Hệ thống giáo dục Mỹ được đánh giá là nền giáo dục chất lượng hàng đầu thế giới, là điểm đến mơ ước của hàng triệu du học sinh mỗi năm. Mỹ được biết đến là quốc gia có nền giáo dục phát triển bậc nhất với các bậc học từ tiểu học đến trung học, đại học đến tiến sĩ.
Vậy đâu là những điểm nổi bật của hệ thống giáo dục nước này, cùng Dewey Schools khám phá câu trả lời bạn nhé.
Hệ thống giáo dục Mỹ theo từng bậc học
So sánh với hệ thống giáo dục Việt Nam thì Mỹ có các bậc học cơ bản như Tiểu học, Trung học, Đại học, Thạc sĩ và Tiến sĩ. Tuy nhiên trong mỗi bậc học có sự khác biệt, cụ thể đặc điểm của hệ thống giáo dục Mỹ trong từng bậc học như sau:
Mỹ là quốc gia có hệ thống giáo dục chất lượng hàng đầu thế giới
Bậc Tiểu học
Bậc Tiểu học của giáo dục Mỹ dành cho trẻ trong độ tuổi từ 5 – 6 tuổi bắt buộc phải tham gia chương trình này tại hầu hết các tỉnh bang:
- Thời gian học: Bậc Tiểu học tại Mỹ thường kéo dài từ 5 – 6 năm. Năm học đầu tiên còn gọi là mẫu giáo sẽ bắt đầu khi trẻ khoảng 5 – 6 tuổi, những năm tiếp theo sẽ là chương trình học lớp 1, lớp 2… Hầu hết học sinh Mỹ thường kết lúc chương trình giáo dục Tiểu học khi ở độ tuổi 11.
- Chương trình học: Với hệ thống giáo dục Mỹ bậc tiểu học, học sinh trong 1 lớp học thường được giảng dạy bởi 1 giáo viên duy nhất. Chương trình giáo dục tập trung vào kiến thức cơ bản để giúp trẻ phát triển kỹ năng đọc, viết, tóa, tư duy phản biện. Đồng thời chương trình chú trọng phát triển kỹ năng giao tiếp xã hội, giúp học sinh điều chỉnh hành vi và chuẩn bị sẵn sàng cho các bậc học tiếp theo.
- Đánh giá kết quả: Học sinh tiểu học của Mỹ từ lớp 3 mới đánh giá kết quả về khả năng, trình độ học vấn qua thang điểm từ A – F để so sánh xếp hạng giữa các trường. Hoàn thành chương trình tiểu học học sinh Mỹ không nhận được bằng cấp.
Bậc Trung học
Hoàn thành chương trình giáo dục bậc Tiểu học, học sinh sẽ tiếp tục học tập hệ thống giáo dục Mỹ theo bậc Trung học:
- Thời gian học: Học sinh Trung học Mỹ trải qua chương trình học gồm 2 giai đoạn là Middle High School (Trung học cơ sở) bắt đầu từ lớp 6 – 8 và High School (Trung học phổ thông) bắt đầu từ lớp 9 – 12.
- Chương trình học: Học sinh Trung học được tự do lựa chọn môn học yêu thích bao gồm môn học bắt buộc và môn học tự chọn
Các môn học bắt buộc (Required/core classes): Toán học (Mathematics), Văn học (English/Literature), Vật lý (Physical), Khoa học (Science),…
Các môn tự chọn (Elective courses): Ngoại ngữ (Foreign Language), Giáo dục thể chất (Physical Education), Nghệ thuật (Art), Tin học (Computer) …
Bên cạnh đó học sinh còn có thể đăng ký chương trình xếp lớp nâng cao (AP – Advanced Placement) có chương trình tương đương với năm thứ 1 bậc Đại học. Từ đó khi học đại học học sinh sẽ được giảm số tin chỉ khi đạt đủ số điểm yêu cầu cho môn AP tương ứng trong năm thứ nhất,
- Đánh giá kết quả: Các trường trung học Mỹ sẽ đánh giá năng lực học tập của học sinh qua thang điểm GPA (thang điểm 4.0). Điểm được tính bằng tổng điểm trung bình tất các các môn học chia cho số lớp hoặc số tín chỉ đang học.
- Lịch học: Lịch học bậc Trung học của Mỹ linh hoạt theo thời gian từng môn học để đảm bảo cho việc học sinh được tự do đăng ký môn học và tự sắp xếp thời khóa biểu phù hợp. Vì vậy dù học sinh học cùng lớp. tự chọn đăng ký môn học tự chọn giống nhau thì cũng khó để có thời gian biểu trùng nhau hoàn toàn.
Hệ thống giáo dục Mỹ bậc Trung học
Bậc Đại học
Bậc Đại học trong hệ thống giáo dục Mỹ thường kéo dài khoảng 4 năm học tại các trường đại học để lấy bằng cử nhân.
- Thời gian học: Bậc Đại học Mỹ có 2 bậc đào tạo là Associate degree (2 năm) hoặc Bachelor degree (4 năm)
- Mô hình trường học: Hiện nay Mỹ tồn tại 4 mô hình trường học phổ biến là trường dạy nghề, cao đẳng cộng đồng, đại học công lập và đại học tư thục.
Chi tiết 4 mô hình trường học ở bậc đại học Mỹ:
- Trường dạy nghề (Vocational/Technical School): Thời gian học trường dạy nghề Mỹ từ 2 – 3 năm. Lộ trình học trang bị cho sinh viên kiến thức chuyên sâu của 1 lĩnh vực nhất định. Sinh viên sau khi tốt nghiệp sẽ nhận được giấy chứng nhận hoặc bằng cao đẳng.
- Cao đẳng Cộng đồng (Community College): Chương trình Cao đẳng Cộng đồng có thời gian học là 2 năm. Sinh viên có thể theo học các lớp tiếng Anh để tập làm quen với sự khác biệt của hệ thống giáo dục. Hoàn thành chương trình học, sinh viên có thể nhận bằng Associate of Arts (AA) và nếu có nhu cầu sẽ chuyển tiếp lên các trường Đại học.
- Đại học Công lập (Public University): Thời gian học đại học công lập Mỹ là 4 năm, các ngành học đa dạng, môi trường học tập trong hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, thực tế. Sinh viên đại học Công lập được tham gia các hoạt động ngoại khóa sôi nổi, có chương trình trao đổi du học với các trường đại học đối tác trên thế giới.
- Đại học Tư thục (Private University): Thời gian học đại học tư thục kéo dài 4 năm, trong đó ngành học chuyên sâu hơn, sinh viên được học tập trong điều kiện cơ sở vật chất trang bị tối tân phục vụ tốt nhất cho nhu cầu học và nghiên cứu. Trường Đại học Tư thục tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa và trao đổi sinh viên.
Bậc Thạc sĩ
Chương trình học bậc Thạc sĩ trong hệ thống giáo dục Mỹ thường kéo dài từ 1 – 2 năm với các đặc điểm như sau:
Điều kiện học tập
Sinh viên Mỹ sau tốt nghiệp đại học phải đạt các bài kiểm tra đầu vào để đủ điều kiện theo học chương trình thạc sĩ:
- Chuyên ngành Y: Sinh viên muốn theo học chuyên ngành Y bậc Thạc sĩ phải có chứng chỉ MCAT (Medical College Admission Test).
- Chuyên ngành Luật: Sinh viên muốn theo học chuyên ngành Luật bậc Thạc sĩ phải có chứng chỉ LSAT (Law School Admission Test).
- Chuyên ngành Quản lý, Kinh doanh và các lĩnh vực khác: Sinh viên muốn theo học chuyên ngành Quản lý, Kinh doanh và các lĩnh vực khác cần phải có điểm thi GMAT (Graduate Management Admission Test) hoặc GRE (Graduate Record Examination).
Hệ thống giáo dục Mỹ bậc Thạc sĩ
Các chương trình học
Chương trình học thạc sĩ Mỹ gồm 3 chương trình Thạc sĩ chuyên ngành, Thạc sĩ nghiên cứu và Thạc sĩ quản trị kinh doanh:
- Chương trình thạc sĩ chuyên ngành MA, MSc, LLM, Med…: Chương trình học Thạc sĩ chuyên ngành có thời gian học 12 tháng, sinh viên phải lên lớp tham gia thực hiện tiểu luận, bài tập nhóm và luận văn. Sau khi hoàn thành chương trình học sinh viên có thể đi làm ngay.
- Chương trình Thạc sĩ nghiên cứu MSc by research, MA, MPhil, Mres: Thời gian học chương trình Thạc sĩ nghiên cứu kéo dài từ 2 – 3 năm dành cho những người có ý định học tiếp lên bậc Tiến sĩ. Với chương trình học này sinh viên không bắt buộc phải lên lớp, yêu cầu là phải hoàn thành đề tài nghiên cứu dưới sự hướng dẫn của giáo sư được chỉ định.
Bậc Tiến sĩ
Bậc Tiến sĩ của Hệ thống giáo dục Mỹ có thời gian đào tạo tùy theo từng chuyên ngành và kéo dài từ 3 – 6 năm.
Điều kiện học
Điều kiện học chương trình Tiến sĩ Mỹ như sau:
- Đã có bằng Thạc sĩ của ngành học liên quan đến ngành học đăng ký học Tiến sĩ. Nếu không có bằng Thạc sĩ phải đạt điểm xuất sắc trong 2 năm học cuối chương trình Cử nhân kèm theo các minh chứng liên quan.
- Viết đề cương nghiên cứu, lập kế hoạch tìm hiểu dựa trên bối cảnh những nghiên cứu trước đó
- Đạt điểm GRE hoặc GMAT cao
- ĐIểm IELTS tối thiểu từ 6.5 – 7.5
- Chứng minh tài chính và có chuẩn bị tối thiểu 20.000 USD/năm
Chương trình giáo dục Mỹ bậc Tiến sĩ kéo dài từ 3 – 6 năm
Chương trình học
Người học phải theo học một số tín chỉ bắt buộc trên lớp (coursework) trong 1,5 – 2 năm đầu. Lớp học có thể học chung với sinh viên bậc Thạc sĩ hoặc lớp học tổ chức riêng cho nghiên cứu sinh.
Người học bậc Tiến sĩ phải học tất cả những môn học tương tự bậc Thạc sĩ nhưng ở mức độ chuyên sâu hơn. Đồng thời phải làm các bài thi chất lượng để kiểm tra kiến thức chuyên ngành và kết thúc giai đoạn học.
Sau khi vượt qua bài thi, người học sẽ được chuyển sang giai đoạn nghiên cứu và làm luận án tiến sĩ.
> Để so sánh sự khác nhau trong hệ thống giáo dục Mỹ và Việt Nam, phụ huynh có thể xem thêm bài viết sau: So sánh hệ thống giáo dục Mỹ và Việt Nam có gì khác biệt?
Những điểm nổi bật của hệ thống giáo dục Mỹ
Hệ thống giáo dục Mỹ trở thành điểm đến mơ ước cho các học sinh, sinh viên tại nhiều nước trên thế giới. Nền giáo dục của Mỹ đa dạng về các loại hình trường học, chương trình, địa điểm với nhiều điểm nổi bật, cụ thể:
Đề cao tự do cá nhân
Khác với nhiều nước, hệ thống giáo dục Mỹ cho phép học sinh và sinh viên có quyền được lựa chọn theo học những môn học mà mình yêu thích. Bên cạnh đó người học còn được chủ động sắp xếp, lựa chọn lớp học sao cho phù hợp với lịch học nhất.
Mỹ đề cao tự do cá nhân nên học sinh, sinh viên có quyền nêu lên quan điểm cá nhân của mình. Bên cạnh đó người học luôn được tạo điều kiện để thỏa sức sáng tạo, mang đến nhiều hứng thú cho quá trình học để kích thích sự phát triển toàn diện và đạt kết quả học tốt nhất.
Thân thiện và cởi mở
Mỹ được biết đến là quốc gia đa văn hóa, người dân cởi mở, gần gũi, ham học hỏi và vô cùng cởi mở. Những đặc điểm tính cách nổi bật này đã làm nên nền văn hóa đặc trưng Mỹ được nhiều du học sinh yêu thích và áp dụng sau khi trở về nước.
Hệ thống giáo dục Mỹ vô cùng thân thiện và cởi mở giúp các học sinh, sinh viên có thể học tập, nghiên cứu thực tế, năng động và chất lượng.
Hệ thống giáo dục Mỹ được đánh giá là vô cùng thân thiện và cởi mở
Chất lượng giáo dục cao
Chất lượng giáo dục Mỹ luôn xếp hàng đầu thế giới với đội ngũ giáo sư, giảng viên có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. Đây cũng là đất nước phát triển mạnh mẽ, nên các du học sinh có điều kiện thử sức với mọi ngành nghề trong điều kiện thực tế để rèn luyện bản thân một cách tốt nhất.
Hệ thống giáo dục Mỹ hội tụ nhiều trường đại học chất lượng hàng đầu trong đó có 5/10 trường của Mỹ lọt Top các trường Đại học tốt nhất thế giới (Theo QS World University Rankings 2022).
Chủ động và thực tế
Tại Mỹ, áp dụng phương pháp giáo dục chủ động và mang tính thực tế. Học sinh, sinh viên có cơ hội trải nghiệm các kiến thức, kỹ năng thực tế cập nhất mới nhất.
Bên cạnh đó học sinh, sinh viên và giáo viên, giảng viên trao đổi thông tin một cách tự do, thoải mái, bình đẳng. Thầy cô giáo luôn khuyến khích người học đưa ra quan điểm cá nhân nhằm phát triển tư duy sáng tạo, rèn luyện khả năng phản biện của mỗi người.
Trang bị kiến thức nền tảng từ sớm
Hệ thống giáo dục Mỹ định hướng giáo dục từ bậc Tiểu học, trang bị kiến thức nền tảng cho trẻ từ rất sớm. Trẻ còn được trang bị các kỹ năng mềm để tạo nên kỹ năng vững chắc chuẩn bị tốt cho các cấp học tiếp theo và sẵn sàng bước bước vào tương lai rộng mở, gặt hái được nhiều thành công,
Học sinh Mỹ được trang bị kiến thức nền tảng từ rất sớm
Đặc điểm của hệ thống giáo dục Mỹ
Tìm hiểu đặc điểm của hệ thống giáo dục Mỹ giúp bạn làm quen với nền giáo dục hiện đại bậc nhất. Từ đó thu hẹp lựa chọn của mình để thuận tiện cho kế hoạch phát triển giáo dục của bản thân trong tương lai nếu bạn có kế hoạch du học ở đất nước này.
Môi trường học tập
Lớp học của Mỹ có quy mô phụ thuộc vào bậc học, lớp học gồm từ các bài giảng lớn vài trăm sinh viên đến các lớp học quy mô nhỏ, các buổi hội thảo với số lượng thành viên ít. Không khí trong lớp học năng động, người học luôn mong đợi được chia sẻ ý kiến của mình, trình bày và bảo vệ quan điểm cá nhân. Đây chính là khía cạnh nổi bật của hệ thống giáo dục Mỹ mang đến sự ngạc nhiên cho các du học sinh.
Hàng tuần sinh viên sẽ nhận được nhiệm vụ trong sách giáo khoa và các bài đọc khác do giáo sư giao. Người học cần phải cập nhật các bài đọc, bài tập cần thiết để hiểu bài giảng và tham gia các cuộc thảo luận trên lớp. Trong một số chương trình cấp bằng cũng yêu cầu sinh viên học tập tại phòng thí nghiệm.
Điểm của sinh viên do các giáo sư chấm dựa trên một số tiêu chí như sau:
- Mỗi giáo sư sẽ chấm điểm theo bộ yêu cầu tham gia lớp học riêng. Việc người học tham gia vào hội thảo là yếu tố quan trọng trong việc xác định điểm.
- Các bài kiểm tra giữa kỳ thường được đưa ra trong giờ học.
- Các bài kiểm tra ngắn, câu đố ngắn, bài kiểm tra bất ngờ thường được giáo sư đưa ra không báo trước. Điểm của các bài kiểm tra này không được tính vào điểm số nhưng có mục đích truyền cảm hứng cho người học theo kịp bài tập tạo ra sự chuyên cần.
- Sau buổi học trên lớp cuối cùng sẽ có 1 bài kiểm tra cuối cùng.
Hệ thống giáo dục Mỹ đảm bảo học sinh có môi trường học tập chất lượng
Hệ thống chấm điểm
Người học cần phải nộp bảng điểm học tập (bản sao chính thức) kèm theo hồ sơ xin nhập học đại học hoặc cao đẳng. Kết quả học tập bao gồm điểm và điểm trung bình (GPA), điểm số thường được tính bằng cách sử dụng tỷ lệ phần trăm và chuyển đổi thành điểm chữ cái.
Cách chấm điểm và GPA của hệ thống giáo dục Mỹ có thể gây nhầm lẫn với du học sinh. Ví dụ điểm trung bình của 2 học sinh của 2 trường khác nhau đều là 3,5/4 dễ gây hiểu nhầm là sức học tương đương. Tuy nhiên thực tế 1 học sinh học tại trường trung học trung bình, một học sinh học tại trường danh tiếng chịu áp lực lớn trong quá trình học tập. Hoặc 2 trường đại học có điểm trung bình giống nhau nhưng tiêu chuẩn đánh giá khác nhau.
Tín chỉ
Mỗi khóa học tại Mỹ có yêu cầu nhất định về số tín chỉ hoặc giờ tín chỉ, thông thường là từ 3 – 5 tín chỉ. Con số này gần bằng với số giờ của 1 học sinh dành trên lớp cho khóa học mỗi tuần.
Một chương trình toàn thời gian tại hầu hết các trường là 12 – 15 giờ tương đương 4 – 5 khóa học/ kỳ. Trong khóa học có một số tín chỉ bắt buộc phải hoàn thành để tốt nghiệp, đây là thông tin mà người học cần nắm vững nếu đăng ký chương trình học toàn thời gian trong mỗi kỳ.
Hệ thống tín chỉ cũng là điểm đặc biệt ở hệ thống giáo dục Mỹ
Chuyển tiếp đại học
Sinh viên hoàn toàn có thể tiếp tục đăng ký học tại trường đại học mới trước khi hoàn thành chương trình học. Theo quy định toàn bộ các tín chỉ đã được học tại trường có thể được sử dụng để hoàn thành bằng cấp tại trường đại học mới. Như vậy, người học có thể chuyển tiếp sang trường đại học khác và vẫn tốt nghiệp trong 1 thời gian hợp lý.
Năm học
Năm học mới tại hệ thống giáo dục Mỹ thường bắt đầu vào tháng 8 hoặc tháng 9 năm trước và tiếp tục đến tháng 5 hoặc tháng 6 năm sau. Đa số sinh viên bắt đầu học vào mùa thu, vì vậy các du học sinh nên quan tâm đến thời điểm phù hợp để chuẩn bị nhập học. Khi nhập học đúng thời điểm đầu năm học mới, chúng ta sẽ bước vào giai đoạn khởi đầu đầy phấn khích và tuyệt vời cho cuộc sống học tập.
Năm học tại nhiều trường học của Mỹ thường bao gồm 2 học kỳ, một số trường sử dụng lịch ba kỳ (tam cá nguyệt) không bao gồm học kỳ mùa hè. Tuy nhiên một số trường chia năm học thành 4 học kỳ theo quý bao gồm cả học kỳ mùa hè tùy chọn.
Nếu bạn có nhu cầu tìm hiểu về hệ thống giáo dục Mỹ hay tư vấn học tập tại quốc gia có nền giáo dục hàng đầu này hãy liên hệ với Dewey Schools. Đừng quên theo dõi chúng tôi để liên tục cập nhật thông tin mới nhất về giáo dục.
Xem thêm: Học tập theo mô hình giáo dục chuẩn Mỹ học sinh THPT ngay tại Việt Nam