Ngay từ khi còn nhỏ, việc trang bị cho trẻ kỹ năng tự phục vụ là việc vô cùng cần thiết mà bất cứ cha mẹ nào cũng cần thực hiện. Những kỹ năng này sẽ giúp cho trẻ có thể tự tin, độc lập và tự chăm sóc bản thân tốt hơn từ đó tạo nền tảng vững chắc để con học hỏi, phát triển sau này.
Vậy kỹ năng tự phục vụ quan trọng như thế nào và có những cách nào để rèn luyện kỹ năng tự phục vụ cho trẻ? Câu trả lời sẽ được The Dewey Schools chia sẻ đến quý phụ huynh sau đây.
Kỹ năng tự phục vụ là gì?
Tự phục vụ là khả năng tự chăm sóc bản thân mà không cần đến sự giúp đỡ của ba mẹ và những người xung quanh, không ỷ lại, không nhờ vả…Đây là một trong những kỹ năng cơ bản mà một cá nhân sử dụng thường xuyên để sống một cuộc sống độc lập và tự do. Những kỹ năng này từ khi trẻ con bé bao gồm kỹ năng tự đánh răng, gấp quần áo, nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa…cho đến việc quản lý học tập, quản lý thời gian, quản lý tài chính, tôn trọng người… khác khi đã lớn.
Kỹ năng tự phục vụ giúp một cá nhân trở thành một công dân có trách nhiệm. Kỹ năng này giúp xây dựng khả năng phục hồi, chấp nhận rủi ro tích cực, hòa đồng với mọi người, giao tiếp với xã hội mà không sợ hãi và lo lắng, đồng thời nuôi dưỡng cảm giác thân thuộc lành mạnh.
Kỹ năng tự phục vụ là gì?
> Xem thêm: Giáo dục Kỹ năng sống cho học sinh tại sao lại quan trọng?
Kỹ năng tự phục vụ quan trọng như thế nào?
Kỹ năng tự phục vụ được các chuyên gia đánh giá là một trong những kỹ năng cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Việc rèn luyện kỹ năng này có thể mang lại cho trẻ nhiều lợi ích thiết thực nhất, đem lại sự tự tin và khả năng thích nghi với sự thay đổi của cuộc sống.
Nâng cao kỹ năng tư duy logic
Hầu hết để thực hiện kỹ năng tự phục vụ thì đều đỏi hỏi trẻ phải vận động tay chân hoặc suy nghĩ phối hợp với cơ thể như thế nào cho hiệu quả. Điều này góp phần giúp trẻ nâng cao khả năng vận động, phát triển tư duy logic cũng như rèn luyện sự tập trung cao.
Tăng sự tự tin và tính tự lập
Khi trẻ có thể tự mình xử lý được các việc cá nhân đơn giản như là tự ăn, mặc quần áo hay vệ sinh cá nhân…trẻ sẽ cảm thấy vô cùng tự hào về bản thân và có ý thức về sự tự lập từ sớm. Điều này là nền tảng cho sự phát triển tính chủ động, khả năng giải quyết vấn đề của trẻ sau này.
Kỹ năng tự phục vụ giúp trẻ trở nên tự tin và gia tăng tính tự lập
Hoàn thiện kỹ năng giao tiếp và hợp tác
Trẻ có thể tham gia vào các hoạt động tự phục vụ cùng với bạn bè từ đó có cơ hội để hoàn thiện, nâng cao kỹ năng giao tiếp và hợp tác, học hỏi lẫn nhau. Đây cũng là một trong những kỹ năng quan trọng phục vụ tốt cho quá trình học tập và làm việc sau này.
Xem thêm: Kỹ năng giao tiếp và ứng xử rất cần thiết để phát triển tính cách ở học sinh
Các kỹ năng tự phục vụ cần rèn luyện cho trẻ
Sau đây là danh sách các kỹ năng tự phục vụ cần thiết cho trẻ mà phụ huynh có thể tham khảo để rèn luyện cho con em mình:
Kỹ năng đảm bảo an toàn cho bản thân
Kỹ năng tự phục vụ đầu tiên mà cha mẹ cần rèn luyện cho trẻ là khả năng đảm bảo an toàn cho bản thân. Kể cả là khi còn bé hay khi đã trưởng thành, sống tự lập thì việc biết cách đảm bảo an toàn cho bản thân là vô cùng quan trọng. Sau đây là một số nguyên tắc để trẻ có thể đảm bảo an toàn cho bản thân:
- Tuân thủ các quy tắc an toàn, tránh nơi nguy hiểm và những con đường vắng vẻ.
- Giữ bình tĩnh, không hoảng loạn
- Không đi theo người lạ
- Không được để người khác đụng chạm vào cơ thể mình
- Gọi hỗ trợ từ người khác khi nhận thấy nguy hiểm
- …
Trẻ cần biết về việc tự bảo vệ bản thân mình an toàn
Lựa chọn thực phẩm và biết nấu ăn
Chuẩn bị thực phẩm và biết nấu ăn là một trong những phần thiết yếu và cơ bản của kỹ năng tự phục vụ. Nếu cha mẹ không rèn luyện cho trẻ biết cách tự nấu ăn từ khi con nhỏ thì lớn lên các em sẽ không biết cách để có được một bữa ăn đầy đủ chất lượng.
- Hướng dẫn trẻ biết cách sử dụng các thiết bị nấu nướng chuyên dụng.
- Học cách phân biệt các loại thực phẩm
- Hướng dẫn trẻ cách chế biến, quy trình nấu một bữa ăn hoàn chỉnh
- Luôn rửa sạch trái cây, rau củ trước khi sử dụng
- Nhận biết các loại thực phẩm không lành mạnh, gây hại cho cơ thể.
- Đừng quên đọc nhãn để biết sản phẩm còn sử dụng được hay đã hết hạn sử dụng.
Kỹ năng tự phục vụ: Quản lý cảm xúc cá nhân
Trong cuộc sống sẽ có rất nhiều lúc chúng ta sẽ phải đối mặt với sự cô đơn, những điều khó khăn và tiêu cực trong cuộc sống. Chính vì vậy, việc rèn luyện kỹ năng quản lý cảm xúc từ khi còn bé cho trẻ sẽ giúp các con học được cách đối phó với những thay đổi trong cuộc sống.
Cách để rèn luyện kỹ năng quản lý cảm xúc cho trẻ:
- Dạy trẻ cách bình tĩnh trong mọi trường hợp
- Không đưa ra quyết định nóng vội khi chưa chắc chắn
- Không sợ thất bại, dạy cho con được phép sai và sửa chữa lỗi lầm
- Tư duy tích cực, loại bỏ những cảm xúc tiêu cực
- Cân bằng giữa việc học và chơi, có thời gian nghỉ ngơi hợp lý
Quản lý cảm xúc cá nhân là một kỹ năng tự phục vụ quan trọng
>> Xem thêm: Rèn luyện kỹ năng quản lý cảm xúc cho học sinh
Quản lý thời gian
Bên cạnh việc phải quản lý cảm xúc thì quản lý thời gian sao cho hợp lý cũng là việc cực kỳ quan trọng mà trẻ cần được dạy bảo. Tránh để trẻ bị sa đà quá nhiều vào các hoạt động tốn thời gian vô ích mà không mang lại giá trị nào.
Cha mẹ cần dạy trẻ biết cách lên kế hoạch, lịch trình hoạt động của mình theo từng ngày, từng tuần, đảm bảo các công việc được thực hiện đúng giờ và không vi phạm thời gian.
Giao tiếp xã hội và ứng xử phù hợp
Giao tiếp xã hội là một phần thiết yếu của cuộc sống và cũng là kỹ năng tự phục vụ quan trọng với trẻ. Cách mà chúng ta cư xử sẽ xác định về mối quan hệ cũng như mức độ thành công sau này. Vì vậy, trẻ em cần được cha mẹ hướng dẫn, rèn luyện cho kỹ năng giao tiếp xã hội phù hợp và xây dựng mối quan hệ tốt với người khác.
Một số cách rèn luyện kỹ năng giao tiếp xã hội và ứng xử cho trẻ như sau:
- Dạy trẻ biết cách tôn trọng quan điểm của người khác
- Học cách nói lời cảm ơn và xin lỗi
- Yêu cầu sự giúp đỡ khi cần thiết
- Tích cực tham gia các câu lạc bộ, nhóm
- Duy trì mối quan hệ và mở rộng mạng lưới bạn bè
- Luôn coi trọng mối quan hệ trong cuộc sống
- Chấp nhận sự khác biệt trong mỗi người
Trẻ cần phải học cách giao tiếp xã hội và ứng xử phù hợp
Kỹ năng tự phục vụ: Biết cách ra quyết định
Trẻ cần được dạy dỗ về cách để ra quyết định từ khi còn bé. Bởi đây là kỹ năng quan trọng có thể ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống sau này. Với mỗi một quyết định sai lầm có thể khiến cho mọi nỗ lực của trẻ trở nên sụp đổ, mà nguy hiểm hơn có thể hủy hoại cuộc sống nếu như nó liên quan đến pháp luật.
Để ra quyết định một cách chính xác, trẻ cần phải học cách suy nghĩ thật kỹ trước khi kết luận một vấn đề nào đó. Phải tính toán đến khả năng xấu nhất có thể xảy ra khi thực hiện hành động đó. Và quan trọng nhất đó là trẻ cần phải học cách chịu trách nhiệm với những quyết định mà mình đưa ra.
Tham khảo: Kỹ năng giải quyết vấn đề là gì? Cách giải quyết vấn đề tối ưu
Học tập suốt đời
Kỹ năng tự phục vụ cuối cùng mà trẻ cần phải biết và học tập đó chính là không ngừng trau dồi kiến thức, học tập suốt đời. Bởi, kiến thức là không giới hạn và với mỗi một chặng đường trong cuộc sống, các con sẽ phải đối mặt với những môi trường, con người và công việc khác nhau. Nếu không học hỏi và phát triển các kỹ năng sẽ khiến cho trẻ bị thụt lùi so với các bạn khác.
Một số lưu ý khi rèn luyện kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
Một số lưu ý khi rèn luyện kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
Khi rèn luyện kỹ năng tự phục vụ cho trẻ, các bậc cha mẹ cần quan tâm đến những lưu ý sau đây:
- Dạy trẻ từ khi còn bé: Việc dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ cha mẹ cần làm từ sớm để định hình tính cách cho con ngay.
- Thường xuyên khen ngợi hay động viên khi trẻ thực hiện tốt một kỹ năng tự phục vụ nào đó. Kể cả khi trẻ chưa thực hiện tốt một công việc nào đó thì cũng đừng trách phạt hay so sánh con với các bạn khác.
- Việc thực hiện kỹ năng tự phục vụ cho trẻ chỉ đạt hiệu quả cao nhất khi mà cha mẹ đồng hành cùng con. Vì vậy, hãy cùng con lên kế hoạch, thời gian và thực hiện việc rèn luyện kỹ năng này.
Cùng The Dewey Schools trang bị cho con kỹ năng tự phục vụ ngay từ nhỏ
Với triết lý giáo dục “tổ chức sự trưởng thành của học sinh thông qua con đường tự học – tự giáo dục để đào tạo ra những con người có năng lực tự học, tinh thần tự lập, trách nhiệm và có tâm hồn phong phú”, The Dewey Schools không chỉ trang bị cho học sinh nền tảng kiến thức vững chắc, mà còn rèn luyện những kỹ năng sống cho học sinh tiểu học.
Giáo dục kỹ năng sống tiểu học cho trẻ không chỉ dựa vào sự nỗ lực của gia đình mà còn là nhiệm vụ của nhà trường. Hiểu được sứ mệnh cao cả này, The Dewey Schools thường xuyên lồng ghép các chương trình giáo dục kỹ năng sống trong suốt chương trình giảng dạy chính thức để các em dễ dàng trau dồi kỹ năng một cách bài bản và có hiệu quả:
- Thông qua các dự án học tập, học sinh có cơ hội phát triển kỹ năng tự học, nghiên cứu, giao tiếp, làm việc nhóm, thuyết trình,…
- Trẻ em tiểu học có cơ hội được tham gia các buổi học tập trải nghiệm thực tế để phát triển kỹ năng quan sát, thúc đẩy sự tư duy và khám phá thế giới xung quanh.
- Các cuộc thi năng khiếu được triển khai thường xuyên giúp các em tự tin thể hiện đam mê và sự sáng tạo của mình.
- Bên cạnh đó, các câu lạc bộ, hoạt động ngoại khóa cũng là một điểm mạnh của The Dewey Schools.
- Ngoài ra, The Dewey Schools còn tạo điều kiện tối đa để rèn luyện kỹ năng thông qua các phần mềm hiện đại hỗ trợ học tập.
Cùng The Dewey Schools rèn luyện kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
Kỹ năng tự phục vụ không chỉ giúp bạn giải quyết mọi vấn đề trong cuộc sống cá nhân mà còn mang đến cho bạn một cuộc sống hạnh phúc, độc lập. Cha mẹ nên đảm bảo rằng con mình hiểu trách nhiệm của bản thân và học các kỹ năng sống tự lập như nấu ăn, dọn dẹp, quản lý, chải chuốt, giữ gìn vệ sinh cá nhân cùng nhiều kỹ năng khác.
Nhiều cha mẹ quan tâm: Kỹ năng xã hội là gì? 8 kỹ năng xã hội cho học sinh tiểu học