Trẻ lớp 1 không tập trung học là vấn đề nan giải mà bất kỳ cha mẹ nào cũng gặp phải do trẻ chưa kịp làm quen với sự thay đổi môi trường từ mầm non lên tiểu học. Vậy đâu là giải pháp để con học hành tốt hơn? Câu trả lời sẽ được Dewey Schools chia sẻ trong bài sau đây.
Vì sao trẻ lớp 1 không tập trung học?
Khi thấy con học tập mà không chú ý cha mẹ thường rất lo lắng, tuy nhiên đây không hẳn là dấu hiệu bệnh lý. Trên thực tế, tình trạng trẻ lớp 1 không tập trung học khá phổ biến do các bé còn nhỏ, não bộ phát triển chưa hoàn thiện nên khả năng tập trung thường thấp. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài mà không có dấu hiệu cải thiện sẽ cần phải thăm khám, kiểm tra để bác sĩ đánh giá cụ thể.
Khi phát hiện trẻ khó có thể chuyên tâm vào học tập, phụ huynh nên tìm hiểu nguyên nhân để sớm có biện pháp khắc phục càng sớm càng tốt. Các nguyên nhân phổ biến giải thích vấn đề vì sao trẻ học không tập trung bao gồm:
Trẻ học không tập trung là nỗi đau đầu của rất nhiều cha mẹ
Trẻ lớp 1 không tập trung học do áp lực
Một số gia đình nếu thường xuyên căng thẳng, cha mẹ bất hòa trước mặt con cái có thể khiến trẻ sợ hãi, căng thẳng. Từ đó dẫn đến việc trẻ không thể tập trung vào bất cứ việc gì, bao gồm cả học tập.
Bên cạnh đó nếu con lo lắng, căng thẳng vì chương trình giáo dục ở cấp học mới cũng dẫn đến việc không thể chú ý học. Nếu nội dung học tập, phương pháp giảng dạy không phù hợp sở thích, khả năng tiếp thu cũng khiến trẻ chán nản, mệt mỏi và kém tập trung.
>>> Xem ngay: Trẻ lớp 1 học trước quên sau – Bí quyết dạy con cho cha mẹ
Thay đổi môi trường học tập từ mầm non lên tiểu học
Nguyên nhân đầu tiên khiến trẻ lớp 1 không tập trung học đó chính là việc thay đổi môi trường học tập từ mầm non lên tiểu học. Khi học mầm non, trẻ được vui đùa, chạy nhảy tham gia nhiều hoạt động hấp dẫn, thú vị. Lên lớp 1, yêu cầu các em phải học theo nề nếp, quy định trong lớp học phải nghiêm túc, tập trung vào học kiến thức và môn học cần thiết. Trẻ phải ngồi học theo tiết học, thời gian vui chơi hạn chế từ 5 – 10 phút.
Trong giai đoạn đầu, trẻ chưa thể thích ứng ngay với trường mới, lớp mới, quy định mới nên cảm thấy bức bối, khó chịu, không thể hòa nhập tốt. Trong khi trẻ đang có nguồn năng lượng dồi dào, thích vận động, khám phá, không thích ngồi yên lắng nghe bài giảng. Từ đó dẫn đến việc các em xao nhãng, không thể chú ý vào việc học. Thậm chí nhiều trẻ còn cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng, áp lực và chán học.
Thay đổi môi trường học từ mầm non lên tiểu học là lý do khiến trẻ lớp 1 không tập trung học
Trẻ ngủ không đủ giấc, thiếu dinh dưỡng
Nếu trẻ có thói quen sinh hoạt không lành mạnh như thức khuya, ngủ không đủ giấc dễ làm ảnh hưởng đến hoạt động học tập và sinh hoạt. Trẻ cần được đảm bảo thời gian ngủ chất lượng từ 8 – 10 giờ/ ngày để phát triển toàn diện cả tinh thần và thể chất. Nên việc thiếu ngủ khiến các em uể oải, mệt mỏi, không thể chú ý vào bài học khi đến lớp hay học bài tại nhà.
Chế độ dinh dưỡng của trẻ cũng là yếu tố có liên quan mật thiết đến sự trưởng thành. Trẻ cần được bổ sung dinh dưỡng cân bằng, đủ vitamin và khoáng chất với thực phẩm an toàn cho sức khỏe. Do đó cha mẹ nên cho trẻ ăn uống đầy đủ, chế biến đa dạng để con cảm thấy ngon miệng.
Trẻ lớp 1 không tập trung học do bị bệnh lý
Nếu trẻ gặp khó khăn trong việc đọc hiểu, hoặc mắc bệnh lý như rối loạn tăng động, giảm chú ý sẽ không thể tập trung. Khuyết tật học tập khiến trẻ khó đọc, khó tính toán, khó hiểu bài nên không thể thực hiện được các nhiệm vụ học tập. Bên cạnh đó nếu trẻ có vấn đề về thính giác, thị lực các em cũng không thể tập trung trong học tập.
Ngoài ra, phụ huynh nên để ý, chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Trong trường hợp trẻ mệt mỏi, ốm cũng làm cản trở quá trình học, làm trẻ có tâm lý căng thẳng, uể oải. Nếu vẫn ép trẻ tiếp tục học có thể khiến các bé sợ học, chán học và cảm giác sợ hãi, ám ảnh.
Môi trường học tập không phù hợp
Môi trường học tập là 1 trong những yếu tố tác động khiến trẻ lớp 1 không tập trung học tập. Lớp học quá ồn ào hay góc học tập có quá nhiều nguyên nhân gây xao nhãng khiến trẻ không thể tập trung học. Tại nhà cha mẹ không nên nói chuyện qua to, bật tivi, đặt các thiết bị điện tử xung quanh bàn học của trẻ sẽ dẫn đến trẻ không thể học và làm bài tập được.
Khi bị các yếu tố khác thu hút sẽ ức chế giác quan làm trẻ giảm thiểu khả năng tiếp thu. Khi bỏ lỡ phần kiến thức quan trọng, trẻ không thể học các bài tiếp theo và càng tạo cảm giác chán nản với việc học.
Môi trường học tập cũng là một nguyên nhân khiến trẻ học không tập trung
>>>Tham khảo thêm: Môi trường học tập có vai trò như thế nào với học sinh?
Biểu hiện của trẻ lớp 1 không tập trung học
Trên thực tế có rất nhiều trường hợp trẻ lớp 1 không tập trung học với nhiều biểu hiện khác nhau. Vậy làm sao để phụ huynh có thể kịp thời nhận biết được sự bất thường của con. Mời các bạn tham khảo tổng hợp từ Dewey Schools về những biểu hiện phổ biến của trẻ nhé.
- Trên lớp trẻ lơ là, khó có thể duy trì sự chú ý khi giáo viên giảng bài.
- Trẻ không hiểu yêu cầu của giáo viên nên không thực hiện hoặc không hoàn thành nhiệm vụ được giao.
- Trẻ thường mơ màng trong lúc học tập tại nhà hay tại lớp.
- Trẻ không chịu viết bài, không muốn làm bài tập về nhà, dễ chán nản và bỏ cuộc.
- Trẻ thiếu tập trung thường có nét chữ xấu hơn các bạn bè khác.
- Trẻ dễ bị tác động với các yếu tố ngoại cảnh, chỉ cần nghe thấy tiếng động lập tực sẽ chú ý theo làm gián đoạn hoạt động học tập.
- Trẻ dễ mắc sai lầm, thường xuyên vi phạm nội quy của lớp học, trường học.
- Trẻ thường xuyên cảm thấy chán nản, chán học, tự ti và không muốn đến trường.
- Trẻ liên tục trốn tránh hoặc tìm lý do trì hoãn việc học, không có hứng thú học.
- Trẻ có tính cách thất thường, thường xuyên buồn rầu hay cáu gắt không rõ nguyên nhân.
- Khả năng tiếp thu, ghi nhớ kiến thức của trẻ kém so với bạn bè xung quanh, hay quên đồ, thường xuyên làm mất hay bị thất lạc đồ dùng, sách vở học tập.
- Phần lớn trẻ kém tập trung các kỹ năng vận động như chơi thể thao, chơi trò chơi, chạy nhảy… kém bạn bè cùng trang lứa.
- Trẻ không chủ động trong các công việc và sinh hoạt, thường phụ thuộc vào sự sắp xếp và nhắc nhở, giúp đỡ của phụ huynh.
Khi trẻ vào lớp 1, phụ huynh cần chú ý quan tâm, quan sát để kịp thời nhận biết các biểu hiện không tập trung của con. Khi tìm hiểu rõ nguyên nhân, chúng ta nên đưa ra các biện pháp can thiệp hiệu quả nhằm giúp con sớm cải thiện tình hình.
Lơ là, trốn tránh là biểu hiện của trẻ lớp 1 không tập trung học
Hậu quả của việc trẻ lớp 1 không tập trung học
Khả năng tập trung đóng vai trò quan trọng không chỉ với người lớn, mà nó còn là yếu tố then chốt quyết định tới khả năng học tập của trẻ. Trẻ lớp 1 không tập trung học khó có thể bắt kịp tốc độ học tập và có thể dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực:
- Học tập không hiệu quả: Trẻ mất tập trung khó có thể tiếp thu bài giảng, bỏ lỡ các thông tin quan trọng, học hiểu bài không đầy đủ dẫn đến quá trình học tập không đạt hiệu quả. Trẻ còn bỏ lỡ các cơ hội phát triển các kỹ năng cần thiết cho hành trình học tập cả đời như lăng nghe, ghi nhớ thông tin, tư duy logic, khả năng sáng tạo…
- Khó tiếp cận kiến thức mới: Khi không thể tập trung học trẻ bỏ lỡ cơ hội tiếp thu, tiếp cận thông tin mới. Không tiếp thu được bài giảng, trẻ không theo kịp chương trình học trên lớp, không theo kịp bạn bè dẫn đến tự ti, căng thẳng, lo lắng nhất là trong giai đoạn thi cử.
- Tác động xấu đến hành vi và tâm lý: Khi trẻ lớp 1 không tập trung học, kết quả học tập sẽ sa sút, kèm theo các biểu hiện tủi thân, cảm thấy mình kém cỏi, tức giận vô cớ, thu mình không muốn giao lưu với bạn bè, không tham gia các hoạt động tập thể.
- Mắc phải bệnh lý: Tình trạng mất tập trung và căng thẳng quá mức ở trẻ kéo dài, khiến trẻ phải đối mặt với nguy cơ mắc phải các chứng rối loạn tâm lý, rối loạn giấc ngủ, tăng động giảm chú ý và đặc biệt cản trở quá trình phát triển tự nhiên.
>>> Xem ngay: 11+ cách dạy con học tiếp thu nhanh có thể cha mẹ chưa biết
Cách khắc phục tình trạng trẻ lớp 1 không tập trung học
Chuyển cấp, đặc biệt bước vào lớp 1 là giai đoạn khó khăn với nhiều trẻ. Các bé không tránh khỏi sự xa lạ, bỡ ngỡ với môi trường học tập và sinh hoạt làm giảm khả năng tập trung. Vì vậy người lớn nên kịp thời tìm hiểu tình trạng, nguyên nhân và thấu hiểu để hỗ trợ trẻ sớm cải thiện tốt tình hình.
Cụ thể một số cách khắc phục tình trạng trẻ lớp 1 không tập trung học hiệu quả như sau:
Rèn luyện sức khỏe và nề nếp sinh hoạt khoa học cho trẻ
Cha mẹ nên khuyến khích con luyện tập thể thao nâng cao sức khỏe, tạo tinh thần vui vẻ và thoải mái. Bên cạnh đó hãy đảm bảo cho trẻ ngủ đủ giấc, trẻ cần ngủ ngon, ngủ sâu giấc để đảm bảo tái tạo năng lượng tích cực cho ngày dài học tập, vận động và sinh hoạt.
Phụ huynh cần tăng cường chế độ dinh dưỡng với thực phẩm tốt cho sức khỏe như rau củ, cá, hoa quả, thịt… Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều gia vị, các chất phụ gia để tránh các yếu tố không tốt cho con. Trẻ được cung cấp đủ chất, vitamin giúp trí não phát triển, tăng cường khả năng tập trung.
Rèn luyện sức khỏe sẽ khắc phục tình trạng trẻ lớp 1 không tập trung học hiệu quả
Cùng con vượt qua áp lực học tập
Trong quá trình trẻ đi học, cha mẹ nên dành thời gian quan tâm, trò chuyện để hiểu cảm xúc, suy nghĩ kịp thời giúp con vượt qua thử thách. Đồng thời giữ mối liên lệ với giáo viên để đồng hành cùng con trong quá trình thích nghi với môi trường học tập mới một cách tốt nhất.
Nếu thấy trẻ lớp 1 không tập trung học trong thời gian dài, chậm tiếp thu hãy giúp con chia nhỏ kiến thức, bài tập để từng bước hoàn thành. Với mỗi nhiệm vụ, khi trẻ vượt qua cha mẹ nên tán dương, khen ngợi động viên tinh thần và duy trì sự hứng thú trong học tập. Trường hợp trẻ không hợp tác, phụ huynh cần nghiêm khắc, chọn hình thức kỷ luật phù hợp để con nhận ra sai lầm và tránh tái phạm.
Chuẩn bị hành trang vào lớp 1 cho trẻ
Môi trường học tập thay đổi là nguyên nhân quan trọng khiến trẻ lớp 1 không tập trung học, khó hòa nhập ngay khi đi học. Do đó, phụ huynh cần chuẩn bị hành trang, tâm lý kỹ càng cho con giai đoạn tiền tiểu học. Công tác chuẩn bị này bao gồm rèn luyện thói quen, thiết lập kế hoạch học tập, rèn luyện sức khỏe…
- Chúng ta nên thường xuyên nói chuyện với trẻ về ngôi trường mới, lớp học mới với những điều khác biệt nhưng thú vị để con làm quen dần. Nên chia sẻ với con về các quy định, nề nếp học lớp 1 như phải ngồi cố định tại chỗ trong giờ học, giữ trật tự, xin phép thầy cô nếu muốn ra ngoài…
- Thiết lập cho con 1 góc học tập riêng tại nhà, đảm bảo sự thoải mái, hạn chế các yếu tố gây phân tâm như tiếng ồn, tivi… Cho trẻ tập ngồi cố định ở bàn ghế và làm các bài tập trong thời gian từ ngắn đến dài để con thích ứng dần.
- Cho trẻ làm quen và học bảng chữ cái, các số, các phép tính cộng trừ đơn giản.
- Hãy cùng trẻ tạo thời gian biểu khoa học, cân đối giờ giấc vui chơi và học tập lành mạnh để con tiếp thu bài hiệu quả hơn.
- Dạy con cách sắp xếp góc học tập, dọn dẹp nhà cửa, phòng riêng, đồ chơi… tránh tình trạng bừa bộn, làm mất tập trung đồng thời rèn luyện cho trẻ thói quen tốt.
Chuẩn bị hành trang thật tốt cho trẻ trước khi bước vào lớp 1
>>> Xem thêm: Hành trang cho bé vào lớp 1 – Cẩm nang mà cha mẹ cần biết
Điều trị với trẻ mắc bệnh lý
Nếu nguyên nhân trẻ lớp 1 không tập trung học do bệnh lý có liên quan đến chứng tăng động cha mẹ nên đưa con đi khám tại các cơ sở y tế uy tín. Việc can thiệp kịp thời sẽ giúp con kiểm soát tốt hành vi và cảm xúc của mình, từ đó thuận lợi cho quá trình sinh hoạt, học tập tốt hơn.
Trẻ nhỏ đang trong giai đoạn hoàn thiện trí não nên thường hiếu động và không tập trung quá lâu trước 1 vấn đề. Do đó việc trẻ lớp 1 không tập trung được xem là bình thường và phổ biến nên phụ huynh không cần quá lo lắng. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài cần được phát hiện sớm và cải thiện kịp thời để tránh các rắc rối và hậu quả không tốt đến hành trình học tập.
Nội dung bài viết là tổng hợp thông tin về nguyên nhân và bật mí bí quyết dạy trẻ lớp 1 không tập trung học hiệu quả. Dewey Schools hy vọng phụ huynh sẽ sớm tìm ra biện pháp hỗ trợ trẻ khắc phục để sớm bắt kịp tốc độ học tập và phát triển vượt trội.
