử đơn giản trong nhà, sử dụng máy giặt có thể cần thiết và đơn giản đối với trẻ trong độ tuổi tiểu học. Trước khi giặt đồ, mẹ hãy hướng dẫn trẻ cách phân loại quần áo theo màu sắc, đồ dày-mỏng, chất liệu để bảo đảm chất lượng quần áo sau giặt.
Tùy vào lượng quần áo, trẻ cần được học cách cho lượng bột giặt, nước xả vải phù hợp cũng như cách vận hành của máy giặt để bảo đảm sự an toàn cho trẻ khi sử dụng.
Dạy kỹ năng sống cho trẻ biết chăm sóc cây cối
Trồng và chăm sóc cây xanh là một kỹ năng sống cho trẻ dù rất đơn giản nhưng lại dạy cho con những giá trị vô cùng quý báu. Thông qua việc chăm sóc cây cối, con có thể hiểu và có lòng quan tâm, chăm sóc người khác. Chỉ với những chậu cây nhỏ, bố mẹ hãy đồng hành cùng con trong quá trình chăm sóc cây.
Tùy vào loại cây mà con nên có những cách chăm sóc đặc biệt như thời gian tưới nước, cách tỉa lá hay chọn chỗ là “nhà” cho cây – cây ưa nắng hay cây ưa bóng râm. Chăm sóc cây là một công việc cần thời gian lâu dài, do vậy con có thể quan sát sự phát triển của cây qua thời gian. Thông qua hoạt động đơn giản, con có thể hiểu được tầm quan trọng của sự chăm sóc trong cuộc sống, con được nuôi dưỡng sự yêu thương và sẵn sàng chăm sóc đối với bất kỳ cây cối hay động vật nuôi.
Dạy trẻ kỹ năng chăm sóc cây cối
Kỹ năng dọn dẹp phòng tắm
Dọn dẹp phòng tắm là một trong những kỹ năng sống cho trẻ cần được rèn luyện từ khi còn bé. Bởi để có thể dọn dẹp phòng tắm sạch sẽ bé cần sở hữu rất nhiều kỹ năng như làm sạch gương, xử lý nắp đậy và chỗ ngồi ở bồn cầu, khay để đồ dùng cá nhân, chậu rửa mặt, vệ sinh sàn nhà vệ sinh hay cống thoát nước….
Khi trẻ còn bé, cha mẹ hãy dạy còn vệ sinh một số khu vực mà trẻ dễ dàng lau chùi. Khi trẻ đã lớn hơn, hãy cho trẻ sử dụng một vài loại dung dịch tẩy rửa không độc hại để trẻ có thể dọn rửa những khu vực khó hơn.
Kỹ năng sống cho trẻ quan trọng: Quản lý thời gian
Trẻ ở trong độ tuổi đi học sẽ cần có thời gian biểu cụ thể để con rèn luyện sự tự giác và quản lý thời gian. Nếu như trong tuần con phải đi học thì con sẽ cần thức dậy lúc mấy giờ? Con cần dành thời gian hoàn thành bài tập về nhà trong khung thời gian nào? Hay buổi tối con cần đi ngủ từ mấy giờ để đảm bảo sức khỏe?
Tất cả những hoạt động trên, bố mẹ hãy cùng con thiết kế một bảng thời gian biểu phù hợp và cho con biết con cần làm theo đúng thời gian quy định để đảm bảo thời gian. Cuối tuần con sẽ có thêm thời gian vui chơi, bố mẹ cũng nên dạy con biết quản lý quỹ thời gian của con cho các việc vui chơi.
Hãy cho con biết nếu như con tuân thủ đúng thời gian biểu thì con sẽ có những phần thưởng nho nhỏ hay con sẽ bị phạt bằng cách trừ bớt thời gian vui chơi cuối tuần nếu con không làm theo thời gian biểu để con biết rõ cần sử dụng thời gian hợp lý.
Kỹ năng lập kế hoạch
Giống với kỹ năng sống cho trẻ quản lý thời gian, việc lên kế hoạch cũng quan trọng để con biết cách quản lý công việc của con là trở thành người sống có mục tiêu và nguyên tắc. Để giúp trẻ lên kế hoạch hiệu quả, bố mẹ hãy gợi ý cho con lập kế hoạch ngắn hạn có thể là kế hoạch học tập trong 1 tuần để con biết sắp xếp các công việc hợp lý và đạt được mục tiêu hiệu quả.
Dạy trẻ kỹ năng sống lập kế hoạch và quản lý công việc hiệu quả
Kỹ năng xác định phương hướng
Trong khi bố mẹ chở trẻ trên đường hãy trao đổi và dạy con về phương hướng, ví dụ nhà của mình ở khu vực nào, khoảng cách từ nhà đến trường học của con bao xa… những điều này sẽ giúp con xác định được phương hướng và biết đường về nhà trong các trường hợp con đi lạc hay con cần người lớn hỗ trợ đưa con đi học. Bố mẹ có thể cân nhắc dạy con cách xem bản đồ để con dễ dàng tìm đường trong các trường hợp khẩn cấp.
Vừa rồi là Top 20+ kỹ năng sống cần thiết mà trẻ cần được trang bị để có thể rèn luyện tính tự lập và thói quen tốt, hi vọng bố mẹ đã có thêm thông tin bổ ích trong hành trình nuôi dạy con hạnh phúc, tích cực.
Để tìm hiểu thêm về chương trình học tại The Dewey Schools và đặt lịch tham quan trường, Quý Phụ huynh có thể liên hệ với Nhà trường qua hotline: 19003293 hoặc liên hệ theo địa chỉ: https://thedeweyschools.edu.vn/lien-he/ để được tư vấn và giải đáp nhanh nhất.