Năng khiếu vẽ gồm nhiều môn thi khác nhau, được dùng để đánh giá khả năng sáng tạo và tư duy mỹ thuật của thí sinh khi xét tuyển vào các ngành nghệ thuật, thiết kế. Đây là yếu tố quan trọng quyết định cơ hội vào trường đại học mơ ước. Để tìm hiểu chi tiết các môn thi, tiêu chí chấm điểm và bí quyết đạt điểm cao, hãy tham khảo bài viết dưới đây của The Dewey Schools.
1. Năng khiếu vẽ là gì?
Năng khiếu vẽ là khả năng đặc biệt của một người trong việc quan sát, tưởng tượng và thể hiện hình ảnh, ý tưởng thông qua đường nét, bố cục và màu sắc. Đây không chỉ là một kỹ năng bẩm sinh mà còn có thể rèn luyện và phát triển thông qua quá trình học tập, thực hành và trải nghiệm nghệ thuật.
Trong giáo dục và tuyển sinh, “năng khiếu vẽ” thường được hiểu là phần thi bắt buộc dành cho các ngành liên quan đến mỹ thuật, thiết kế, kiến trúc hoặc thời trang. Bài thi năng khiếu vẽ giúp đánh giá khả năng tạo hình, tư duy thẩm mỹ, độ chính xác trong quan sát cũng như sự sáng tạo của thí sinh.

Năng khiếu vẽ thể hiện khả năng quan sát, sáng tạo và bố cục trong nghệ thuật
>>XEM THÊM:
- 6+ Bí quyết rèn luyện kỹ năng diễn đạt ngôn ngữ hiệu quả
- 9+ Bí quyết luyện tập kỹ năng truyền đạt thông tin hiệu quả
2. Thi năng khiếu vẽ gồm những môn gì?
Khi tham gia kỳ thi năng khiếu vẽ, thí sinh sẽ được kiểm tra qua nhiều môn khác nhau nhằm đánh giá toàn diện khả năng quan sát, tư duy và sáng tạo nghệ thuật. Các môn thi thường xoay quanh việc vẽ hình họa, tĩnh vật hoặc trang trí, tùy vào yêu cầu của từng trường và ngành học. Dưới đây là hai môn thi năng khiếu vẽ phổ biến mà bạn cần nắm rõ.
2.1 Môn Năng khiếu vẽ nghệ thuật 1
Trong kỳ thi năng khiếu vẽ, môn Năng khiếu vẽ nghệ thuật 1 được xem là phần thi quan trọng nhất, thường quyết định lớn đến kết quả xét tuyển của thí sinh. Đây là môn vẽ hình họa chì, giúp kiểm tra toàn diện khả năng quan sát, dựng hình, tỷ lệ và tư duy thẩm mỹ. Thí sinh cần nắm rõ các phần thi, thời gian và tiêu chí chấm điểm để có sự chuẩn bị hiệu quả.
Các phần thi chính trong môn Năng khiếu vẽ nghệ thuật 1:
- Vẽ tượng thạch cao: Vẽ tượng bán thân hoặc chi tiết (đầu, tay, chân…) để đánh giá khả năng dựng hình và nắm bắt khối.
- Vẽ tĩnh vật: Thể hiện nhóm vật thể được sắp đặt sẵn như bình, lọ, quả, hộp… nhằm kiểm tra kỹ năng quan sát và bố cục.
- Vẽ hình khối cơ bản: Một số trường có thêm phần thi dựng hình khối cầu, lập phương, trụ để đánh giá tư duy không gian.
Thời gian làm bài: Thường kéo dài từ 180 – 240 phút tùy từng trường.

Bài vẽ tĩnh vật trong kỳ thi năng khiếu vẽ nghệ thuật 1 giúp đánh giá khả năng quan sát và bố cục
2.2 Môn Năng khiếu vẽ nghệ thuật 2
Bên cạnh hình họa chì, môn Năng khiếu vẽ nghệ thuật 2 thường tập trung vào vẽ trang trí màu. Đây là bài thi nhằm kiểm tra khả năng phối hợp màu sắc, tư duy thẩm mỹ và sáng tạo trong bố cục. Thí sinh được yêu cầu thể hiện một đề tài trang trí cụ thể như trang trí hình vuông, hình tròn, bìa sách, poster hoặc hoa văn ứng dụng.
Khác với môn Năng khiếu vẽ nghệ thuật 1 chú trọng độ chính xác về hình khối, môn này đề cao sự sáng tạo, tính thẩm mỹ và khả năng ứng dụng nghệ thuật vào thực tế. Thí sinh cần nắm vững kiến thức về màu cơ bản, cách phối hợp màu hài hòa và kỹ năng trình bày bố cục.

Bài thi trang trí màu giúp đánh giá tư duy thẩm mỹ và tính ứng dụng nghệ thuật
>>XEM THÊM:
- Trại hè công dân toàn cầu là gì? Tìm hiểu chi phí
- Hoạt động ngoại khóa là gì? Lợi ích & các hình thức phổ biến
3. Tiêu chí đánh giá bài thi năng khiếu vẽ tốt là gì?
Một bài thi năng khiếu vẽ được đánh giá dựa trên nhiều yếu tố nhằm phản ánh đầy đủ khả năng quan sát, tư duy thẩm mỹ và kỹ năng thể hiện của thí sinh. Dưới đây là những tiêu chí quan trọng thường được áp dụng trong các kỳ thi tuyển sinh khối H và V:
- Bố cục: Bài vẽ cần có sự cân đối, sắp xếp hợp lý giữa các yếu tố trong khung hình. Bố cục tốt giúp tác phẩm hài hòa, dễ nhìn và có trọng tâm rõ ràng.
- Tỷ lệ và hình khối: Đường nét phải chính xác, tỷ lệ hợp lý, thể hiện được chiều sâu và cấu trúc của đối tượng vẽ. Đây là yếu tố then chốt khi vẽ tượng, tĩnh vật hoặc hình họa.
- Ánh sáng – tối: Khả năng xử lý sắc độ, tạo khối bằng ánh sáng và bóng đổ giúp tác phẩm có chiều sâu và tính chân thực.
- Màu sắc (đối với trang trí màu): Bài thi cần phối hợp màu hài hòa, có sự nhấn nhá và sáng tạo, tránh lạm dụng quá nhiều gam màu gây rối mắt.
- Sự sáng tạo: Ngoài kỹ thuật, giám khảo còn đánh giá cách thí sinh thể hiện ý tưởng, tạo dấu ấn cá nhân và cảm xúc nghệ thuật trong bài thi.
- Trình bày sạch sẽ: Bài vẽ gọn gàng, không lem màu, không gạch xóa nhiều sẽ tạo thiện cảm và thể hiện sự chuyên nghiệp.

Bài thi năng khiếu vẽ đạt điểm cao cần đảm bảo sự sáng tạo, bố cục hợp lý và trình bày sạch sẽ
>>XEM THÊM:
- 10+ trò chơi phát triển vốn từ hay và hiệu quả nhất cho trẻ
- Làm sao để trở thành công dân toàn cầu? 5+ kỹ năng cần nhớ
4. Những ngành cần thi năng khiếu vẽ
Để theo học các ngành liên quan đến nghệ thuật và thiết kế, thí sinh bắt buộc phải tham gia kỳ thi năng khiếu vẽ. Tùy vào từng ngành học và trường đại học, môn thi năng khiếu có thể là vẽ hình họa chì, vẽ trang trí màu hoặc kết hợp cả hai. Các ngành này thường tuyển sinh theo khối H, V và các tổ hợp có môn năng khiếu. Bảng dưới đây sẽ giúp bạn dễ hình dung hơn:
| Ngành học | Môn thi năng khiếu | Khối xét tuyển |
| Thiết kế thời trang | Vẽ hình họa, Vẽ trang trí màu | Khối H, H1, H2 |
| Thiết kế đồ họa | Vẽ hình họa, Vẽ trang trí màu | Khối H, H1, H6 |
| Thiết kế nội – ngoại thất | Vẽ hình họa, Vẽ trang trí màu | Khối V, H |
| Hội họa | Vẽ hình họa chì, Vẽ tĩnh vật | Khối H |
| Đồ họa | Vẽ hình họa, Vẽ trang trí màu | Khối H, H1 |
| Điêu khắc | Vẽ hình họa, Vẽ tượng, Nặn tượng | Khối H, H3 |
| Lý luận, lịch sử và phê bình mỹ thuật | Vẽ trang trí màu hoặc vẽ hình họa | Khối H |
| Sư phạm mỹ thuật | Vẽ hình họa, Vẽ trang trí màu | Khối H |
| Thiết kế công nghiệp | Vẽ hình họa, Vẽ trang trí màu | Khối H, V |
| Gốm | Vẽ trang trí màu, Vẽ hình khối cơ bản | Khối H |
5. Những trường học xét tuyển môn thi năng khiếu vẽ
Để theo học các ngành mỹ thuật, kiến trúc, thiết kế, thí sinh cần tham gia môn thi năng khiếu vẽ trong kỳ tuyển sinh. Hiện nay, nhiều trường đại học trên cả nước tổ chức thi hoặc xét tuyển kết quả năng khiếu để tuyển sinh vào các ngành thuộc khối H và V. Dưới đây là danh sách những trường tiêu biểu:
- Đại học Kiến trúc Hà Nội: đào tạo chuyên sâu về kiến trúc, quy hoạch, thiết kế nội thất và công nghiệp.
- Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội: nổi bật với các ngành thiết kế đồ họa, thiết kế thời trang, tạo dáng công nghiệp.
- Đại học Mỹ thuật Việt Nam: tập trung đào tạo hội họa, điêu khắc, sư phạm mỹ thuật và lý luận, phê bình mỹ thuật.
- Đại học Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh: một trong những trường đầu ngành về kiến trúc, quy hoạch đô thị, nội thất và thiết kế.
- Đại học Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh: đào tạo đa dạng các ngành mỹ thuật ứng dụng và sư phạm mỹ thuật.
- Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương: nổi bật với các ngành sư phạm mỹ thuật, thiết kế thời trang và thiết kế đồ họa.
- Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh (HUTECH): xét tuyển năng khiếu vẽ cho ngành thiết kế thời trang, thiết kế đồ họa và kiến trúc.
- Đại học Văn Lang: tuyển sinh các ngành thiết kế, kiến trúc, mỹ thuật ứng dụng với bài thi năng khiếu vẽ.
- Đại học Tôn Đức Thắng: có các ngành thiết kế đồ họa, thiết kế công nghiệp và kiến trúc, yêu cầu thi năng khiếu vẽ.
- Đại học Hoa Sen: đào tạo các ngành mỹ thuật, thiết kế hiện đại, xét tuyển năng khiếu kết hợp với học bạ/điểm thi THPT.

Thí sinh tham gia kỳ thi năng khiếu vẽ tại trường đại học
6. Bí quyết thi năng khiếu vẽ đạt điểm cao
Ngoài việc luyện tập thường xuyên và nắm vững kỹ năng, thí sinh cũng cần chuẩn bị chu đáo trước và trong ngày thi để đạt kết quả tốt nhất.
Kinh nghiệm trong phòng thi:
- Phân bổ thời gian hợp lý: Dành khoảng 30% thời gian để dựng hình, 40% cho lên sắc độ/màu, 30% để hoàn thiện và chỉnh sửa.
- Giữ tâm lý bình tĩnh: Khi bắt đầu, hãy quan sát kỹ bố cục, không vội vã đưa bút.
- Không bỏ trống bài thi: Dù chưa hoàn thiện, một bài có bố cục đầy đủ và thể hiện ý tưởng vẫn được đánh giá cao hơn là để dở dang.
- Tránh sửa nhiều lần: Càng gạch xóa nhiều sẽ làm bài bị rối và mất điểm sạch sẽ.
Cần mang theo gì khi đi thi năng khiếu vẽ:
- Giấy vẽ, bảng vẽ (thường theo quy định của trường).
- Bút chì đủ loại (2B, 4B, 6B), gôm, gọt bút chì.
- Thước kẻ, compa để hỗ trợ dựng hình chính xác.
- Màu vẽ (màu bột, màu nước hoặc màu gouache tùy môn thi).
- Băng dính giấy, kẹp giấy để cố định bài thi.
- Khăn giấy, giẻ lau giúp giữ bài sạch sẽ.
- Nước uống và đồng hồ đeo tay để quản lý thời gian tốt hơn.
Một số bí quyết quan trọng giúp bạn nâng cao điểm số gồm:
- Luyện tập thường xuyên: Dành thời gian vẽ mỗi ngày để rèn luyện kỹ năng dựng hình, bố cục và phối màu.
- Quan sát tỉ mỉ: Khi vẽ tượng, tĩnh vật hoặc trang trí, hãy chú ý đến tỷ lệ, ánh sáng – tối và không gian.
- Học hỏi từ bài mẫu: Tham khảo bài thi đạt điểm cao của các năm trước để nắm rõ cách thể hiện.
- Quản lý thời gian: Phân bổ hợp lý từng giai đoạn trong bài thi (dựng hình, lên sắc độ, hoàn thiện chi tiết).
- Giữ bài sạch sẽ: Tránh lem màu, gạch xóa nhiều, vì hình thức cũng là một tiêu chí quan trọng trong chấm điểm.
- Thêm sự sáng tạo: Ngoài kỹ thuật, hãy thể hiện phong cách cá nhân để gây ấn tượng với giám khảo.
Việc chuẩn bị đầy đủ dụng cụ và giữ tinh thần thoải mái sẽ giúp thí sinh tự tin hơn, từ đó phát huy tốt nhất khả năng của mình trong kỳ thi năng khiếu vẽ.

Quản lý thời gian và giữ bài sạch sẽ giúp thí sinh đạt điểm cao trong kỳ thi năng khiếu vẽ
7. Một số lưu ý quan trọng cho kỳ thi vẽ năng khiếu
Để đạt kết quả cao trong kỳ thi vẽ năng khiếu, ngoài việc luyện tập chăm chỉ, thí sinh cần chú ý đến những chi tiết nhỏ nhưng rất quan trọng. Đây là những lưu ý giúp bạn tránh sai sót không đáng có và phát huy tốt nhất khả năng trong phòng thi:
- Nắm rõ quy định của trường: Tìm hiểu kỹ môn thi, thời gian, dụng cụ được phép mang vào phòng thi để tránh vi phạm.
- Chuẩn bị dụng cụ đầy đủ: Bút chì, gôm, thước, màu vẽ, bảng vẽ, băng dính giấy… và nên mang dư phòng.
- Đến sớm trước giờ thi: Giúp bạn làm quen không khí, ổn định tâm lý và có thời gian sắp xếp chỗ ngồi.
- Quan sát kỹ trước khi vẽ: Xác định bố cục tổng thể rồi mới bắt đầu dựng hình, tránh sai lệch khó sửa.
- Quản lý thời gian chặt chẽ: Dựng hình nhanh nhưng chính xác, dành thời gian hoàn thiện chi tiết và chỉnh sửa cuối cùng.
- Giữ bài thi sạch sẽ: Không để vết bẩn, vết gôm hay lem màu làm mất thẩm mỹ.
- Giữ bình tĩnh: Nếu gặp đề khó, hãy triển khai dần theo từng bước, tránh hoang mang.
Bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ năng khiếu vẽ gồm môn gì, tiêu chí chấm điểm và bí quyết thi đạt kết quả cao. Với sự chuẩn bị tốt, bạn hoàn toàn có thể chinh phục các ngành liên quan đến nghệ thuật và thiết kế. Hy vọng bài viết trên của The Dewey Schools đã giúp bạn giải đáp thắc mắc về năng khiếu vẽ và định hướng lựa chọn ngành học phù hợp.




