Định hướng nghề nghiệp là một trong những điều không thể thiếu của mỗi người trước khi bước ra khỏi ghế nhà trường. Không chỉ học sinh mà ngay cả phụ huynh cũng rất quan tâm đến vấn đề này. Chúng ta cần lưu ý nhiều vấn đề nếu muốn định hướng con đường đúng nhất cho tương lai của mình. Hãy cùng tham khảo bài viết sau để biết thêm chi tiết cùng The Dewey Schools!
Định hướng phát triển nghề nghiệp trong tương lai là gì?
Việc này cũng giống như bạn cần phải xác định phương hướng và tự lên kế hoạch cho một hành trình phù hợp để đạt được mục tiêu mà bạn mong muốn. Bạn cần biết bản thân mình muốn là gì? Năng lực ra sao? Phù hợp với lĩnh vực, công việc gì? Đâu là những cột mốc quan trọng bạn cần đạt được. Có thể nói, để học sinh có thể lựa chọn được định hướng đúng đắn, việc tư vấn định hướng nghề nghiệp ngay từ giai đoạn THPT là vôc ùng quan trọng.
Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn nghề nghiệp của bạn có thể kể đến như: Tính cách, sở thích, năng lực cá nhân, điều kiện tài chính và một số ảnh hưởng từ bên ngoài (Xu hướng thị trường, tình hình kinh tế – chính trị,…)
Để đạt được mục tiêu trong quá trình định hướng phát triển nghề nghiệp, bạn cần tự đặt ra cho bản thân mình những công việc cụ thể và phương pháp thực hiện hiệu quả. Đừng quên tham khảo các chuyên gia tư vấn, thầy cô và gia đình.
Tại sao phải định hướng nghề nghiệp?
Một điều mà các học sinh được khuyên từ sớm rất nhiều đó chính là phải biết định hướng nghề nghiệp tương lai của mình. Đây là một trong những bí quyết rất quan trọng mà không phải bất cứ ai cũng nắm và thực hiện được.
Định hướng nghề nghiệp là gì? Định hướng cho mình là khi mỗi cá nhân tự đặt ra những quyết định về nghề nghiệp mà mình mong muốn trong tương lai. Lựa chọn này không phải là không có cơ sở mà sẽ dựa vào những sở thích, khả năng, tính cách cũng như điều kiện kinh tế,… của mỗi người là khác nhau.
Vậy thì tại sao chúng ta phải định hướng công việc ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường? Dưới đây là một số lý do cũng như ưu điểm của việc biết định hướng sớm mà bạn có thể tham khảo:
- Định hướng giúp bạn tìm được công việc phù hợp nhất với khả năng, tính cách cũng như những kỹ năng, kiến thức mà mình có. Từ đó giúp chúng ta có nhiều niềm đam mê, hứng thú hơn để gắn bó lâu dài với một công việc nhất định.
- Định hướng đúng là động lực để mỗi người phấn đấu tiến xa hơn trong công việc đó. Từ đó mỗi ngày đi làm trở nên dễ chịu hơn, giúp giảm nguy cơ bỏ nghề và cảm thấy chán nản khi phải đến nơi làm việc.
- Định hướng ngành nghề từ sớm sẽ giúp chúng ta đưa ra kế hoạch học tập đúng đắn, lựa chọn tập trung vào những môn học, kỹ năng phù hợp với công việc đó hơn.
- Biết định hướng nghề nghiệp giúp cho học sinh bớt lạc lối và cảm thấy hoang mang giữa nhiều ngã rẽ khác nhau. Sẽ đến một lúc chúng ta phải đứng trước rất nhiều lựa chọn khác nhau. Do đó có định hướng rõ ràng giúp bạn không bị lạc lối nữa.
Trên đây là những lý do mà người ta cần định hướng nghề nghiệp bản thân rõ ràng hơn nữa. Nếu không sẽ rất dễ học hành trong hoang mang và đến khi rời ghế nhà trường vẫn không biết làm công việc gì phù hợp với bản thân mình rất tốn thời gian.
Định hướng nghề nghiệp dựa vào yếu tố gì?
Định hướng công việc tương lai cần dựa vào nhiều yếu tố khác nhau. Và chúng ta chắc chắn phải đưa ra quyết định theo những yếu tố này chứ không thể vạch ra một kế hoạch không phù hợp với bản thân mình. Dưới đây là một số tiêu chí đưa ra định hướng mà bạn có thể xem và học hỏi.
Dựa vào thiên hướng bản thân
Mỗi người sẽ có những nét tính cách, sở thích khác nhau. Đây là những yếu tố định hình nên một con người khó thay đổi. Do đó chúng ta nên quan tâm đến những thiên hướng cá nhân trước tiên khi muốn định hướng nghề nghiệp trong tương lai.
Tính cách và sở thích của mỗi người sẽ phù hợp với những yêu cầu, đặc trưng của các công việc nhất định. Ví dụ như giáo viên phù hợp với nét tính cách cẩn trọng, nhanh nhạy,… hay bán hàng sẽ hợp với những ai thích nói chuyện, giao tiếp,…
Dựa vào sở thích cá nhân
Bên cạnh đó, mong muốn phát triển cá nhân cũng là một yếu tố không thể bỏ lỡ khi muốn định hướng ngành nghề. Ngay từ nhỏ chắc hẳn mỗi cá nhân đã có những ước mơ, mong muốn được trở thành người như thế nào, làm nghề gì,… Đây là những mong muốn thuở nhỏ, đến khi đã trưởng thành sẽ có những thay đổi nhất định. Chúng ta cần xác định rõ bản thân mình muốn làm việc trong lĩnh vực gì, có những mong đợi như thế nào.
Nếu không chọn nghề như mong muốn hay sở thích của bản thân thì chắc chắn chỉ làm một thời gian ngắn chúng ta đã nản lòng, mệt mỏi. Hay thậm chí có những ngày còn không muốn thức giấc đi làm việc.
Dựa vào điều kiện kinh tế
Điều kiện kinh tế cũng là một trong những yếu tố quan trọng khi định hướng ngành nghề. Có một số ngành nghề đòi hỏi đầu tư nhiều tiền bạc để nghiên cứu, học hỏi và phát triển bản thân. Do đó xác định được công việc đó có phù hợp không còn phải phụ thuộc vào tài chính của bản thân và gia đình. Đây là yếu tố rất quan trọng mà chúng ta phải cân nhắc khi lựa chọn nghề nghiệp tương lai.
Dựa vào xu thế hiện nay
Xã hội đang phát triển với tốc độ vô cùng nhanh và thay đổi đến từng giây từng phút. Mỗi người nên biết theo dõi và nắm bắt xu thế của thị trường việc làm, tình hình các ngành nghề phát triển như thế nào,…
Những vấn đề này sẽ giúp chúng ta định hình được ngành mà mình đang hướng đến có thực sự có cơ hội việc làm cao trên thị trường hay không. Chúng ta có ước mơ nhưng cũng nên dựa trên thực tế nếu muốn có công việc ổn định và chi trả cho cuộc sống.
Hãy ưu tiên lựa chọn những ngành nghề đang có thị trường việc làm rộng lớn, lương ổn định và có xu hướng phát triển nhanh trong tương lai. Như vậy sẽ thích hợp để bạn theo lâu dài hơn nữa.
Cách định hướng nghề nghiệp cho bản thân đúng đắn
Vậy thì làm sao để định hướng nghề nghiệp một cách đúng đắn nhất? Chúng ta cần dựa vào nhiều yếu tố khác nhau để định hướng. Để đạt được kết quả chính xác nhất, mỗi người cần tìm tòi và nghiên cứu thật kỹ càng. Như thế mới không mất đi những lựa chọn phù hợp.
Tìm hiểu bản thân mình
Như đã chia sẻ ở trên thì việc định hướng ngành nghề sẽ phụ thuộc rất nhiều vào vấn đề thiên hướng riêng của mỗi người. Do đó “biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”, muốn định hướng đúng thì trước hết cần hiểu bản thân mình.
Hiện nay có rất nhiều bài trắc nghiệm trên mạng được tổ chức miễn phí giúp người dùng tìm hiểu các nét tính cách của bản thân phù hợp với những hoạt động như thế này. Các bài kiểm tra này khá bổ ích khi có thể giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về bản thân mình có tài năng, điểm mạnh gì.
Nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về bản thân mình thì đây là cơ hội lớn giúp bạn có thể hiểu rõ mình muốn gì. Ngoài những bài test thì chúng ta cũng có thể dành nhiều thời gian cho bản thân mình thử sức ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Nếu cảm thấy hứng thú đặc biệt với lĩnh vực hay hoạt động nào thì hãy chú ý đến nó nhiều hơn khi định hướng nghề nghiệp.
Tìm hiểu các ngành nghề hiện có
Trước khi muốn xem xét bản thân mình phù hợp với ngành nghề nào thì chắc chắn việc tìm hiểu về các lĩnh vực đó là điều không thể thiếu. Có rất nhiều yếu tố về một ngành nghề mà mình có thể tìm hiểu và tham khảo.
Trong đó không thể thiếu nghề nghiệp đó đòi hỏi những tính cách hay kỹ năng gì để xác định xem bản thân mình có phù hợp không. Bên cạnh đó, chúng ta cũng nên xem xét cơ hội việc làm cho ngành nghề đó là như thế nào, có rộng mở không.
Đây là yếu tố rất quan trọng. Bởi nếu bạn yêu thích một nghề nào đó nhưng xu thế việc làm của ngành nghề đó lại đang đi xuống, không mở rộng và tình trạng thất nghiệp trong lĩnh vực đó ngày càng gia tăng thì nên cân nhắc và xem xét lại.
Trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng
Trau dồi nhiều kiến thức, kỹ năng trong nhiều lĩnh vực sẽ giúp bạn cảm thấy mình phù hợp với rất nhiều công việc và có những lựa chọn đa dạng hơn. Nếu chúng ta không liên tục trau dồi bản thân thì rất khó để tìm kiếm công việc phù hợp với mình.
Hơn nữa, việc không ngừng học hỏi sẽ giúp chúng ta có được nhiều kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Từ đó việc định hướng nghề nghiệp cũng đơn giản hơn. Khi mà bạn đã thử qua nhiều lĩnh vực khác nhau và biết được ưu cũng như nhược điểm từng ngành nghề khác nhau.
Không bỏ lỡ cơ hội thử sức
Định hướng nghề nghiệp của bản thân không phải chuyện đơn giản có thể làm ngày một ngày hai là được. Nó cần một thời gian dài để chúng ta xác định được cái mình thích và cái mình phù hợp là gì.
Do đó bất cứ khi nào cơ hội đến đừng ngại nắm bắt để được trải nghiệm và thử thách bản thân xem có phù hợp với nghề nghiệp đó. Đừng sợ tốn sức hay thời gian vì dù có hợp hay không chúng ta cũng đã có những trải nghiệm và kinh nghiệm đáng quý.
Những lưu ý khi định hướng nghề nghiệp
Có một số điều mà chúng ta nên tránh khi định hướng nghề nghiệp cho bản thân. Đây đều là những điều mà đã có rất nhiều người mắc phải và sau này sẽ phải hối hận vì lựa chọn của mình lúc trước.
Trước tiên, chúng ta nên hạn chế chạy theo những định hướng của gia đình. Tình trạng chung của nhiều bạn trẻ hiện nay là gia đình muốn như thế nào thì làm như thế đó mà không tìm tòi cũng như nghiên cứu ngành nghề phù hợp với mình.
Kết quả là bạn không yêu thích công việc đó và cảm thấy chán nản khi làm việc cũng như học hành để theo đuổi ngành nghề đó. Đây là điều mà chúng ta chắc chắn nên tránh không vấp phải khi định hướng nghề nghiệp.
Bên cạnh đó, tham khảo thị trường việc làm của ngành nghề đó là điều quan trọng nhưng cũng không nên quá chạy theo xu thế của mọi người. Như bạn đã biết thi xã hội hiện nay thay đổi rất nhanh chóng nên chúng ta cũng không nên quá bi quan khi ngành nghề mà mình đã lựa chọn không khả quan lắm.
Những lưu ý khi chọn nghề học sinh cần biết
Trong quá trình định hướng và lựa chọn nghề nghiệp, để đưa ra quyết định chính xác nhất, bạn đừng bỏ qua một số lưu ý sau:
Chọn nghề trước, chọn trường học sau
Nhiều bạn vẫn còn suy nghĩ rằng chọn trường và chọn nghề là hai việc độc lập và không liên quan đến nhau. Vậy nên có nhiều bạn chọn trường mình thích rồi mới chọn ngành trong trường đó. Đến cuối cùng mới vỡ lẽ rằng bản thân không phù hợp với bất cứ ngành học nào trong ngôi trường đó. Điều quan trọng đầu tiên bạn cần xác định đó là chọn nghề trước, chọn trường sau.
Ngoài ra, bạn nên bỏ túi ngay một số điều cần tránh khi định hướng phát triển nghề nghiệp:
- Chọn nghề theo danh tiếng của trường đại học.
- Chọn nghề một cách nhanh – gọn – lẹ theo nguyện vọng của phụ huynh
- Chọn nghề dựa theo truyền thống của gia đình
- Chọn nghề theo xu hướng, lương cao
- Chọn theo số đông cùng bạn bè
- Chọn những ngành học có học phí vượt ngoài khả năng chi trả của gia đình
Luôn có chính kiến của khi nghe tư vấn từ người khác
Khi bạn không biết nên lựa chọn ngành nghề nghiệp nào phù hợp với bản thân thì đừng vội chọn bừa. Thay vào đó, hãy dành thời gian để tìm hiểu thêm về một số ngành đang được quan tâm trong xã hội. Một số điều bạn có thể tìm hiểu như: Đó là nghề như thế nào, môi trường làm việc ra sao, mức lương bao nhiêu, chuyên môn cần có, lộ trình thăng tiến như thế nào? Từ đó, hãy đưa ra một danh sách công việc mà bạn nghĩ rằng nó có thể sẽ phù hợp với bản thân mình. Điều này là vô cùng quan trọng khi định hướng phát triển nghề nghiệp cho bản thân.
Khám phá bản thân để quyết định nghề nghiệp phù hợp
Sau khi đã liệt kê cho mình những công việc có thể phù hợp với bản thân, những lưu ý tiếp theo mà bạn cần làm đó là khám phá bản thân mình. Việc bạn cảm thấy chông chênh trong quá trình chọn nghề đó là do bản chưa thật sự hiểu bản thân mình đang có gì và muốn làm gì. Bản thân bạn như một không gian, muốn biết bên trong có gì, bạn cần bước vào để khám phá. Xuất phát điểm để bạn tìm kiếm được một công việc phù hợp đó là đam mê, sự yêu thích và năng lực cá nhân. Do đó, việc khám phá bản thân được xem là hành động cốt lõi khi định hướng phát triển nghề nghiệp cho bản thân.
Định hướng phát triển nghề nghiệp phù hợp với tính cách bản thân
Bạn đã từng nghe câu “gian sơn dễ đổi, bản tính khó dời” chưa? Tính cách của bạn chính là bản chất thật trong con người bạn, bạn có thể sẵn sàng thay đổi tư duy, trau dồi và cải thiện năng lực chuyên môn nhưng tính cách sẽ rất khó. Do vậy, hãy lựa chọn nghề nghiệp đúng với tính cách của mình để mỗi ngày làm việc là một ngày vui.
Trên đây là bài viết định hướng nghề nghiệp cho tất cả mọi người. Một khi đã xác định được nghề nghiệp tương lai mình mong muốn và cảm thấy phù hợp thì chắc chắn chúng ta nên kiên trì và đạt được mục tiêu của mình. Đây sẽ là động lực phát triển của mỗi người và mục tiêu phấn đấu của chúng ta vươn lên trong học tập và công việc của mình.
