Không ít phụ huynh cảm thấy khó nói chuyện, chia sẻ với con trai khi đến tuổi dậy thì. Bởi đây là giai đoạn mà nhiểu trẻ thay đổi khác biệt trở nên hướng nội, khó nói chuyện và nhạy cảm. Dạy con trong giai đoạn này không chỉ khó mà còn đòi hỏi chúng ta phải tốn không ít công sức.
Dưới dây The Dewey Schools chia sẻ 10 cách dạy con trai tuổi dậy thì mời cha mẹ tham khảo để hành trình đồng hành cùng con trở nên dễ dàng hơn.
Tham khảo 10 cách dạy con trai tuổi dậy thì cha mẹ nên biết
Cách dạy con trai tuổi dậy thì là vô cùng quan trọng vì đây là giai đoạn trẻ bắt đầu hình thành và phát triển nhân cách. Bên cạnh đó giai đoạn này trẻ có nhiều sự thay đổi và trở nên vô cùng nhạy cảm, tác động không đúng sẽ khiến con trở nên ương bướng, bất mãn, không nghe lời cha mẹ.
Trước khi tìm ra cách dạy con trai tuổi dậy thì hiệu quả cha mẹ nên tìm hiểu về đặc điểm phát triển của con. Bước vào tuổi dậy thì, các bé trai sẽ có nhiều thay đổi về cơ thể cũng như tâm sinh lý. Cụ thể:
- Cơ thể trẻ phát triển vượt trội, chiều cao tăng nhanh có thể lên đến 12 cm mỗi năm. Bên cạnh đó cân nặng của trẻ cũng tăng nhưng phụ thuộc vào khả năng vận động và tăng trung bình từ 5 – 7 kg.
- Trẻ vỡ giọng, giọng khàn hơn trước nhiều
- Hầu và xương quai hàm phát triển
- Trẻ xuất hiện nhiều mụn trứng cá, tóc dài nhanh
- Về tính cách cũng có nhiều thay đổi, bước vào độ tuổi từ 18 – 20 trẻ muốn tự lập, tự đưa ra quyết định của riêng mình
- Trẻ bắt đầu quan tâm và có những mối quan hệ với bạn bè khác giới, tò mò và tìm hiểu các vấn đề liên quan đến tình dục.
Trước những thay đổi về ngoại hình, tâm sinh lý của con trai ở giai đoạn dậy thì, cha mẹ cần làm gì để hỗ trợ và dạy dỗ con tốt nhất? Dưới đây là những cách hay, chúng ta nên biết để áp dụng vào quá trình giáo dục trẻ.
Cách dạy con trai tuổi dậy thì biết chăm sóc bản thân
Khi bước vào giai đoạn dậy thì, trước những thay đổi khác biệt của bản thân trẻ có thể cảm thấy hoang mang. Vì vậy cha mẹ cần hiểu rõ sự thay đổi đó, giải thích và hỗ trợ con kịp thời. Đồng thời chúng ta cần biết cách dạy con trai tuổi dậy thì cách chăm sóc bản thân đúng đắn.
Trẻ trong độ tuổi dậy thì có xu hướng ăn những món ăn cay nóng hay món không tốt cho sức khỏe, thích chơi game, có xu hướng thức khuya. Kết hợp với việc thay đổi nội tiết trong cơ thể, trẻ có thể đối mặt với các vấn đề như tăng cân nhanh, mụn trứng cá, mùi cơ thể…
Trong khi đó, những cậu bé bước vào tuổi dậy thì thường xuất hiện ý thức chải chuốt nên gặp tình trạng này con sẽ rất lo lắng. Vì vậy cha mẹ nên cung cấp cho trẻ các thông tin cần thiết, khoa học để hỗ trợ trẻ chăm sóc bản thân. Nếu việc nói chuyện với con khó khăn, chúng ta có thể tìm sách cho con đọc hoặc đưa ra các nguồn chính thống cho trẻ tự tham khảo.
Phụ huynh không nên bỏ mặc con hay coi đó là điều hiển nhiên tự con khắc phục có thể khiến trẻ trở nên thiếu tự tin vào vẻ bề ngoài của mình.
Cha mẹ cần biết cách dạy con trai tuổi dậy thì cách để chăm sóc bản thân mình thật tốt
Tham khảo: Cách dạy con tự lập từ sớm vô cùng đơn giản và dễ thực hiện
Đưa ra những giới hạn nhất định
Cách dạy con trai tuổi dậy thì nhằm khắc phục các thói quen không tốt như chơi game, xem tivi, thức đêm, hút thuốc…đó là cha mẹ nên đặt ra những quy tắc và giới hạn nhất định cho các cậu bé. Chúng ta cần nói rõ tác hại của các hành động này, trao đổi với con và đặt rõ những việc được phép và không được phép làm.
Chú ý, để cân bằng tâm lý cho trẻ cha mẹ không nên áp đặt, bởi việc làm này sẽ khiến trẻ không thoải mái, cảm thấy bất mãn và thậm chí còn phát sinh tư tưởng chống đối. Cha mẹ cũng cần kiên nhẫn trong quá trình phân tích và thảo luận với trẻ về hệ quả xấu của những hành động sai lầm. Chúng ta nên tạo điều kiện cho trẻ tự quyết định một số vấn đề trong khả năng và yêu cầu con tự chịu trách nhiệm với những quyết định đó.
Kỷ luật là cách dạy con trai tuổi dậy thì tốt nhất
Việc đua đòi, a dua theo bạn bè là xu hướng thường thấy của con trai tuổi dậy thì. Bởi đây là tâm lý chúng đến tuổi trẻ thích thể hiện bản thân, cái tôi của mình và sợ bị bạn bè chê cười. Vì vậy con dễ bị lợi dụng, lôi kéo đi vào con đường sai trai.
Để khắc phục, phụ huynh cần đưa ra các quy tắc rõ ràng và nhấn mạnh để trẻ nhớ. Bên cạnh đó khuyên nhủ con phải tập trung, tỉnh táo để xác định rõ đâu là hành động sai trái, tránh sa ngã tự làm hỏng cuộc đời là cách dạy con trai tuổi dậy thì tốt nhất
Việc cảnh bảo những hậu quả và hình phạt tương ứng nếu con vi phạm nguyên tắc là cần thiết. Đối với vi phạm của trẻ, cha mẹ kiên quyết thực hiện hình phạt để trẻ nhớ và tránh tái phạm. Ví dụ: quy định con không được về nhà sau 22 giờ, nếu vi phạm con không được phép đi chơi trong 1 tháng; quy định con không được hút thuốc lá nếu vi phạm con bị cắt tiền tiêu vặt…
Cách dạy con trai tuổi dậy thì nghe lời đó là thiết lập kỷ luật và hình phạt thích đáng
Dạy con về tinh thần trách nhiệm
Trong các cách dạy con trai tuổi dậy thì cha mẹ không nên bỏ qua nguyên tắc về tinh thần trách nhiệm. Trẻ cần phải được rèn luyện về trách nhiệm với bản thân, trách nhiệm với gia đình, trách nhiệm với tổ chức, trách nhiệm với xã hội về những hành vi và việc làm của mình. Hãy giúp trẻ hiểu rằng, trách nhiệm là nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ vì mục tiêu chung, không phải làm xong việc cho xong.
Rèn luyện tinh thần trách nhiệm cho con cần được thực hiện từ sớm. Cha mẹ hãy bắt đầu từ những việc đơn giản như:
- Rèn luyện trách nhiệm với bản thân: trẻ cần giữ vệ sinh cơ thể, giữ vệ sinh phòng ở, tự bảo quản sách vở hay đồ dùng cá nhân…
- Rèn luyện trách nhiệm với gia đình: phụ giúp cha mẹ việc nhà, chăm sóc em…
- Rèn luyện trách nhiệm với tập thể, xã hội: giữ gìn vệ sinh lớp học, trồng cây xanh, giúp đỡ mọi người xung quanh…
Quan tâm: 20+ kỹ năng sống cho trẻ giúp rèn luyện tính tự lập, thói quen tốt
Dạy trẻ biết quan tâm mọi người
Yêu thương và quan tâm mọi người là đức tính cần có của mọi người, do đó dạy trẻ biết quan tâm mọi người là cách dạy con trai tuổi dậy thì đúng đắn nhất. Với con trai tuổi dậy thì cha mẹ hãy dạy con biết lễ phép với người trên, nhường nhịn, yêu thương và tôn trọng mọi người. Đây chính là chìa khóa mở ra cánh cửa hạnh phúc.
Bên cạnh đó trẻ cũng cần biết nói lời cảm ơn với những gì nhận được từ người khác và dũng cảm nói lời xin lỗi khi mắc sai lầm. Để trẻ hiểu và thực hiện được những điều này cha mẹ cần làm gương trong mọi lời nói và hành động. Đồng thời dùng chính tình yêu thương của mình để dạy dỗ con biết quan tâm, chia sẻ với người khác.
Thêm vào đó, hãy tạo điều kiện cho con tham gia các hoạt động xã hội, chương trình thiện nguyện, những việc có ích cho cộng đồng. Từ những việc làm này, trẻ sẽ trở nên vị tha, biết bao dung và lớn lên trở thành người đàn ông tinh tế, giàu lòng yêu thương.
Dạy trẻ biết quan tâm mọi người là cách dạy con trai tuổi dậy thì đúng đắn
Cách dạy con trai tuổi dậy thì sống lành mạnh
Hướng con đến lối sống lành mạnh là việc cha mẹ cần làm khi con trai đến tuổi dậy thì. Lối sống lành mạnh nếu được rèn luyện từ nhỏ sẽ giúp trẻ hình thành thói quen tốt, khi đến tuổi trưởng thành trẻ sẽ duy trì dễ dàng hơn.
Lối sống lành mạnh cha mẹ nên dạy con là tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, chú ý giờ giấc ngủ nghỉ khoa học, chọn chế độ dinh dưỡng tối ưu cho sự phát triển. Đây là những hành động tốt cho sức khỏe, đồng thời giúp trẻ uốn nắn tính cách tốt chuẩn bị sự vững vàng cho giai đoạn dậy thì.
Giáo dục giới tính cho con
Con trai bước vào tuổi dậy thì có những biến đổi về tâm sinh lý bắt đầu tò mò về giới tính, quan tâm đến các bạn nữ và bắt đầu tình yêu tuổi học trò. Trẻ thích cảm giác chinh phục, thích tìm hiểu các thông tin về tinh yêu nam nữa trên internet. Cùng với sự bùng nổ của công nghệ thông tin trẻ dễ tìm kiếm các video hay phim ảnh có nội dung người lớn.
Thời điểm này, cách dạy con trai tuổi dậy thì đó là cha mẹ nên nói chuyện, chia sẻ để giáo dục giới tính cho con. Tránh tình trạng vì tò mò trẻ có thể tìm đến các nguồn thông tin không chính thống, gây ra các nhầm lẫn hay quan điểm sai lệch. Song song với việc làm bạn cùng con, phụ huynh nên phối hợp cùng nhà trường để giáo dục trẻ. Hãy cung cấp cho bé trai những định hướng giới tính đúng đắn bằng cách:
- Chúng ta nên dạy con về giới tính một cách thẳng thắn, không nên e ngại vì đây là giai đoạn trẻ đã có hiểu biết nhất định
- Lựa chọn các chủ đề phù hợp với lứa tuổi để trẻ cảm thấy dễ hiểu, không xấu hổ
- Cởi mở trò chuyện với trẻ các vấn đề liên quan đến tình dục thông qua sách báo, tạp chí, video… cung cấp kiến thức lành mạnh một cách chân thực và khéo léo
- Chỉ ra cho trẻ những hệ lụy khôn lường trong trường hợp không nắm vững các kiến thức về vấn đề tình dục
- Đưa ra các tình huống và lắng nghe các quan điểm của trẻ, cho trẻ được quyền lựa chọn giải pháp về các vấn đề liên quan đến tình dục
- Sẵn sàng lắng nghe và giải đáp các thắc mắc của trẻ
- Quan sát còn thường xuyên để nắm bắt được những thay đổi về cơ thể, tâm sinh lý để kịp thời giúp con hiểu về bản thân
Giáo dục giới tính một cách thẳng thắn là cách dạy con trai tuổi dậy thì hiệu quả
Xem thêm: Giáo dục giới tính cho trẻ: Nguyên tắc và cách áp dụng
Khuyến khích trẻ chia sẻ suy nghĩ
Khi bước vào giai đoạn dậy thì, các bé trai có xu hướng hướng nội, khép kín vì vậy cha mẹ cần tạo điều kiện cho con bày tỏ suy nghĩ của mình. Vậy đâu là cách dạy con trai tuổi dậy thì đúng đắn để trẻ có thể trò chuyện cởi mở hơn với cha me?
Trước tiên cha mẹ cần hiểu vấn đề tâm sinh lý tuổi dậy thì để hiểu và thông cảm cho con. Đừng vì trẻ không chịu nói chuyện mà chúng ta kết luận con hư, con không nghe lời. Bởi ở thời điểm nảy trẻ thường không muốn cha mẹ chăm sóc, quan tâm, hỏi han quá mức và nhất là nghĩ rằng con còn nhỏ. Trẻ có xu hướng thích thể hiện là người độc lập, trưởng thành nên cha mẹ không nên gặng hỏi quá mức hay ép buộc con nói về vấn đề nào đó.
Cách dạy con trai tuổi dậy thì thích hợp là từ trước cha mẹ hãy quan tâm nhẹ nhàng hỏi han để tạo sự tin tưởng, trẻ dễ dàng nói mọi chuyện với chúng ta. Bên cạnh đó đừng quên cho trẻ cơ hội để trình bày suy nghĩ của mình. Bản chất vấn đề này ở tuổi dậy thì là muốn được thể hiện cái tôi của bản thân, muốn người khác hiểu mình. Khi cho con tự nêu ra quan điểm có nghĩa là cha mẹ tôn trọng trẻ, lắng nghe và ủng hộ con.
Với những quan điểm chưa đúng đắn, cha mẹ không nên phản ứng gay gắt, hãy lắng nghe con nói hết. Sau đó giải thích, đưa ra lời khuyên và định hướng cho trẻ. Đừng để con lo sợ đưa ra ý kiến trái ngược với mong muốn, suy nghĩ của cha mẹ sẽ khiến trẻ thu mình lại với chúng ta.
Khi dạy con trai ở tuổi dậy thì, cha mẹ cần khuyến khích trẻ trao đổi suy nghĩ nhiều hơn
Không gian riêng là nguyên tắc trong cách dạy con trai tuổi dậy thì
Ngoài việc muốn thể hiện cái tôi cá nhân, trẻ đến tuổi dậy thì thường thích không gian riêng tư. Vì vậy chúng ta thường thấy các bé trai về nhà nhưng vào phòng và đóng cửa lại. Thời điểm này mối quan hệ giữa con trai và cha mẹ cần có những ranh giới thích hợp, để con được độc lập và không còn quá phục thuộc.
Cha mẹ đừng quá lo lắng, hãy tôn trọng không gian và thời gian riêng của con, để trẻ có điều kiện, cơ hội phát triển theo khả năng của mình. Thời điểm này cha hoặc mẹ sẽ là người có thể tâm sự dễ dàng với con hơn. Người mà trẻ dễ dàng nói chuyện nên dành thời gian nói chuyện để có thể hiểu được tâm tư, tình cảm của bé.
Cách dạy con trai tuổi dậy thì là chúng ta cũng không nên vì lo lắng hay tò mò mà xâm phạm đời sống riêng gây nên những tổn thưởng cho trẻ. Lúc đó càng khó để hiểu và dạy dỗ được con.
Không la mắng hay trừng phạt nghiêm khắc
Do không hiểu trẻ, không hiểu về đặc điểm thay đổi của giai đoạn dậy thì nhiều phụ huynh đã cho rằng con mình trở nên khó bảo, không nghe lời. Với mỗi lỗi lầm của con, cha mẹ sử dụng biện pháp la mắng hay trừng phạt nghiêm khắc. Tuy nhiên đây là cách dạy con trai tuổi dậy thì không được đánh giá cao.
Trên thực tế không ai là chưa từng mắc phải sai lầm hay vi phạm quy tắc đã đặt ra. Đối với trẻ tuổi mới lớn cũng vậy, điều này có thể đến từ nguyên nhân vô tình hoặc cố tình vi phạm để chứng minh bản thân đã trưởng thành. Việc trừng phạt, la mắng chỉ khiến trẻ cảm thấy khó chịu, bực bội và ngày càng xa lánh cha mẹ.
Trong trường hợp này, phân tích nhẹ nhàng, giảng giải cho trẻ hiểu vấn đề sẽ mang lại hiệu quả tốt. Trẻ cảm nhận rằng cha mẹ luôn đồng hành cùng con, hiểu con dù con mắc lỗi. Các bé trai mong muốn bố mẹ thấu hiểu và chia sẻ cùng mình. Từ đó con sẽ coi bố mẹ là điểm tựa tin cậy để tìm đến mỗi khi cần.
Bên cạnh đó cha mẹ cũng nên có lòng vị tha, cho con cơ hội để sửa chữa lỗi lầm. Chúng ta cũng nên bày tỏ quan điểm nghiêm khắc không muốn con vi phạm những điều sai trái trước đó. Cách dạy con trai tuổi dậy thì như thế này sẽ khiến con nể phục, tin yêu cha mẹ. Để mỗi khi cần lời khuyên trước một sự việc nào đó trẻ sẽ tìm đến cha mẹ.
Một số lưu ý trong cách dạy con trai tuổi dậy thì cha mẹ không nên bỏ qua
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ở tuổi dậy thì các bé trai sẽ phát triển tốt nhất khi được cha mẹ nuôi dạy một cách cởi mở, ủng hộ nhưng vẫn đặt ra các ranh giới rõ ràng. Áp dụng các phương pháp dạy trẻ khác nhau sẽ giúp phụ huynh gỡ bỏ sự bối rối, các bé thoải mái tâm sự với cha mẹ khi đến tuổi dậy thì.
Thay vì bực bội, khó hiểu trước những thay đổi của con, cha mẹ hãy kiên nhẫn và áp dụng một số lưu ý trong cách dạy con như sau:
- Không đặt những câu hỏi quá sâu về các vấn đề riêng tư hay các mối quan hệ xung quanh trẻ
- Thường xuyên lắng nghe, trò chuyện cùng con một cách tự nhiên như người bạn khi cùng ăn, cùng chơi trò chơi, cùng đi bộ… để trẻ dễ dàng chia sẻ với bạn. Khi nói chuyện nên giữ bình tĩnh, không cáu giận, quát mắng sẽ khiến trẻ sợ hãi và thu mình lại.
- Khuyến khích, động viên và đồng hành cùng con trong mọi việc thay vì áp đặt quan điểm hay quyết định của mình để bắt con làm theo
- Tôn trọng quyết định của con và đưa ra lời khuyên hay sự hỗ trợ khi cần thiết. Nếu trẻ kiên quyết theo ý mình, hãy để con tự lập và tự chịu trách nhiệm.
- Cha mẹ đừng thất vọng nếu trẻ không ngay lập tức thay đổi hành vi và thái độ, hãy cho trẻ thời gian để con tiếp nhận thông tin và xử lý
Phụ huynh đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách của con. Vì vậy việc tìm ra phương pháp giáo dục phù hợp nhất là trong giai đoạn dậy thì là điều quan trọng. Cách dạy con trai tuổi dậy thì để trẻ dễ dàng vượt qua khủng hoảng, trở thành chàng trai mạnh mẽ và sớm trưởng thành trong tương lai.
Xem thêm: Bỏ túi 11 cách dạy con không đòn roi, khiến trẻ nghe lời cha mẹ